Η τετραήμερη εργασία εργασία (την εβδομάδα) θα μπορούσε να είναι το νέο μοντέλο απασχόλησης στην Ευρώπη (και όχι μόνο); Ξεκάθαρη απάντηση δεν υπάρχει ακόμη σε αυτό το ερώτημα. Το βέβαιο είναι ότι πιλοτικά εφαρμόζεται σε όλο και περισσότερες χώρες ανά τον κόσμο.
Τελευταία εξέλιξη σε αυτό το πεδίο, είναι η ανακοίνωση της Lamborghini η οποία εισάγει εβδομάδα τεσσάρων ημερών για τους εργαζόμενους στο κομμάτι της παραγωγής. Η ιταλική εταιρεία κατασκευής hyper cars κατέληξε σε συμφωνία με τα συνδικάτα για την καθιέρωση τετραήμερης εβδομάδας για τους εργαζόμενους στην παραγωγή της, όπως δήλωσαν την Τρίτη (5/12) οι εργατικές ενώσεις και η εταιρεία.
Τα συνδικάτα FIOM και FIM-CISL δήλωσαν ότι η συμφωνία είναι «ιστορική», καθώς είναι η πρώτη στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ευρώπη που επιτυγχάνει σημαντική μείωση των ωρών εργασίας χωρίς περικοπές στους μισθούς, αλλά αντίθετα με αύξησή τους!
Η κίνηση αυτή, όπως αναφέρει το Ρόιτερς, έρχεται σε μια εποχή που πολλές εταιρείες και δημόσιες υπηρεσίες αλλάζουν τον τρόπο εργασίας των ανθρώπων για να βελτιώσουν την ευημερία των εργαζομένων και να προωθήσουν την εξοικονόμηση πόρων μετά την πανδημία COVID-19.
Παρόμοια συστήματα τετραήμερης εργασίας, που υιοθετήθηκαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Βρετανία, διαπιστώθηκε ότι οι εργαζόμενοι δούλευαν περισσότερο σε λιγότερο χρόνο, βελτιώθηκε η διατήρηση θέσεων εργασίας και η πρόσληψη προσωπικού ενώ μειώθηκαν τα επίπεδα ασθενειών.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Lamborghini αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης επαναδιαπραγμάτευσης της σύμβασης που χρησιμοποιείται για τους εργαζομένους της αυτοκινητοβιομηχανίας, θυγατρικής του γερμανικού ομίλου Volkswagen, η οποία περιλαμβάνει επίσης 500 νέες θέσεις εργασίας, αύξηση των ετήσιων μισθών και περαιτέρω επιδόματα εργασίας.
Aρκετές χώρες αλλά και διάφορες εταιρίες από όλο τον κόσμο έχουν δοκιμάσει την τετραήμερη εργασία τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το εν λόγω μοντέλο απασχόλησης έχει δοκιμαστεί σε Ισπανία, η Γερμανία, Πορτογαλία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία κ.ά.
Το «πείραμα της Βαλένθια»
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Βαλένθια. Στο «πείραμα» που διεξήχθη, οι εβδομάδες τετραήμερης εργασίας φάνηκε να βελτίωσαν την υγεία των Ισπανών εργαζομένων, μειώνοντας τα επίπεδα άγχους, ενώ ταυτόχρονα περιορίστηκαν οι εκπομπές καυσαερίων.
Η ισπανική πόλη, που έχει περίπου 800.000 κατοίκους, προγραμμάτισε τις δημόσιες αργίες της ώστε να πέσουν σε τέσσερις συνεχόμενες Δευτέρες, στο διάστημα από τις 10 Απριλίου μέχρι τις 7 Μαΐου φέτος. Το σχέδιο αυτό αφορούσε 360.000 εργαζόμενους.
Τα στοιχεία έδειξαν ότι βελτιώθηκε η υγεία των εργαζομένων, μειώθηκε το άγχος τους και δήλωναν λιγότερο κουρασμένοι και με καλύτερη διάθεση. Επειδή τις ημέρες αυτές περιοριζόταν και η κίνηση των αυτοκινήτων, βελτιώθηκε και η ποιότητα του αέρα αφού εκπέμπονταν λιγότεροι ρύποι. Ωστόσο, υπήρξε και η… άλλη πλευρά του νομίσματος: οι καπνιστές και οι πότες κάπνισαν και ήπιαν περισσότερο.
Γενικότερα η Ισπανία, το 2021, ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει προγράμματα δοκιμής της τετραήμερης εργασίας σε 200 εταιρείες με συνολικά 6.000 εργαζόμενους. Το πρόγραμμα θα θα αξιολογηθεί από ερευνητές του Πανεπιστημίου Complutense της Μαδρίτης.
Πέρσι, το Ηνωμένο Βασίλειο πραγματοποίησε πιλοτικό πρόγραμμα τετραήμερης εργασίας, με συμμετοχή 61 επιχειρήσεων και περίπου 2.900 εργαζομένων. Τα συμπεράσματα του «πειράματος» έδειξαν ότι η τετραήμερη εργασία μπορεί να είναι βιώσιμη και να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα. Επίσης η Ιρλανδία, το 2023, ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει προγράμματα δοκιμής της τετραήμερης εργασίας σε 100 εταιρείες με συνολικά 2.000 εργαζόμενους. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει ένα χρόνο και θα αξιολογηθεί από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, μία από τις πρώτες (αν όχι η πρώτη) εταιρείες που εφάρμοσε την τετραήμερη εργασία, είναι η εταιρεία προσλήψεων και ανθρώπινου δυναμικού Speakit. Η εταιρεία ξεκίνησε να εφαρμόζει την τετραήμερη εργασία την άνοιξη του 2023. Οι υπάλληλοι της Speakit απολαμβάνουν μια επιπλέον ημέρα την εβδομάδα κατά την οποία δεν εργάζονται, χωρίς να έχουν μείωση μισθού, παροχών ή αύξηση ωρών εργασίας (8 ώρες την ημέρα). Αυτή η μέρα είναι είτε Δευτέρα είτε Παρασκευή.
