Το μνημειώδες σύμβολο της δεκαετίας του 1950 για την οικονομική αναγέννηση της μεταπολεμικής Γερμανίας, το κτίριο Quelle, στην Νυρεμβέργη, ανακαινίστηκε με γραφεία, καταστήματα και κατοικίες και είχε προγραμματιστεί να λειτουργήσει πανηγυρικά το 2024.
Δυστυχώς, η ημερομηνία των εγκαινίων είναι πλέον αμφίβολη.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η κατασκευάστρια εταιρεία Gerch Group, η οποία έχει υπό κατασκευή έργα ύψους 4 δισεκατομμυρίων ευρώ κατέθεσε αίτηση πτώχευσης, μαζί με μία από τις εταιρείες που συνδέονται με το έργο.
Παράλληλα με την Gerch, η Euroboden του Μονάχου, υψηλού επιπέδου αρχιτεκτονική εταιρεία, μπήκε επίσης σε προκαταρκτική διαδικασία πτώχευσης
Ο όμιλος Project Immobilien Group υπέβαλε αίτηση τον Αύγουστο μαζί με πολλές από τις κατασκευαστικές εταιρείες που συνεργάζεται, ενώ ορισμένα από τα έργα της δημοπρατούνται σε νέους εργολάβους, σύμφωνα με εκπρόσωπο του προσωρινού διαχειριστή. Οι τρεις εταιρείες δεν ανταποκρίθηκαν σε αιτήμα του Bloomberg για σχόλια.
Απανωτά πλήγματα
Πρόκειται για απανωτά πλήγματα σε μια αγορά ακινήτων που ταλανίζεται από το τέλος της εποχής του φθηνού χρήματος, αλλά καταδεικνύει επίσης ποιος είναι πιο ευάλωτος στους κλυδωνισμούς.
Αν και οι φόβοι των επενδυτών κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης των ακινήτων επικεντρώθηκαν στους ιδιοκτήτες, οι δυσκολίες της Gerch και των συναφών εταιρειών, δείχνουν ότι οι κατασκευαστές- είναι αυτοί που διατρέχουν άμεσο κίνδυνο.
“Παλεύουν με το αυξημένο κόστος των οικοδομικών υλικών, τα αυξημένα επιτόκια και την πτώση των τιμών”, λέει η Marlies Raschke,από τους επικεφαλής του τμήματος αναδιάρθρωσης και αφερεγγυότητας της δικηγορικής εταιρείας Noerr. “Είδαμε αρκετούς να καταθέτουν αιτήσεις πτώχευσης τις τελευταίες εβδομάδες και αναμένουμε κι άλλες”.
Παγκόσμιο πρόβλημα
Οι κατασκευαστές σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Στην Αυστραλία, η Porter Davis συγκαταλέγεται μεταξύ των κατασκευαστών κατοικιών που έχουν μπει σε διαδικασία εκκαθάρισης φέτος μετά την εκτίναξη του κόστους και την πτώση της ζήτησης.
Στη Σουηδία, η αύξηση των πτωχεύσεων οφείλεται στην ύφεση των κατασκευών, ενώ στη Φινλανδία οι οικοδομικές επενδύσεις θα μπορούσαν να πέσουν σε ιστορικό ρεκόρ από τη δεκαετία του 1940, σύμφωνα με το κατασκευαστικό λόμπι της χώρας.
Πρόκειται για μια ραγδαία αλλαγή μετά τα χρόνια των χαμηλών επιτοκίων, όταν τα χρήματα εισέρρεαν στον κλάδο, καθώς οι επενδυτές κυνηγούσαν την απόδοση. Οι εργολάβοι όπως η Gerch μπορούσαν άνετα να χρηματοδοτήσουν έργα με φτηνό δανεισμό και να πουλήσουν σε μια αγορά όπου οι τιμές αυξάνονταν.
“Μόλις και μετά βίας βιώσιμες”.
Η Vonovia SE, ένας μεγάλος κτηματομεσίτης, προειδοποίησε ότι οι νέες κατασκευές είναι “μόλις και μετά βίας βιώσιμες”.
“Η ύφεση στη γερμανική αγορά ακινήτων ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο, αλλά τους τελευταίους 2-3 μήνες βλέπουμε όλο και περισσότερους κατασκευαστές να χρεοκοπούν”, λέει λέει ο Henning Koch, επικεφαλής της Commerz Real, ενός από τους μεγαλύτερους επενδυτές ακινήτων της Γερμανίας.
Η αναπτυξιακή έκρηξη της Γερμανίας τροφοδοτήθηκε εν μέρει από δανειστές ενδιάμεσων κεφαλαίων, όπως η Corestate Capital, οι οποίοι ήταν πρόθυμοι να χορηγήσουν μεγάλα δάνεια σε κατασκευαστές με ελάχιστα ίδια κεφάλαια.
Αυτό λειτούργησε όταν τα μερικώς κατασκευασμένα projects ή τα έργα που δεν είχαν ακόμη ξεκινήσει μπορούσαν να πωληθούν σε συνταξιοδοτικά ταμεία που ήταν πρόθυμα να πληρώσουν προκαταβολικά.
Η διόρθωση της αγοράς άφησε τους κατασκευαστές με πωλήσεις σε εκκρεμότητα, φορτωμένους με ακριβό χρέος και ανεξέλεγκτα έξοδα.
Το πρόβλημα των συνταξιούχων
Η έκθεση των μικροεπενδυτών και των μικρότερων συνταξιοδοτικών ταμείων, οι οποίοι στράφηκαν στα ακίνητα κατά τη διάρκεια των περιόδων της ανάπτυξης, έχει και μια άλλη δυσάρεστη διάσταση. Ο Raschke της Noerr λέει ότι η άντληση ρευστότητας από τα γερμανικά συνταξιοδοτικά ταμεία -όπως αυτά των γιατρών, των δικηγόρων ή των οδοντιάτρων- μειώνεται.
Παράλληλα, ορισμένοι μικροεπενδυτές είναι εκτεθειμένοι στους κατασκευαστές μέσω ομολόγων υψηλής απόδοσης. Αυτή η κατηγορία ομολογιούχων βρίσκεται συχνά σε ασθενέστερη θέση από άλλους πιστωτές. Ενώ η τραπεζική χρηματοδότηση είναι συνήθως συνδεδεμένη με έργα ή κτίρια, πολλά ομόλογα σκουπίδια εκδίδονται από εταιρείες συμμετοχών με μικρή διασφάλιση – γεγονός που επιδεινώνει την πιθανότητα επιστροφής χρημάτων.
“Από τη σκοπιά των ομολογιούχων, οι τόκοι που εισπράχθηκαν από αυτά τα ομόλογα τα τελευταία χρόνια ήταν πολύ χαμηλοί”, λέει ο Ντάνιελ Μπάουερ, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της SdK, μιας γερμανικής ομάδας επενδυτών.
