Η NASA δημοσίευσε την ανακάλυψη της κοντινότερης στη Γη μικρομεσαίου μεγέθους μαύρης τρύπας. Πρόκειται για μια μαύρη τρύπα με μάζα 800 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου η οποία βρίσκεται στο σφαιρωτό σμήνος M4 το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 5,5 χιλιάδων ετών φωτός και είναι το κοντινότερο στη Γη σφαιρωτό σμήνος.
Το εντυπωσιακό σφαιρωτό σμήνος Μ4 (πηγή φωτό ESA/Hubble, NASA)
Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες. Τα όργανα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble μπορούν να κάνουν πιο αναλυτικές και λεπτομερείς παρατηρήσεις σφαιρωτών σμηνών από τα υπόλοιπα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια και για αυτό οι αστρονόμοι το χρησιμοποιούν σχεδόν αποκλειστικά για αυτές τις έρευνες.
Η ερευνητική ομάδα μελέτησε δεδομένα παρατηρήσεων που έχει πραγματοποιήσει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble στο συγκεκριμένο σφαιρωτό σμήνος τα τελευταία 12 χρόνια και εντόπισε την παρουσία της μαύρης τρύπας από τις βαρυτικές αλληλεπιδράσεις με τα άστρα που βρίσκονται στο πανίσχυρο βαρυτικό της βεληνεκές. «Δεν μπορείς να ασκήσεις τέτοιου επιπέδου επιστήμη χωρίς τη βοήθεια του Hubble» λέει ο Εντουάρντο Βιτράλ του Space Telescope Science Institute στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η ανακάλυψη είναι σημαντική εκτός των άλλων επειδή η παρουσία μικρού μεγέθους μαύρων τρυπών σε σφαιρωτά σμήνη είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο και τώρα οι επιστήμονες μπορούν να μελετήσουν καλύτερα τι συμβαίνει όταν υπάρχει μια τέτοιου είδους μαύρη τρύπα σε μια τόσο πυκνή συγκέντρωση άστρων.
Οι αστρονόμοι θεωρούσαν για πολλά χρόνια ότι στο Σύμπαν σχηματίζονται μόνο τεραστίων διαστάσεων μαύρες τρύπες με μάζα εκατοντάδες ή δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου που αποτέλεσε τη βάση της σύγκρισης ως προς το μέγεθος των μαύρων τρυπών. Όμως κάποια στιγμή διαπιστώθηκε ότι σχηματίζονται και μαύρες τρύπες με μάζα μερικών χιλιάδων ως μερικών δεκάδων εκατ. φορών μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου οι οποίες έλαβαν τον χαρακτηρισμό «μικρομεσαίες». Αρχικά θεωρήθηκε ότι τέτοιου είδους μαύρες τρύπες είναι σπάνιες στο Σύμπαν αλλά προοδευτικά διαπιστώθηκε ότι ο αριθμός τους είναι τελικά πολύ μεγάλος. Η τεράστια πρόοδος στη τεχνολογία και τις δυνατότητες των επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων καθώς και οι νέες μέθοδοι παρατήρησης του Σύμπαντος και εντοπισμού κοσμικών φαινομένων επέτρεψε τον εντοπισμό και μαύρων τρυπών που έχουν μάζα μερικές εκατοντάδες ή ακόμη και μόλις μερικές δεκάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου η ύπαρξη και μελέτη των οποίων παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Naftemporiki.gr
