Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την ανθρώπινη υγεία και μάλιστα καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο της ζωής μας. Και όμως, λίγες αλήθειες είναι γνωστές γι’ αυτόν. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο ύπνος διαφέρει μεταξύ των κατοίκων διαφορετικών χωρών είναι ιδιαίτερα περιορισμένη. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι στην ανατολική Ασία τείνουν να κοιμούνται λιγότερο από εκείνους στην Αμερική ή την Ευρώπη. Δεν ξέρουμε, όμως, με σιγουριά αν η ποιότητα του ύπνου είναι καλύτερη ή χειρότερη. Οι έρευνες δείχνουν ότι σε ορισμένες χώρες οι άνθρωποι αγαπούν να ζούνε τη νύχτα, ενώ, σε άλλες οι «πρωινοί τύποι» είναι η πλειοψηφία..
Μια νέα μελέτη επιχειρεί να απαντήσει στα ερωτηματικά που έχουν δημιουργηθεί. Χρησιμοποιώντας ανώνυμα δεδομένα που συλλέχθηκαν από δημοφιλή φορητή συσκευή μεταξύ Ιανουαρίου 2021 και Ιανουαρίου 2022, ερευνητές από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης και την Oura Health, μια φινλανδική νεοφυής εταιρεία τεχνολογίας, ανέλυσαν τις συνήθειες 220.000 ανθρώπων σε 35 χώρες.
Ενώ η μελέτη για τον ύπνο βασιζόταν σε δεδομένα που συλλέγονταν από μικρό αριθμό ατόμων σε μία μόνο χρονική στιγμή, οι εφαρμογές καταγραφής ύπνου μπορούν να μας παρακολουθούν την ώρα που κοιμόμαστε, μέσα από τις κινήσεις, τους καρδιακούς παλμούς και τη θερμοκρασία του σώματος.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πρότυπα ύπνου διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι λιγότερο… υπναράδες βρίσκονται κυρίως στις ασιατικές χώρες. Εκεί, σε ένα τυπικό καθημερινό βράδυ οι άνθρωποι κοιμούνται περίπου εξήμισι ώρες, δηλαδή 30 λεπτά λιγότερο απ’ ότι στον υπόλοιπο κόσμο. Οι καλύτεροι φίλοι του… ύπνου απαντώνται κυρίως στα κράτη της βόρειας Ευρώπης (Εσθονία, Φινλανδία, Ιρλανδία και Κάτω Χώρες), στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, όπου οι χρήστες της συσκευής καταγράφουν κατά μέσο όρο επτά ώρες ύπνου.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 22η θέση στην επάρκεια ύπνου, καθώς στην «αγκαλιά του Μορφέα» περνάμε 6,9 ώρες τις καθημερινές και 7,1 τα Σαββατοκύριακα και στην 27η σε ό,τι αφορά την ώρα που οι Έλληνες επισκέπτονται το κρεβάτι τους για να κοιμηθούν. Την πρώτη θέση καταλαμβάνουν οι Νεοζηλανδοί με 7 και 7,3 ώρες αντίστοιχα, ενώ, την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν οι Φινλανδοί, οι Ολλανδοί, οι Ιρλανδοί και οι Εσθονοί.
Η ποσότητα του ύπνου είθισται να συμβαδίζει με την ποιότητά του. Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι όταν οι άνθρωποι διαθέτουν λιγότερο χρόνο για ύπνο, τείνουν να τον εκμεταλλεύονται στο έπακρο. Αυτή όμως η νέα έρευνα διαπίστωσε το αντίθετο. Οι Ασιάτες όχι μόνο πέφτουν για ύπνο αργότερα, αλλά κοιμούνται και λιγότερο «καλά» συγκριτικά με άλλους λαούς, αφού περνούν αρκετό χρόνο στο κρεβάτι τους… στριφογυρίζοντας.
Θα περίμενε κανείς ότι ένας τόσο «φτωχός» ύπνος κατά τη διάρκεια της εβδομάδας θα οδηγούσε σε περισσότερο ύπνο τα Σαββατοκύριακα. Τότε που οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο τείνουν να κοιμούνται 5 έως 25 λεπτά παραπάνω. Όμως οι επιστήμονες διαπίστωσαν, ότι παρόλο που οι κάτοικοι των Ασιατικών χωρών κοιμούνται λιγότερο από τους Ευρωπαίους κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, απολαμβάνουν λιγότερο ύπνο και στα Σαββατοκύριακά τους.
Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι κοινωνικοί παράγοντες -συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας των παιδιών, της εργασίας και των πολιτιστικών συνηθειών- μπορεί να έχουν μεγαλύτερη σημασία για τον ύπνο απ’ ό,τι πιστεύαμε παλαιότερα. Για παράδειγμα η τήρηση της πρωινής προσευχής, μπορεί να εμποδίζει τον ύπνο στις μουσουλμανικές χώρες. Το ίδιο ισχύει και για τις απογευματινές σιέστες σε μεσογειακά κράτη όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία.
Οι επιστήμονες κατέληξαν ότι η εργασία παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση προτύπων σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι έρευνες σχετικά με τη χρήση που κάνει ο καθένας από εμάς στον χρόνο που διαθέτει, δείχνουν μια άρρηκτα συνδεδεμένη σχέση μεταξύ των πολλών ωρών εργασίας και του σύντομου ύπνου. Πως θα μπορούσαν λοιπόν οι Νοτιοκορεάτες να κοιμούνται περισσότερο από τους Ολλανδούς, όταν οι μεν εργάζονται 36,5 ώρες την εβδομάδα και οι δε μόλις 27;
