Η είδηση του θανάτου του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στα 81 του χρόνια κλείνει ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο της γερμανικής πολιτικής ζωής: αυτό της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, που εργάστηκε για την ανάκαμψη της χώρας, την ενοποίηση των δύο Γερμανιών και το οικονομικό θαύμα που συντελέστηκε στη χώρα που καταστράφηκε από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Σόιμπλε γεννήθηκε το 1942 στο Φράιμπουργκ της νοτιοδυτικής Γερμανίας. Ο πατέρας του ήταν ένας τοπικός πολιτικός. Ο ίδιος σπούδασε οικονομικά, αλλά είχε διδακτορικό και στα νομικά, ενώ μπήκε νωρίς στην πολιτική. Και παρότι δεν έγινε ποτέ Καγκελάριος, με το όνομά του συνδέθηκαν μεγάλοι σταθμοί της γερμανικής ιστορίας.
Σύμφωνα με την Deutsche Welle, δύο ήταν τα γεγονότα που καθόρισαν την πολιτική του ζωή. Η απόπειρα δολοφονίας του το 1990 και η παραίτηση – μία δεκαετία μετά – από τη διεκδίκηση της ηγεσίας του CDU, εξ αιτίας ενός σκανδάλου χρηματοδότησης του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.
Το 1984, ο νεοεκλεγείς Καγκελάριος, Χέλμουτ Κολ, τον κάλεσε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση. Έγινε υπουργός Καγκελαρίας και ουσιαστικά διοργάνωνε τα πάντα.
Φωτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ/EPA/WOLFGANG KUMM
Καθοριστικός ο ρόλος του στις διαπραγματεύσεις για την ένωση της Γερμανίας
Το 1989, έγινε υπουργός Εσωτερικών και η χρονιά που ακολούθησε καθόρισε το μέλλον της Γερμανίας, αλλά και της ζωής του: Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για την ένωση της Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία. Ως υπουργός Εσωτερικών, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, διαπραγματεύτηκε τη «Συνθήκη 2+4» το 1990. Σε συνέντευξή του, είχε περιγράψει την ένωση των δύο Γερμανιών ως «τη σημαντικότερη στιγμή της πολιτικής του καριέρας».
Η απόπειρα δολοφονίας
Ωστόσο, λίγες εβδομάδες μετά, στις 12 Οκτωβρίου του 1990, ο Σόιμπλε ήταν ο κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση της πόλης Όπεναου στο πλαίσιο της προεκλογικής του εκστρατείας. Κατεβαίνοντας από την εξέδρα, δέχθηκε τρεις σφαίρες από έναν ψυχολογικά διαταραγμένο άντρα. Η πρώτη τον βρήκε στο κεφάλι, συνθλίβοντας τη δεξιά πλευρά του σαγονιού του, η δεύτερη καρφώθηκε στη σπονδυλική στήλη του, ενώ η τρίτη χτύπησε σοβαρά τον σωματοφύλακά του, ο οποίος μπήκε μπροστά για να τον προστατέψει.
Δράστης ήταν ένας 37χρονος, ο Ντίτερ Κάουφμαν, ο οποίος για επτά χρόνια έστελνε στο υπουργείο Εσωτερικών επιστολές διαμαρτυρίας, στις οποίες έγραφε ότι τα ραδιοκύματα των κεραιών τον διαπερνούν και του προκαλούν αφόρητους πόνους!
Το αναπηρικό καροτσάκι
Παρότι τα τραύματα ήταν πολύ σοβαρά και κινδύνευσε η ζωή του, τελικά επέζησε, όμως έμεινε παράλυτος από τον τρίτο σπόνδυλο και κάτω, με αποτέλεσμα να περάσει την υπόλοιπη ζωή του σε αναπηρικό καροτσάκι. Κάποτε είχε πει ότι «δεν έκλαψε τη μοίρα του για πολύ καιρό…». Και είπε στον εαυτό του: «Δεν μπορώ να αλλάξω αυτό που συνέβη, αλλά όσο ζω, θα ζω». Έξι εβδομάδες μετά την επίθεση έδωσε την πρώτη του συνέντευξη Τύπου στο αναπηρικό του καροτσάκι.
Φωτο: Eurokinissi
Το 1998, ο Σόιμπλε έγινε Πρόεδρος του CDU. Ο ίδιος ο Καγκελάριος, Χέλμουτ Κολ, είχε επανειλημμένα πει ότι θέλει να τον διαδεχτεί στην Καγκελαρία ο Σόιμπλε. Κάτι που τελικά όμως δε συνέβη ποτέ…
Προς το τέλος του 1999, κυκλοφόρησε η φήμη ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του Κολ, έγιναν παράνομες δωρεές στο κόσμο, καθώς και ότι υπήρχαν μυστικοί λογαριασμοί. Λίγες εβδομάδες μετά, ο Σόιμπλε παραδέχτηκε ότι έλαβε δωρεά 100.000 ευρώ για το κόμμα από έναν έμπορο όπλων. Και παραιτήθηκε από την Προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών, χάνοντας την ευκαιρία να γίνει ο επόμενος Καγκελάριος της Γερμανίας. Ήταν «ένα τεράστιο χτύπημα», παραδέχτηκε αργότερα σε συνέντευξη στην εφημερίδα, Neue Zürcher Zeitung.
Από το 1998 έως το 2005 που το CDU βρισκόταν στην αντιπολίτευση, ο Σόιμπλε ασχολήθηκε με την εξωτερική πολιτική και με θέματα ασφαλείας.
Το 2005 που το CDU ηγήθηκε του κυβερνητικού συνασπισμού, έγινε υπουργός Εσωτερικών και στη συνέχεια υπουργός Οικονομικών. Από το 2009 που έγινε ο Τσάρος της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας, ξεκίνησε το πιο αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής στην ιστορία της Γερμανίας.
Η αβεβαιότητα που δημιουργήθηκε από την οικονομική κρίση του 2009 έκανε το Σόιμπλε έναν από τους πιο μισητούς πολιτικούς όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη.
Η προεδρία στη γερμανική Βουλή
Τον Οκτώβριο του 2017 έγινε Πρόεδρος της γερμανικής Βουλής και, κατά συνέπεια, ο δεύτερη θεσμικός παράγοντας στη χώρα. Και σε αυτό το ρόλο ήταν σεβαστός από όλους και, σύμφωνα με Γερμανούς πολιτικούς αναλυτές, ένας από τους σημαντικότερους Προέδρους της Βουλής στην ιστορία της Γερμανίας. Με την οξυδέρκεια, το χιούμορ και τη βαθιά κατανόηση της γερμανικής δημοκρατίας, άφησε ιστορία στη διαχείριση των συνεδριάσεων της Μπούντεσταγκ.
Σε πολλές περιπτώσεις, υποχρέωσε ακόμα και τους ακροδεξιούς λαϊκιστές της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» να συμμορφωθούν με τους κοινοβουλευτικούς κανόνες. Ακόμη και η Καγκελάριος Μέρκελ δεν ξέφευγε από τους αυστηρούς κανόνες που είχε θέσει, διακόπτοντας την όταν ξεπερνούσε το χρόνο στις ομιλίες της.
Μετά τις εκλογές του 2021 επέστρεψε στη Βουλή ως απλός βουλευτής, κλείνοντας 51 χρόνια στα έδρανα της Μπούντεσταγκ, ενώ το τελευταίο διάστημα έδινε μάχη με τον καρκίνο.
Φωτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ/EPA/CLEMENS BILAN
Σε κάθε περίπτωση, όμως, ακόμα και στο τέλος του υπήρξε μία από τις σημαντικότερες παρεμβατικές φωνές στη γερμανική πολιτική σκηνή. Ενώ στις αρχές του 2021 δημοσιεύτηκε το βιβλίο που ουσιαστικά περιγράφει την πολιτική ζωή του. Όπως λέει, πορεύτηκε την πολιτική του ζωή με το μότο: «Έχουμε την ελευθερία να βελτιώσουμε τον κόσμο που ζούμε, να μπορέσουμε να επιτύχουμε σπουδαία πράγματα».
