Έντονο ελληνικό ενδιαφέρον σε μία «αναγεννημένη» ναυτιλιακή αγορά, αυτή των πλοίων υποστήριξης υπεράκτιων δραστηριοτήτων (offshore), καταγράφεται εσχάτως, με ώθηση από τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη που προσφέρει.
Κινητήριος μοχλός της αγοράς είναι, σύμφωνα με ναυλομεσίτες, η μεγαλύτερη δραστηριότητα εργασιών εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ σημαντικό, αλλά δευτερεύοντα ρόλο διαδραματίζει η ολοένα και ενισχυμένη τάση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα πλοία που υποστηρίζουν αυτές τις υπεράκτιες υποδομές είτε γεώτρησης είτε παραγωγής ΑΠΕ, έχουν βρεθεί ξανά στην επιφάνεια, αποκομίζοντας ισχυρά ναύλα.
Ο βασικός τύπος, τα πλοία υποστήριξης υπεράκτιων δραστηριοτήτων (offshore support vessels, OSV) μπορούν να διακριθούν σε διαφορετικά είδη, σύμφωνα με τις λειτουργίες που επιτελούν: πλοία ανεφοδιασμού υπεράκτιων πλατφορμών (PSV), ρυμουλκά χειρισμού άγκυρας και εφοδιασμού (AHTS), πλοία υπεράκτιων κατασκευών (OCV) και άλλα.
Τι κοιτάζουν οι Έλληνες
Στο επίκεντρο του ελληνικού ενδιαφέροντος μοιάζουν σήμερα τα πλοία τύπου PSV. Αυτά αξιοποιούνται αφενός για τη μεταφορά προμηθειών, εξοπλισμού και προσωπικού στις υπεράκτιες πλατφόρμες γεώτρησης και αφετέρου στο πεδίο των ΑΠΕ, μεταφέροντας εξαρτήματα ανεμογεννητριών και υλικά κατασκευής σε υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», δύο ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες συζητούν για ευκαιρίες απόκτησης PSVs από τη δευτερογενή αγορά. Πρόκειται για εταιρείες με παρουσία σε διαφορετικούς κλάδους της ναυτιλίας.
, ο αναλυτής offshore του ναυλομεσιτικού οίκου SSY, Johan Gustafsson
Μιλώντας στην εφημερίδα, ο αναλυτής offshore του ναυλομεσιτικού οίκου SSY, Johan Gustafsson παρουσιάζει τα βασικά θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς.
Όπως λέει, τα μεγάλα PSVs (επιφάνειας άνω των 900m2) συνθέτουν ένα στόλο 398 πλοίων, εκ των οποίων το 95% είναι ενεργό. Όσο για το υπόλοιπο 5% που παραμένει σε αδράνεια, δεν είναι πιθανή η επαναδραστηριοποίησή του στην αγορά. Αυτό, διότι μόνο πέντε από αυτά είναι ηλικίας κάτω των 20 ετών, υποδεικνύοντας μόνο μία οριακή πιθανή αύξηση στον ενεργό στόλο.
Την ίδια τάση παρατηρεί και στα μεσαίου μεγέθους PSVs (επιφάνειας 700-900m2) ο Gustafsson. Από τα 385 πλοία του στόλου, το 88% είναι ενεργό, ενώ 18 από τα 48 ανενεργά βαπόρια είναι μικρότερα από 20 ετών.
Σε επίπεδο ναυλαγοράς, ο αναλυτής της SSY αναφέρεται αρχικά στην αγορά της Βόρειας Θάλασσας, η οποία είναι γνωστή για το μεγαλύτερο και τεχνολογικά πιο προηγμένο τονάζ. «Επί του παρόντος βλέπουμε ναυλώσεις σε επίπεδα αρκετά υψηλότερα, συγκριτικά με την αρχή της χρονιάς» τονίζει.
Στη Νορβηγία, τα ναύλα κυμαίνονται σήμερα κατά μέσο όρο στη spot αγορά στα 300.000 NOK ημερησίως (περίπου 27.658 δολ. την ημέρα) από 100.000 NOK την ημέρα (9.219 δολ.) στην αρχή του έτους.
Στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, τα ναύλα στη spot αγορά κυμαίνονταν κατά μέσο όρο σε 6.000 στερλίνες ημερησίως (7.441 δολ.) στο ξεκίνημα του 2023, έφτασαν στις 20.000 στερλίνες την ημέρα στο δεύτερο τρίμηνο (24.806 δολ.), υποχωρώντας, όμως, στη συνέχεια στις 10.000 στερλίνες ημερησίως το τρίτο τρίμηνο (12.403 δολ.)
«Αυτή η διακύμανση, κάπως ασυνήθιστη, δεδομένων των πολυάσχολων καλοκαιρινών μηνών στη Βόρεια Θάλασσα, επήλθε από την επαναδραστηριοποίηση του στόλου, στον απόηχο των θετικών προοπτικών που φάνηκαν νωρίτερα φέτος. Ωστόσο, από τότε, τα ναύλα έχουν ανέβει ξανά και οι εκτιμήσεις για την πορεία των PSVs στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ευνοϊκές για το τελευταίο τρίμηνο του έτους» εξηγεί ο Gustafsson.
Μάλιστα, για τον επόμενο γύρο αδειοδοτήσεων εργασιών εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, έχουν εγκριθεί τουλάχιστον 100 άδειες. Αυτό το στοιχείο έρχεται να αντιπαρέλθει το φόρο που υπέβαλαν οι βρετανικές αρχές στα υπερκέρδη των ενεργειακών εταιρειών και επιβράδυνε σε ένα βαθμό τις επενδύσεις.
Παράλληλα, οι συνθήκες της αγοράς σε Λατινική Αμερική, Κόλπο των ΗΠΑ, Δυτική Αφρική και Μεσόγειο προσφέρουν σήμερα αρκετά κερδοφόρα επίπεδα ναύλων. Για παράδειγμα, τα PSVs εξασφαλίζουν στη spot ναύλα 50.000 δολαρίων την ημέρα στον Κόλπο των ΗΠΑ και 30.000 δολάρια ημερησίως σε Λατινική Αμερική, Δυτική Αφρική και Μεσόγειο.
«Περιμένουμε ενισχυμένη δραστηριότητα σε Κόλπο των ΗΠΑ και Λατινική Αμερική, καθώς αμφότερες οι περιοχές αναμένεται να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα» επισημαίνει ο Gustafsson.
Επενδύσεις διαφοροποίησης
Την αρχή των ελληνικών επενδύσεων στην αγορά των πλοίων offshore έκανε πρόσφατα η Diana Shipping στο «τιμόνι της οποίας βρίσκεται η Σεμίραμις Παληού. H εισηγμένη στο αμερικανικό χρηματιστήριο εταιρεία υπέγραψε ένα συμφωνητικό για τη συμμετοχή της σε μία κοινοπραξία, η οποία αναμένεται να αναλάβει την ιδιοκτησία και λειτουργία πλοίων υποστήριξης υπεράκτιων αιολικών εγκαταστάσεων.
Στην αρχική φάση της συνεργασίας, η κοινοπραξία έχει παραγγείλει δύο υψηλών προδιαγραφών Commissioning Service Operation Vessels (CSOVs) και διατηρεί το δικαίωμα option για την απόκτηση δύο επιπλέον πλοίων, σε μία προσπάθεια να ηγηθεί του κλάδου.
«Σε αυτήν την αγορά υψηλού πληθωρισμού και δεδομένου του μακροχρόνιου κύκλου ζωής των περιουσιακών στοιχείων, είναι δύσκολο να βρεις ελκυστικές ευκαιρίες ανάπτυξης στις βασικές κατηγορίες πλοίων (bulkers, tankers), οπότε πλέον οι εταιρείες κοιτάζουν και άλλες μη συνηθισμένες αγορές» αναφέρουν στη «Ν» ναυλομεσιτικές πηγές.
«Αναζητούν αγορές να επεκταθούν, να διαφοροποιήσουν τους στόλους τους. Με τα δεξαμενόπλοια – αγορά με υψηλά ναύλα εδώ και αρκετό καιρό – να μοιάζουν απλησίαστα προς το παρόν, βλέπουν προοπτική σε εναλλακτικούς κλάδους» τονίζουν άλλοι ναυλομεσίτες.
Προοπτικές
Με το βλέμμα στο μέλλον, αναλυτές στέκονται τέλος στις προοπτικές που εμφανίζει η υπεράκτια αιολική ενέργεια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons, η δυναμική της αγοράς είναι «συναρπαστική», καθώς μέχρι το 2030 θα είναι ενεργή υπεράκτια αιολική ισχύς άνω των 250GW διεθνώς, μέσω 730 πάρκων και 30.000 τουρμπινών.
Την ίδια ώρα, ο οίκος εκτιμά ότι έως το 2050 η υπεράκτια αιολική ενέργεια θα αντιπροσωπεύει μεταξύ 7% και 9% του παγκόσμιου ενεργειακού μείγματος, έναντι 0,4% σήμερα (στοιχεία Ιανουαρίου 2023).
Μία τέτοια συνθήκη θα απαιτήσει νέο τονάζ για εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, και συντήρηση των υπεράκτιων υποδομών.
