Συγκλονισμένη είναι η παγκόσμια κοινότητα μετά το μακελειό σε Πανεπιστήμιο στην Πράγα , που είχε ως συνέπεια τον θάνατο 15 (μαζί με τον δράστη) ατόμων και τον τραυματισμό άλλων 24στη χειρότερη μαζική επίθεση που έχει καταγραφεί ποτέ στη συγκεκριμένη χώρα.
Η κυβέρνηση κήρυξε ημέρα πένθους σε όλη τη χώρα της κεντρικής Ευρώπης για τις 23 Δεκεμβρίου για να τιμήσει τα θύματα ενώ σύμφωνα με τις Αρχές το μακελειό δεν συνδέεται με την τρομοκρατία.
Ο αρχηγός της αστυνομίας της πόλης, Martin Vondrášek, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Πέμπτης ότι ο αριθμός των νεκρών μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω, προσθέτοντας ότι ο πυροβολισμός ήταν «μια προμελετημένη βίαιη επίθεση», προφανώς εμπνευσμένη από παρόμοιες σφαγές στο εξωτερικό.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι η αστυνομία είχε «ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες από έναν λογαριασμό σε ένα κοινωνικό δίκτυο ότι υποτίθεται ότι εμπνεύστηκε από μια τρομοκρατική επίθεση στη Ρωσία το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους», σημειώνοντας δε ότι ο δράστης ήταν νόμιμος κάτοχος πολλών πυροβόλων όπλων.
Ο ένοπλος είναι επίσης ύποπτος για τις δολοφονίες ενός άλλου άνδρα και της δύο μηνών κόρης του που βρέθηκαν την περασμένη εβδομάδα πυροβολημένοι νεκροί σε δάσος σε ένα χωριό έξω από την Πράγα, είπε ο Βόντρασεκ.
Πρόσθεσε μάλιστα στους δημοσιογράφους ότι αστυνομικοί αναζητούσαν τον 24χρονο προτού εκείνος να εξαπολύσει την επίθεσή του στο πανεπιστήμιο, όταν βρέθηκε νεκρός ο πατέρας του στο χωριό Χόστουν, στα δυτικά της Πράγας. Ο νεαρός άνδρας «έφυγε για την Πράγα λέγοντας ότι ήθελε να αυτοκτονήσει», είπε ο αρχηγός της αστυνομίας.
Ο θάνατος του ένοπλου πιθανότατα ήταν αυτοκτονία, αλλά οι αρχές διερευνούν επίσης εάν μπορεί να σκοτώθηκε από την αστυνομία που ανταπέδωσε τα πυρά, πρόσθεσε ο Βόντρασεκ.
Η αστυνομία είπε ότι ήταν μαθητής με υψηλές επιδόσεις χωρίς προηγούμενο ποινικό μητρώο και ότι έδρασε μόνος ωστόσο ο Ντέιβιντ Κόζακ μπορεί να βοηθήθηκε από την κοπέλα του. Η τσεχική αστυνομία το επιβεβαίωσε σε δημοσιογράφο της ολλανδικής Volkskrant που βρισκόταν στο σημείο. Η φίλη, για την οποία δεν έχουν γίνει γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες αυτή τη στιγμή, φέρεται να προσπάθησε να διαφύγει στο εξωτερικό.
Μάλιστα, κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα βίντεο όπου έχει καταγραφεί ο 24χρονος Νταβίντ Νόβακ να βρίσκεται στην ταράτσα του κτιρίου, να φωνάζει και να πυροβολεί όχι μόνο εντός του κτιρίου αλλά και κατά των ανθρώπων στον δρόμο που έτρεχαν πανικόβλητοι.
Μάλιστα, σύμφωνα με τσέχικα ΜΜΕ, ο μακελάρης χρησιμοποίησε ένα πολυβόλο όπλο ZEV 308 WIN AR10 για να «σπείρει» τον θάνατο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μηνύματα που ανέβασε ο νεαρός στο Telegram τις τελευταίες εβδομάδες δίνουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα του.
Ο 24χρονος φοιτητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Καρόλου είχε παραπονεθεί για την «μίζερη ζωή» του και έγραψε, μεταξύ άλλων, ότι «πάντα ήθελε να σκοτώσει κάποιον».
Σε ένα μήνυμα με ημερομηνία 10 Δεκεμβρίου, ο σκοπευτής έγραψε ότι «εμπνεύστηκε πολύ από την Αλίνα». Αναφερόταν στην 14χρονη Αλίνα Αφανασκίνα. Το κορίτσι πυροβόλησε και σκότωσε δύο ανθρώπους στο σχολείο της στη ρωσική πόλη Μπριάνσκ στις 7 Δεκεμβρίου και στη συνέχεια αυτοκτόνησε επίσης. «Αλλά η Αλίνα δεν σκότωσε αρκετούς ανθρώπους, θα το διορθώσω», είχε γράψει ο Κοζακ.
«Θέλω να κάνω επίθεση σε σχολείο και πιθανόν να αυτοκτονήσω. Η Alina Afanaskina με βοήθησε. Πάντα ήθελα να σκοτώνω, νόμιζα θα γίνω μανιακός στο μέλλον. Ήταν πιο επικερδές να κάνω μαζική επίθεση από κατά συρροήν. Κάθισα, περίμενα, ονειρεύτηκα» φέρεται να είχε γράψει μεταξύ άλλων.
Ο Τσέχος υπουργός Εσωτερικών, Vít Rakušan, δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι δολοφονίες, που σημειώθηκαν στο κτίριο της σχολής τεχνών του πανεπιστημίου, είχαν «οποιαδήποτε σχέση με τη διεθνή τρομοκρατία». Ο πατέρας του δράστη βρέθηκε νεκρός νωρίτερα την Πέμπτη, ανακοίνωσε η αστυνομία.
Ο δήμαρχος της Πράγας, Bohuslav Svoboda, δήλωσε στην τσεχική τηλεόραση: «Πάντα πιστεύαμε ότι αυτό ήταν κάτι που δεν μας απασχολούσε. Τώρα αποδεικνύεται ότι, δυστυχώς, ο κόσμος μας αλλάζει επίσης και το πρόβλημα του ατομικού σουτέρ αναδύεται και εδώ».
Το χρονικό του τρόμου
Η αστυνομία είπε λίγο μετά τις 15:00 τοπική ώρα ότι απαντούσε σε πυροβολισμούς στην πλατεία Jan Palach, κοντά σε τουριστικά αξιοθέατα όπως η Γέφυρα του Καρόλου του 14ου αιώνα στο κέντρο της Πράγας. Λιγότερο από μία ώρα αργότερα, είπαν στο X ότι ο πυροβολητής είχε «εξαλειφθεί» και ολόκληρο το κτίριο εκκενώθηκε.
Δάσκαλοι και μαθητές έλαβαν οδηγίες μέσω email να βρουν καταφύγιο όσο βρισκόταν σε εξέλιξη η αστυνομική δράση. «Μείνε, μην πας πουθενά. Εάν βρίσκεστε στα γραφεία, κλειδώστε τα και τοποθετήστε έπιπλα μπροστά από την πόρτα, σβήστε τα φώτα», ανέφερε το email.
Αρκετοί φοιτητές δημοσίευσαν φωτογραφίες από πόρτες μέσα στο πανεπιστήμιο κλειστές. «Αυτή τη στιγμή είμαι κολλημένος στην τάξη μου στην Πράγα. Ο σκοπευτής είναι νεκρός, αλλά περιμένουμε να εκκενώσουμε. Προσευχόμαστε για να βγούμε ζωντανοί», έγραψε ένας, ο Jakob Weizman. Άλλοι σκαρφάλωσαν σε στενές προεξοχές σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ξεφύγουν από τον σκοπευτή.
Ο Vondrášek είπε ότι το σώμα του πατέρα του μαθητή βρέθηκε στο σπίτι του στην πόλη Hostoun, δυτικά της Πράγας, στις 12.40 μ.μ. Η αστυνομία διαπίστωσε ότι ο φοιτητής, ο οποίος δεν έχει δημοσιοποιηθεί, υποτίθεται ότι θα παρακολουθούσε μια διάλεξη στο πανεπιστήμιο στις 14:00.
Αμέσως διατάχθηκε έρευνα στο κεντρικό κτίριο της Σχολής Καλών Τεχνών, είπε ο αρχηγός της αστυνομίας, αλλά ο ύποπτος –ο οποίος ήταν νόμιμος κάτοχος πολλών όπλων– πήγε σε άλλο κτίριο, όπου άνοιξε πυρ. Οι πρώτες αναφορές για τον πυροβολισμό ελήφθησαν στις 14.59 και μια ομάδα Swat βρέθηκε στο σημείο 12 λεπτά αργότερα.
Στις 15:20, είπε ο Vondrášek, έλαβε πληροφορίες ότι το σώμα του δράστη βρισκόταν σε μια προεξοχή του κτιρίου. Είπε ότι ο ύποπτος είχε υποστεί «καταστροφικά τραύματα», αλλά δεν ήταν αμέσως σαφές εάν αυτοκτόνησε ή πέθανε από τα πυρά της αστυνομίας.
Ο Petr Nedoma, ο διευθυντής της Γκαλερί Rudolfinum απέναντι από το σημείο του συμβάντος, είπε στην τσεχική τηλεόραση ότι είχε δει τον δράστη. «Είδα ένα νεαρό άτομο στη γκαλερί που είχε κάποιο όπλο στο χέρι του, σαν αυτόματο όπλο», είπε.
«Πυροβολούσε προς τη γέφυρα Mánes, επανειλημμένα, με κάποιες διακοπές. Μετά είδα καθώς πυροβόλησε, σήκωσε τα χέρια του και πέταξε το όπλο κάτω στον δρόμο, ήταν εκεί στη διάβαση πεζών», είπε ο Nedoma.
Ένας άλλος μάρτυρας είπε στον τοπικό ιστότοπο ειδήσεων iDnes.cz ότι ήταν μεταξύ εκείνων που εκκενώθηκαν από το κτίριο. «Ήταν τρομερά τρομακτικό, πολλοί αστυνομικοί παντού μας φώναζαν με πολυβόλα, λέγοντάς μας να τρέξουμε έξω», είπε.
Η αστυνομία σφράγισε την πλατεία Jan Palach και την περιοχή δίπλα στο κτήριο του πανεπιστημίου, το οποίο βρίσκεται σε πολυσύχναστο σημείο της πόλης που διασχίζεται από έναν δημοφιλή δρόμο που οδηγεί στην πλατεία της Παλιάς Πόλης.
Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ανέφεραν ότι «μεγάλος αριθμός μονάδων ασθενοφόρων» είχε αναπτυχθεί στη σχολή, προσθέτοντας ότι τα τραύματα κυμαίνονταν από ελαφρά έως «πολύ σοβαρά». Οι αξιωματούχοι είπαν ότι κανείς άλλος δεν πιστεύεται ότι εμπλέκεται στον πυροβολισμό.
Τσεχικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ακούστηκε έκρηξη πριν ανοίξει πυρ ένας ένοπλος στην οροφή του κτιρίου του πανεπιστημίου. Αρκετά καταστήματα δημοσίευσαν μια φωτογραφία ενός ένοπλου άνδρα με σκούρα ρούχα στην ταράτσα του κτιρίου.
Η αστυνομία ζήτησε από τους ανθρώπους στην περιοχή «να μην μένουν σε άμεση γειτνίαση και να μην εγκαταλείπουν τα σπίτια τους», καθώς το περιστατικό συνεχιζόταν.
Μαρτυρίες Ελλήνων: «Ήμασταν τυχεροί» – «Πώς γίναμε Αμερική;»
Τις στιγμές τρόμου που έζησαν κοντά στο σημείο της αιματηρής επίθεσης στο πανεπιστήμιο στην Πράγα περιέγραψαν Έλληνες σε τηλεοπτικές τους συνεντεύξεις.
Σύμφωνα με όσα είπε ο Έλληνας φοιτητής στον ΑΝΤ1, στάθηκε τυχερός επειδή είχε φύγει από το πανεπιστήμιο λίγη ώρα πριν σημειωθεί η επίθεση, που είχε ως συνέπεια τον θάνατο 15 ατόμων (συμπεριλαμβανομένου του δράστη, που αυτοκτόνησε) και τον τραυματισμό τουλάχιστον 24.
«Σήμερα είχα κατέβει στο κέντρο το πρωί, όπως όλος ο κόσμος στις γιορτινές ημέρες. Η πόλη ήταν γεμάτη, παντού πάρα πολύς κόσμος, ενώ υπήρχαν πολλοί Έλληνες. Τα πανεπιστήμια εξακολουθούν να έχουν μαθήματα και το σημείο μαζεύει πολύ κόσμο», είπε ο Έλληνας φοιτητής.
Ο καθηγητής ελληνικών λατινικών σπουδών στο πανεπιστήμιο Καρόλου Κώστας Τσίβος είπε το πρωί μιλώντας στο Action24: Εγώ δίδασκα στην πρυτανεία στο ιστορικό κέντρο που περνάνε χιλιάδες τουρίστες κι ακούγαμε φωνές και σειρήνες αλλά εμείς συνεχίσαμε το μάθημα. Αργότερα καταλάβαμε ότι η επίθεση δεν γινόταν στην πρυτανεία αλλά σε ένα κτίριο που είναι σε απόσταση 500μ από εμάς. Προσπαθούμε να συνέλθουμε και να καταλάβουμε τί έχει γίνει και τί θα επιφέρει στην καθημερινότητα όχι μόνο του πανεπιστημίου αλλά στα σχολεία σε όλη τη χώρα. Πώς αυτός ο άνθρωπος κατείχε νόμιμη άδεια κυκλοφορίας και τόσο επικίνδυνα όπλα ενώ είχε διαγνωστεί με ψυχικό νόσημα; Πώς γίναμε Αμερική από τη μία μέρα στην άλλη. Ερωτηθείς για το κλίμα που επικρατεί ο καθηγητής είπε ότι το περιστατικό θα αλλάξει την καθημερινότητα μας. Πώς θα επιστρέψουν στη σχολή αυτά τα παιδιά μετά τις γιορτές; Πώς θα πρέπει να προφυλαχτούμε;
Σοκαρισμένοι ηγέτες και κοινή γνώμη
Ο Τσέχος πρόεδρος Πετρ Πάβελ δήλωσε ότι είχε σοκαριστεί βαθιά από τα γεγονότα στο πανεπιστήμιο. «Θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά μου λύπη και τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις οικογένειες και τους συγγενείς των θυμάτων που υπέστησαν οι πυροβολισμοί», είπε.
Ο πρωθυπουργός, Petr Fiala, ακύρωσε ένα ταξίδι στα ανατολικά της χώρας λόγω «των τραγικών γεγονότων στη Φιλοσοφική Σχολή» και επέστρεφε στην Πράγα, ενώ ο Svoboda δήλωσε «εντελώς σοκαρισμένος».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έστειλαν τα συλλυπητήριά τους. «Σοκαρισμένη από την παράλογη βία του πυροβολισμού που στοίχισε πολλές ζωές σήμερα στην Πράγα», είπε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, στο X. «Στεκόμαστε και θρηνούμε μαζί σας».
Το έγκλημα με όπλα είναι σχετικά σπάνιο στην Τσεχική Δημοκρατία. Τον Δεκέμβριο του 2019, ένας 42χρονος ένοπλος σκότωσε έξι άτομα σε αίθουσα αναμονής νοσοκομείου στην ανατολική πόλη της Οστράβα, ενώ το 2015 ένας 63χρονος πυροβόλησε και σκότωσε επτά άνδρες και μια γυναίκα στη νοτιοανατολική πόλη Uhersky Brod.
