Αν υπήρχε ένας κοινός τόπος στην εφετινή συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, αυτός ήταν ότι σχεδόν κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει και να αναλύσει σχεδόν τίποτε για το ορατό μέλλον.
Αυτή η πραγματικότητα εκφράστηκε άλλωστε και στο θέμα του συνεδρίου, το οποίο ήταν γενικό και αόριστο – όσο και ενδεικτικό: «RebuildingTrust» (Ανοικοδομώντας την εμπιστοσύνη).
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ένα πυκνό πρόγραμμα συναντήσεων, παρεμβάσεων και συνεντεύξεων τις δύο τελευταίες ημέρες του συνεδρίου. Την Πέμπτη συμμετείχε αρχικώς σε συζήτηση με θέμα την ευρωπαϊκή «Πράσινη Συμφωνία». Είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Intel, Πατ Γκέλσιντζερ, με την πρόεδρο και επικεφαλής Επενδυτικών και Οικονομικών Υποθέσεων της Alphabet, μητρικής της Google, Ρουθ Πόρατ, και τον πρόεδρο της Google για Δραστηριότητες στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική (EMEA), Ματ Μπρίτιν, ενώ την ίδια ημέρα είχε μια συζήτηση με τον Ραβί Αγκράουαλ, αρχισυντάκτη του περιοδικού «Foreign Policy».
Το απόγευμα της Πέμπτης συναντήθηκε κατ’ ιδίαν με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και παραχώρησε μια συνέντευξη στο CNN και ακολούθως, την Παρασκευή το πρωί, ο Πρωθυπουργός έδωσε συνέντευξη στην τηλεόραση του Bloomberg. Επίσης συναντήθηκε λίγο προτού αναχωρήσει από το Νταβός με τον πρόεδρο της Microsoft, Μπραντ Σμιθ, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ενεργειακής εταιρείας RWE, Μάρκος Κρέμπερ, με τη διευθύνουσα σύμβουλο της Visa για δραστηριότητες στην Ευρώπη, Σάρλοτ Χογκ, και με τον πρόεδρο για επιχειρηματικές δραστηριότητες του ομίλου GMR, Σρίνιβας Μπομίνταλα.
Στη short list για την Κομισιόν;
Από πολιτική άποψη, η συνάντηση του Πρωθυπουργού με την πρόεδρο της Κομισιόν ήταν η πιο ενδιαφέρουσα, καθώς εκκρεμούν οι αποφάσεις της ίδιας και του ΕΛΚ, εν όψει της προθεσμίας του Φεβρουαρίου και του συνεδρίου του κόμματος τον Μάρτιο, ως προς το αν θα είναι εκ νέου υποψήφια για την ηγεσία της Επιτροπής. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επιμείνει δημοσίως στη στήριξη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ εξακολουθεί να αιωρείται η φημολογία ότι ο έλληνας πρωθυπουργός είναι πιθανό να περιλαμβάνεται στη short list των υποψήφιων προέδρων, ασχέτως του ότι διαβεβαιώνει εμφατικά πως δεν θα εγκαταλείψει τη θέση του σε αυτή τη φάση. Αλληλένδετα θέματα παραμένουν ανοιχτά, όπως οι υποψηφιότητες των επιτρόπων, οι θέσεις των αντιπροέδρων της Επιτροπής, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ.ά. Ενδεικτικό είναι πάντως ότι επίσημη ενημέρωση για τη συνάντηση αυτή δεν υπήρξε.
Κοινή συνισταμένη των παρεμβάσεων του Πρωθυπουργού στο φόρουμ του Νταβός ήταν οι επισημάνσεις για τους κινδύνους που γεννά η ρευστότητα λόγω των γεωπολιτικών αναταράξεων και των πολέμων στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, οι αναφορές του στην ανάγκη κινητοποίησης της ΕΕ και ρεαλιστικής ομογενοποίησης των πολιτικών της στους κρίσιμους τομείς του Μεταναστευτικού και της ενέργειας, αλλά και κάποιες ειδικές προτάσεις με ελληνικό ενδιαφέρον.
Πράσινη πολιτική και αγρότες
Στο πάνελ με θέμα την ευρωπαϊκή «Πράσινη Συμφωνία», ο Πρωθυπουργός τόνισε μεταξύ άλλων ότι «αν θέλουμε να έχουμε μια ευρωπαϊκή αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας η οποία να στέλνει απρόσκοπτα ενέργεια σε όλη την ήπειρο, πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στα δίκτυα και στις διασυνδέσεις. Πιστεύω ότι συνειδητοποιήσαμε με κάποια καθυστέρηση ότι αυτή είναι μια αναγκαία επένδυση που μπορούμε να κάνουμε». Προσέθεσε ως προς αυτά ότι «έχουμε πλεόνασμα αιολικής ενέργειας στον Βορρά το χειμώνα και πλεόνασμα ηλιακής ενέργειας στον Νότο το καλοκαίρι. Ωστόσο, ακόμη δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτή τη γεωγραφική πραγματικότητα» και κατέληξε: «Φιλοδοξούμε να διαδραματίσουμε βραχυπρόθεσμα ηγετικό ρόλο ως πάροχοι ενεργειακής ασφάλειας, βοηθώντας επίσης κάποιους από τους βαλκάνιους φίλους μας να απαλλαγούν ταχύτερα από τον άνθρακα».
Σε επόμενη παρέμβασή του ωστόσο, υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα πρέπει να επανεξετάσει τις πολιτικές για τη μείωση εκπομπών άνθρακα από τον αγροτικό τομέα, καθώς αυτό εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για τον κλάδο και έντονες αντιδράσεις από τους αγρότες σε ολόκληρη την Ενωση.
Κρατικές ενισχύσεις και «έξυπνα» φανάρια
Ειδική αναφορά έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ίδια συζήτηση για το θέμα των κρατικών ενισχύσεων. Οπως σημείωσε: «Εξακολουθούμε να έχουμε τις κρατικές ενισχύσεις, τη στιγμή κατά την οποία γνωρίζουμε ότι χαλαρώσαμε τους σχετικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις κατά τη διάρκεια της COVID και θεωρώ ότι μάλλον προφανώς κάναμε το σωστό». Τόνισε όμως στη συνέχεια:
«Επιτρέψτε μου όμως να πω ότι η λύση δεν μπορεί να είναι μια σημαντική χαλάρωση των κανόνων σε ό,τι αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη στήριξη των εταιρειών, σε χώρες οι οποίες έχουν το δημοσιονομικό περιθώριο να το πράξουν πραγματικά. Διότι αν δείτε πού πήγαν τα χρήματα των κρατικών ενισχύσεων, το 75% αφορά δύο χώρες, και αυτό στρεβλώνει την ενιαία αγορά υπέρ των χωρών με πραγματικά ισχυρότερες οικονομίες. Θα μας παρότρυνα λοιπόν, ως ΕΕ, να διατηρήσουμε τη σωστή ισορροπία».
Στις συναντήσεις του Πρωθυπουργού με τους επικεφαλής των τεχνολογικών εταιρειών συζητήθηκαν μεταξύ άλλων οι δυνατότητες συνεργασίας με την ελληνική κυβέρνηση για τη χρήση υψηλής τεχνολογίας στην πρόβλεψη ακραίων καιρικών φαινομένων και φυσικών καταστροφών, καθώς και οι τρόποι αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης για τη βέλτιστη δυνατή λειτουργία του δικτύου φωτεινής σηματοδότησης στην Αττική.
Η ενόχληση του Νότου και το σενάριο Τραμπ
Κατά τη συζήτησή του με τον αρχισυντάκτη του «Foreign Policy» ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε, με αφορμή ειδικά την ένταση στην Ερυθρά Θάλασσα, ότι οποιαδήποτε διαταραχή στις γραμμές εφοδιασμού απειλεί να κάνει την προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού πολύ πιο περίπλοκη.
Στην ίδια συζήτηση ο Πρωθυπουργός επισήμανε πάντως και ότι «πρέπει να ξεπεράσουμε αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “αλαζονεία του Νταβός”, ότι οι άνθρωποι οι οποίοι συγκεντρώνονται εδώ, οι εκπρόσωποι των “φιλελεύθερων ελίτ”, κυρίως από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ότι δήθεν εμείς ξέρουμε πώς να λύσουμε όλα τα προβλήματα του κόσμου». Οπως εξήγησε, «αυτό κατά καιρούς ενοχλεί ιδιαίτερα τις χώρες του παγκόσμιου Νότου οι οποίες αναδύονται ως παγκόσμιες δυνάμεις».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε ο διπλωματικός (και ρεαλιστικός) τρόπος με τον οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε στο ερώτημα πώς εκτιμά την επίδραση μιας ενδεχόμενης επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, στους πολέμους της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής και στις ισορροπίες στο ΝΑΤΟ. «Κοιτάξτε, έχω συνεργαστεί τόσο με τον πρόεδρο Τραμπ όσο και με τον πρόεδρο Μπάιντεν και στο τέλος της ημέρας θα ήταν, νομίζω, μάλλον ανάρμοστο για οποιονδήποτε ξένο ηγέτη να εκφράσει τις απόψεις του για αυτό που είναι κατά βάση μια δημοκρατική διαδικασία» ανέφερε ο Πρωθυπουργός και συμπλήρωσε: «Και εμείς, ως Ευρώπη, θα πρέπει να συνεργαστούμε με όποιον επιλέξει ο αμερικανικός λαός να εκλέξει ως τον επόμενο πρόεδρό του. Νομίζω ότι μερικές φορές η έκφραση απόψεων ή η παρουσίαση σεναρίων καταστροφής ή πολύ αισιόδοξων σεναρίων καταλήγει στο αντίθετο αποτέλεσμα. Στους πολίτες δεν αρέσει να τους κάνουν κήρυγμα ούτε να τους υποδεικνύουν τι πρέπει να κάνουν. Μπορεί όλοι να έχουμε τις προτιμήσεις μας, αλλά πιστεύω ότι είναι μάλλον καλύτερο να τις κρατάμε για τον εαυτό μας».
