Σύμφωνα με τον αρχαιολόγος Ιβάιλο Κάνεφ, μέλος της ομάδας του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, το σημείο που εντοπίστηκε το εύρημα ήταν είναι ένα οχύρωμα σε μια τοποθεσία που ονομάζεται Μπαλάκ Ντερέ δίπλα στο χωριό Χούχλα, κοντά στο Ιβαΐλοβγκραντ.
Ο Κάνεφ ανακάλυψε ένα φυλαχτό από μολύβδινη πλάκα διπλωμένο στη μέση, καθώς εξερευνούσε την τοποθεσία στο Μπαλάκ Ντερέ.
Η επακόλουθη διαδικασία συντήρησης από την καθηγήτρια Βεσελίνα Ινκοβα έφερε στο φως μια επιγραφή με κυριλλικά γράμματα. Στη συνέχεια, ενώ το αποκρυπτογραφούσε ο καθηγητής Γκεόργκι Σινγκαλέβιτς υπέθεσε ότι η αρχή του κειμένου εισερχόταν στην εσωτερική πλευρά της πλάκας. Οι ερευνητές την ξεδίπλωσαν προσεκτικά και βρήκαν μια μεγάλη παλαιά βουλγαρική κυριλλική επιγραφή.
Το φυλαχτό της πλάκας μολύβδου χρονολογείται στο πρώτο μισό του 10ου αιώνα. Αυτό οδήγησε τους αρχαιολόγους να επικεντρωθούν στη λεγόμενη Χρυσή Εποχή του Τσάρου Συμεών Α’ (893-927), συγκρίνοντας ιστορικές πηγές από την εποχή εκείνη.
Τα ευρήματα τοποθετημένα στο αρχαιολογικό του περιβάλλον δίνουν στους επιστήμονες αφορμή να υποθέσουν ότι ανακάλυψαν ένα από τα αρχαιότερα κυριλλικά κείμενα που έχουν ανακαλυφθεί έως τώρα.
