Η αναμενόμενη στροφή προς τα δεξιά ,δεν υλοποιήθηκε στις εκλογές στην Ισπανία. Η ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ) είναι σε κατάσταση σοκ , καθώς δεν μπορεί να πιστέψει ακόμη «τον εφιάλτη μιας πικρής νίκης», γράφει η El Pais. Το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) του Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, αναδείχθηκε μεν πρώτη δύναμη με 33% των ψήφων και 136 έδρες (+47) σε σύνολο 350 στη Βουλή, αλλά δύσκολα θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση. Ο λόγος ; Ο βασικός πιθανός εταίρος- το ακροδεξιό κόμμα Vox, απέσπασε 33 έδρες (από 52) ,με ποσοστό 12,4%. Και τα δύο κόμματα, αν συνεργαστούν ,υπολείπονται κατά 7 έδρες του μαγικού αριθμού 176 που οδηγεί στην απόλυτη πλειοψηφία στη βουλή. «Ο Φεϊχό παραδέχεται ότι το εκλογικό αποτέλεσμα είναι κατώτερο των προσδοκιών του και το αποδίδει κυρίως στην προεκλογική συζήτηση για πιθανή συμφωνία με το ακροδεξιό Vox», υποστηρίζει η El Pais.
«Η Ισπανία βυθίζεται στην αβεβαιότητα: μια ακυβέρνητη χώρα ή νέες εκλογές την παραμονή των Χριστουγέννων», γράφει η συντηρητική El Mundo. «Εάν περάσουν δύο μήνες μετά την πρώτη αποτυχημένη ψηφοφορία στη Βουλή και κανένας υποψήφιος δεν έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη του σώματος, θα προκηρυχθούν νέες εκλογές. Οι πιο πιθανές ημερομηνίες: 17, 24 και 31 Δεκεμβρίου», εκτιμά η ισπανική εφημερίδα που υποστηρίζει το Λαϊκό Κόμμα.
Αν το εκλογικό αποτέλεσμα δείχνει ένα πράγμα, αυτό είναι ότι η Ισπανία είναι βαθιά διχασμένη. Η δεξιά σε όλη την Ισπανία έχει περίπου το 45% των ψήφων. Οι υπόλοιπες ψήφοι πηγαίνουν στον προηγούμενο κεντροαριστερό συνασπισμό σοσιαλιστών και αριστερών εναλλακτικών, καθώς και σε πολλά περιφερειακά αυτονομιστικά κόμματα.
Δεύτερος, αλλά ίσως πάλι πρωθυπουργός;
Στην αντίπερα όχθη, το Σοσιαλιστικό κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ με 31,7% ήρθε στη δεύτερη θέση με 122 έδρες (+2). Αλλά ,αν εξασφαλίσει την υποστήριξη της πρόσφατα συσταθείσας αριστερής κίνησης Sumar (31 έδρες) και όλων των αυτονομιστικών κομμάτων, ο Σάντσεθ θα μπορούσε μάλιστα να σχηματίσει και πάλι την νέα κυβέρνηση.
Ο απερχόμενος Πρωθυπουργός ,τον οποίο όλες οι δημοσκοπήσεις θεωρούσαν «πολιτικά νεκρό» , έπαιξε πολύ έξυπνα .Προτίμησε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, την ώρα που το Λαϊκό κόμμα διαπραγματευόταν με το ακροδεξιό Vox περιφερειακές κυβερνητικές και δημαρχιακές θέσεις . H διαπραγμάτευση αυτή τρόμαξε πολλούς Ισπανούς που είδαν να ελλοχεύει ο κίνδυνος να παραβιαστούν σημαντικές παραδοσιακές αξίες ή να τιμάται η δικτατορία του Φράνκο, από την οποία ούτε το Λαϊκό Κόμμα, ούτε φυσικά το Vox, έχουν αποστασιοποιηθεί ποτέ. Ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι άλλωστε και η αποδυνάμωση του ακροδεξιού Vox. «Στην Ευρώπη οι εθνικές εκλογές δεν κερδίζονται πλέον με την επίθεση εναντίον της …Ευρώπης», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική» ευρωπαϊκές πηγές στις Βρυξέλλες, κάνοντας αναφορά στις αντιευρωπαϊκές θέσεις της ισπανικής άκρας δεξιάς. Τονίζουν μάλιστα ότι στην αποδυνάμωση του Vox «συνέβαλε» και η Ιταλίδα, μεταφασίστρια πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι που υποστήριξε ένθερμα , κατά την προεκλογική εκστρατεία την ισπανική άκρα δεξιά.
Η μεγάλη ανατροπή
«Το εκλογικό αποτέλεσμα ανατρέπει τα πάντα», γράφει η El Pais και προσθέτει : «Υπάρχει ένας νικητής, ο ηγέτης του Λαικού Κόμματος, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, ο οποίος πιθανότατα δεν θα μπορέσει να κυβερνήσει. Και ένας δεύτερος, ο Σάντσεθ, που μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία».
Σε κάθε περίπτωση, η δύσκολη αναζήτηση της νέας πλειοψηφίας θα μπορούσε να παραλύσει την Ισπανία για μήνες, ακόμη και να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές. Ο Σάντσεθ αποκλείει την επανάληψη των εκλογών: «Η δημοκρατία θα βρει τη φόρμουλα για τη διακυβέρνηση», τόνισε ο σοσιαλιστής ηγέτης τονίζοντας ότι «11 εκατομμύρια άνθρωποι ψήφισαν υπέρ της προόδου», προσθέτοντας στα 8,7 εκατομμύρια των ψήφων του κόμματός του και τα τρία εκατομμύρια ψήφους των μικρών αυτονομιστικών και εθνικιστικών κομμάτων.
Επτά μικρά κόμματα κρίνουν τη νέα κυβέρνηση
Το μέλλον της Ισπανίας θα μπορούσε πλέον να εξαρτηθεί από τα μικρά αυτονομιστικά κόμματα. Συνολικά, επτά μικρά κόμματα απέσπασαν 25 έδρες και θα καθορίσουν τον νέο πρωθυπουργό της χώρας . Ειδικά το νέο-φιλελεύθερο κόμμα Junts του πρώην περιφερειακού προέδρου της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόντ , με επτά έδρες, συγκεντρώνει όλα τα βλέμματα: Το Καταλανικό κόμμα έχει αποκλείσει εκ προοιμίου το ενδεχόμενο να υποστηρίξει το Λαϊκό Κόμμα , αλλά προειδοποιεί ότι για να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στον Σάντσεθ θα πρέπει να προωθήσει την αυτονομία της Καταλονίας και να δώσει πολιτική αμνηστία στον Κάρλες Πουτζντεμόν, που ζει αυτοεξόριστος στο Βέλγιο μετά την αποτυχημένη απόπειρα απόσχισης ,με δημοψήφιοσμα,από την Ισπανία το 2017.
Το Junts έχει άλλωστε ένα διαφορετικό σχέδιο από τον κεντρο-αριστερό συνασπισμό του Σάντσεθ στη Μαδρίτη, και όχι μόνο σε οικονομικούς και κοινωνικούς όρους, καθώς εξακολουθεί να υποστηρίζει την απόσχιση της Καταλονίας από την Ισπανία. «Δεν θα κάνουμε τον Σάντσες πρωθυπουργό για τίποτα», είπε η κορυφαία υποψήφια των Junts, Μίριαμ Νογέρας, ζητώντας και πάλι τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλονίας « Δεν θα κάνουμε ούτε ένα χιλιοστό πίσω», προειδοποίησε η Νογέρας.
«Μεγάλος Συνασπισμός;»
Ήδη, σημαντικοί κύκλοι στην Ευρώπη έχουν αρχίσει να προτείνουν τη συγκρότηση ενός «Μεγάλου Συνασπισμού» στην Ισπανία ανάμεσα στο Λαϊκό και το Σοσιαλιστικό κόμμα, προκειμένου να συγκροτηθεί μια ισχυρή κυβέρνηση. Οι «Κόκκινες γραμμές» ανάμεσα στα δύο κόμματα είναι τόσο μεγάλες , που δύσκολα μπορούν να ξεπεραστούν.
Το ερώτημα είναι τώρα ποιος θα αναλάβει «να πιάσει τον ταύρο από τα κέρατα». Δεν θα είναι εύκολο για τον Σάντσεθ ,πολύ περισσότερο για τον Φεϊχό. Δεν θα είναι εύκολο ούτε για την Ισπανία.
