Στην παράσταση συμμετέχει η Μαρία Φουντούλη, καταξιωμένη χορεύτρια στον χώρο του σύγχρονου χορού, που οι ερμηνείες δεν περνούν απαρατήρητες. Αριστούχος απόφοιτη της Κρατικής Σχολής χορού, αναγνωρισμένη δασκάλα σε επαγγελματικές σχολές χορού και χορεύτρια ομάδων χορού που εδώ και χρόνια γράφουν ιστορία στον σύγχρονο χορό στην Ελλάδα, φέτος κάνει ακόμα μια εξαιρετική παρουσία στην παράσταση «Ελεύθεροι». Η ερμηνεία της στη συγκεκριμένη παράσταση είναι καθηλωτική· ερμηνεύει με πηγαία έκφραση και καθαρότητα ποιότητες και συναισθήματα, ενώ αποπνέει ήθος και δύναμη, ψυχική και σωματική, μέσα από την απλότητα και την ειλικρίνεια, εκφράζοντας μια αρχετυπική φιγούρα που μας ταξιδεύει στο παρελθόν και στο μέλλον. Είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε μαζί της.
Με την Τέτη Νικολοπούλου συναντιέστε επαγγελματικά, τα τελευταία χρόνια· μιλήστε για τη συνεργασία σας στην παρούσα παράστασή της.
«Με την Τέτη Νικολοπούλου πρωτοσυνεργαστήκαμε το 2019, για την παράσταση “Δώρο”. Συνεχίσαμε το 2021 με το “Διαρκώς με ταράζεις” και φέτος συνεργαζόμαστε για τρίτη φορά στην παράσταση “Ελεύθεροι”. Αυτό που βιώνω στις συνεργασίες μας είναι μια ανοιχτή καρδιά. Είναι πρώτα η ίδια τόσο ανοιχτή, δοτική, μαλακή και γεμάτη αγάπη για ό,τι κάνει που δεν μπορείς πάρα να σταθείς κι εσύ διπλά της με τον ίδιο τρόπο. Η προσέγγισή της στην κίνηση με εξελίσσει, με μαλακώνει και μου δίνει χώρο να ακούω και να εμπιστεύομαι το σώμα μου και την εκφραστικότητά του, με απλότητα και εσωτερικότητα. Αυτό που πραγματικά απολαμβάνει κανείς στις παραστάσεις της Τέτης είναι ο χορός. Τον απολαμβάνουμε κι εμείς οι χορευτές, που τα τελευταία χρόνια στην ελληνική χορευτική σκηνή καλούμαστε συχνά να είμαστε όσο πιο μίνιμαλ μπορούμε. Όχι ότι απαραίτητα αυτό είναι κακό αλλά κάποιες φορές μου λείπει το απλό χορευτικό σώμα».
Πώς και πότε προέκυψε η σχέση σας με τον χορό;
«Η ενασχόλησή μου με τον χορό ξεκίνησε σε μικρή ηλικία στην τότε σχολή χορού της Σάσας Ντάριο, που τύχαινε να είναι στην γειτονιά μου. Εκεί, είχα την χαρά να έχω δασκάλα μια υπέροχη στα μάτια μου χορεύτρια, την Αλέκα Σωτηρίου. Όταν την έβλεπα να χορεύει με μαγνήτιζε και μου μετέδιδε αυτό το πάθος του χορού. Παρόλο που ουδέποτε ήμουν καλή στο μπαλέτο, ούτε είχα εύκολο και ταιριαστό σώμα για τα πρότυπα της εποχής, κάτι με έλκυε στον χορό και μου έδινε τρομερή χαρά. Όταν ήμουν στο Λύκειο είδα για πρώτη φορά μια παράσταση σύγχρονου χορού· ήταν του Χάρη Μανταφούνη και τότε ένιωσα ότι “να, αυτή είναι η χαρά μου, αυτό θέλω να κάνω!”. Τελειώνοντας το σχολείο, πέρασα στην Κρατική Σχολή Χορού. Εκεί, βούτηξα για τα καλά στη σπουδή με σημαντικούς δασκάλους και χορογράφους από την Ελλάδα και το εξωτερικό που με επηρέασαν πολύ».
Πώς κρίνετε την παρουσία της τέχνης του χορού στην Ελλάδα; Θα σας ενδιέφερε η διεθνής καριέρα;
«Ο χορός στην Ελλάδα, όπως και οι υπόλοιπες τέχνες, αντιμετωπίζεται ως πολυτέλεια. Σαν να πρέπει κάποιος να έχει λύσει όλα του τα προβλήματα για να μπορεί να τον αφορά η Τέχνη. Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στον χώρο του πολιτισμού απέδειξαν, για ακόμη μια φορά, ότι οι καλλιτέχνες αντιμετωπιζόμαστε από την πολιτεία ως χομπίστες και, μάλιστα, υπερβολικά συναισθηματικοί. Ο χορός, πιο ριγμένος απ’ όλες τις τέχνες, να μην έχει ούτε στέγη, ούτε σύνδεση με την ανώτατη εκπαίδευση. Στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλοί και υπέροχοι χορευτές, λιγότεροι αλλά δημιουργικότατοι χορογράφοι και απειροελάχιστη στήριξη από την πολιτεία. Η σύγχρονη πολιτισμική δημιουργία εξαρτάται από τους δύο μεγάλους ιδιωτικούς φορείς, το ίδρυμα Ωνάση και το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, και από τις πενιχρές επιχορηγήσεις του Υπουργείου Πολιτισμού που συντηρούν όπως όπως την εγχώρια δημιουργία, διαιωνίζοντας παράλληλα την κακοπληρωμένη εργασία μας αφού καλείσαι να φέρεις εις πέρας μια παραγωγή με πολύ λίγα λεφτά. Ελπιδοφόρο είναι το γεγονός ότι οι αγώνες των τελευταίων μηνών, μετά το διαβόητο προεδρικό διάταγμα που υποβίβασε ακόμη περισσότερο τις σπουδές μας, δημιούργησαν ένα κλίμα συντροφικότητας και αλληλεγγύης και μεταξύ των καλλιτεχνών αλλά και μεταξύ καλλιτεχνών και κόσμου.
Η διεθνής καριέρα δεν ήταν κάτι που προσπάθησα λόγω ιδιοσυγκρασίας και προσωπικών επιλογών. Με τρόμαζε η ιδέα της μοναξιάς του εξωτερικού και, ίσως, δεν ήμουν ιδιαίτερα φιλόδοξη και τολμηρή για να ξεπεράσω τους ενδοιασμούς μου, ούτε τελειώνοντας την Κρατική Σχολή, ούτε και τώρα που έχω πλέον δύο παιδιά. Το θαυμάζω σε άλλους αλλά δεν είναι ένας τρόπος ζωής που μου ταιριάζει».
«Όταν χορεύω νιώθω….»· Τι νιώθετε όταν χορεύετε;
«Νιώθω απόλαυση. Νιώθω δυνατή και ευάλωτη ταυτόχρονα. Νιώθω αληθινή και σπουδαία. Μετά νιώθω κουρασμένη και χαρούμενη».
Χορογράφοι με τους οποίους έχετε συνεργαστεί; Και κάποιοι που θα θέλατε να συναντήσετε στο μέλλον;
«Από το 2007 που ξεκίνησα να δουλεύω επαγγελματικά έχω συνεργαστεί με πολλές ομάδες και χορογράφους και από όλους κάτι πήρα και έμαθα. Ξεκίνησα με την ομάδα “Λάθος Κίνηση” του Κωνσταντίνου Μίχου, συνεργάστηκα με τον ευφάνταστο Κώστα Τσιούκα, την αγαπημένη Αλίκη Καζούρη, την Ίριδα Καραγιάν, την Ερμίρα Γκόρο, ενώ το εφηβικό μου όνειρο εκπληρώθηκε χορεύοντας για τον Χάρη Μανταφούνη. Κομβική συνεργασία για εμένα ήταν αυτή με την υπέροχη ομάδα των Sinequanon που με επηρέασαν πολύ στον τρόπο που αντιλαμβάνομαι την κίνηση και τον χορό. Έκανα ένα αναγκαστικό διάλειμμα από τη χορευτική σκηνή για 3-4 χρόνια, κάνοντας δύο παιδιά και μετά, με πολλή προσπάθεια και ανάλογη στήριξη από την οικογένειά μου, επανήλθα στη δουλειά. Ο χώρος της τέχνης, δυστυχώς, εργασιακά δεν είναι πολύ φιλικός προς τις μητέρες. Μια πολύ σημαντική για εμένα, εκείνη την περίοδο, ήταν η συνεργασία μου με τον υπέροχο Στάθη Μαρκόπουλο, σκηνοθέτη-κουκλοποιό και κουκλοπαίκτη και τις συγκινητικές του κούκλες, κοντά στις οποίες έμαθα πολλά. Τα τελευταία χρόνια, εκτός από την Τέτη Νικολοπούλου, έχω τη χαρά να συνεργάζομαι και με την Αθανασία Κανελλοπούλου. Επίσης, φέτος συνεργάζομαι για πρώτη φορά με μια νεότερη και πολύ ιδιαίτερη χορογράφο, την Άρια Μπουμπάκη και θα παρουσιάσουμε τη δουλειά μας στα μέσα του Ιούνη. Είμαι γενικά ανοιχτή στις συνεργασίες, εμπιστεύομαι τους ανθρώπους και μπαίνω με ό,τι εργαλείο έχω στη δημιουργική διαδικασία. Όταν νιώθω εντιμότητα και καλή επικοινωνία μου αρέσει να συνεργάζομαι, είτε είναι “φτασμένοι” χορογράφοι, είτε νέοι δημιουργοί».
Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο ή μια νέα που θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τον χορό;
«Τα τελευταία τέσσερα χρόνια δουλεύω σε επαγγελματικές σχολές χορού κι αυτό που συμβουλεύω τους μαθητές μου είναι να είναι ειλικρινείς με τον εαυτό τους, την προσπάθειά τους, τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την κίνηση. Το να δουλεύεις “από μέσα προς τα έξω” είναι θεωρώ ο πιο σωστός τρόπος να χτίσεις την τεχνική σου και τη χορευτικότητά σου. Ο χορός είναι υπέροχος. Είναι μεγάλη τύχη και ευτυχία να χορεύεις, αλλά η δουλειά που απαιτεί είναι σκληρή κι επίπονη. Είναι μια συνεχής αναμέτρηση με τον εαυτό σου και τα όριά σου. Το κάνεις επαγγελματικά μόνο αν δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτό. Αν η χαρά που σου δίνει πίσω, ανακουφίζει τις δυσκολίες. Τους συμβουλεύω να φύγουν στο εξωτερικό (παρόλο που εγώ δεν το έκανα), για να παρουν εμπειρίες και να έχουν την ευκαιρία να βιώσουν τον χορό ως κανονικό επάγγελμα και όχι ως χόμπι. Ακούγεται λίγο αστείο αλλά αν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα τους συμβουλεύω, όπως και οι γονείς τους, να τελειώσουν και το Πανεπιστήμιο για να έχουν μια εναλλακτική!»
Ταυτότητα παράστασης
Σύλληψη-Χορογραφία: Τέτη ΝικολοπούλουΔιδασκαλία Axis Syllabus, μεθόδου Feldenkrais, Fascia training: Τίμος ΖέχαςΔιδασκαλία Contact Improvisation: Tέτη ΝικολοπούλουΜουσική: Χρύσα Παπαδοπούλου- Merendez, Βαγγέλης Αλεξόπουλος
Ερμηνεύουν: Μαρία Φουντούλη, Ελένη Μουστάκα, Φένια Χατζηνάκου, Εβίτα Μάνου, Αγγελική Λούντζη, Pedro Penuela (Τίμος Ζέχας, Τέτη Νικολοπούλου)
Κοστούμια: H ομάδαΦωτισμοί: Φαίδων ΚωνσταντινίδηςΕπικοινωνία: Μαρία ΚωνσταντοπούλουΑφίσα/γραφιστικά: Κωνσταντίνος ΚωνσταντινίδηςΒίντεο: Άγγελος ΚαλτσήςΠαραγωγή: Ζωή ΧατζιδάκηΒοηθοί παραγωγής: Άγγελα Γλύτση, Αναστασία Μούζουλα
