Με ισχυρές συμμαχίες στη γεωπολιτική σκηνή θέλει να απαντήσει η κυβέρνηση στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα. Η συμφωνία με τις ΗΠΑ – η οποία συνοδεύεται από μια «προωθημένη» επιστολή του υπουργού Εξωτερικών ´Αντονι Μπλίνκεν- έρχεται μια μόλις εβδομάδα μετά την ψήφιση από την Βουλή της συμφωνίας με τη Γαλλία.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο μιλούν για κινήσεις που αποτελούν ηχηρή ψήφο εμπιστοσύνης στο ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην ταραγμένη περιοχή. Παράλληλα τονίζεται πως για πρώτη φορά οι ΗΠΑ καταδικάζουν το casus belli, απορρίπτοντας έτσι την τουρκική επεκτατική πολιτική, σε συμβατικό κείμενο.
Σημαντική θεωρείται και η χρονική συγκυρία κατά την οποία υπογράφεται η συμφωνία, καθώς το ενδιαφέρον των ΗΠΑ είναι στραμμένο στην περιοχή του Ινδό-Ειρηνικού. Επομένως- σύμφωνα με την κυβερνητική «ανάγνωση» – αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα το ό,τι επιλέγουν την Ελλάδα, ως μια από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες επενδύουν για το μέλλον, ενισχύοντας το γεωπολιτικό και στρατηγικό τους αποτύπωμα
Μετά τις δύο συμφωνίες με ΗΠΑ και Γαλλία, η κυβέρνηση στρέφει το βλέμμα στην ευρύτερη περιοχή.. Στο πλαίσιο αυτό ιδιαίτερα σημαντική είναι η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας – Κύπρου- Αιγύπτου, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη στην Αθήνα.
Να σημειωθεί πως την Πέμπτη μπήκαν οι υπογραφές ανάμεσα στους υπουργούς Ελλάδας και Αιγύπτου στο μνημόνιο συνεργασίας για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο κρατών. Πρόκειται για μια ακόμα κίνηση που επιβεβαιώνει τις εξαιρετικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, ενώ χωρίς αποτέλεσμα παραμένει το «άνοιγμα» που επεχείρησε η Άγκυρα στο Κάιρο.
Παράλληλα η Αθήνα «κοιτά» προς τη Λιβύη και στην Τρίπολη θα βρεθεί την Πέμπτη ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας , προκειμένου να συμμετάσχει στη διεθνή διάσκεψη για την σταθεροποίηση της χώρας. Υπενθυμίζεται πως η Άγκυρα «επενδύει» στο τουρκολιβυκό μνημόνιο σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει νέες ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Αθήνα να καθιστά σαφές πως το .. περιβόητο μνημόνιο είναι παράνομο.
Πώς «διαβάζει» η κυβέρνηση τη συμφωνία με τις ΗΠΑ
Για «ιστορική συμφωνία» μιλούν κυβερνητικά στελέχη, επισημαίνοντας πως γίνεται πολύ σαφής αναφορά στην προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, έτσι όπως ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Συμπληρώνουν πως αυτό, ευθέως παραπέμπει στα κυριαρχικά μας δικαιώματα, σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου τόνισε πως «είναι μια Συμφωνία, η οποία αναγνωρίζει την αμοιβαιότητα στη διαφύλαξη της ειρήνης, της ασφάλειας στην περιοχή, ακόμη και στην περίπτωση ένοπλης επίθεσης, που μπορεί να δεχτεί η χώρα στην Επικράτειά της. Είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο αποτυπώνεται σ’ ένα κείμενο και αποτελεί την ουσιαστική απάντηση, στο casus belli, που έχει διατυπώσει απέναντι στη χώρα μας η Τουρκία».
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η επιλογή στρατοπέδου πλησίον της Αλεξανδρούπολης και του Ναύσταθμου της Σούδας, στη συνέχεια των γεγονότων του Έβρου, του “τουρκο-λιβυκού μνημονίου” και των προκλήσεων της Τουρκίας στις περιοχές αυτές, ενισχύει το αμερικανικό αποτύπωμα σε περιοχές καίριας σημασίας για την χώρα μας. Παράλληλα, όμως επιτρέπει την χρήση των εκσυγχρονισμένων εγκαταστάσεων από τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.
Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν πως η συμφωνία με τις ΗΠΑ, λίγες ημέρες μετά την συμφωνία με τη Γαλλία καθώς και τις συμφωνίες με τα ΗΑΕ, δημιουργούν μια ασπίδα προστασίας για την Ελλάδα, η οποία υπερβαίνει δεσμεύσεις σε πολυμερή σχήματα. Παράλληλα προσθέτουν ότι η Ελλάδα καθίσταται κρίσιμος παράγοντας στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, ενισχύει την Ευρωπαϊκή Άμυνα και παράλληλα ενδυναμώνει τον διατλαντικό δεσμό, τηρώντας στο ακέραιο τις συμμαχικές της δεσμεύσεις στο ΝΑΤΟ.
Η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ
Σε υψηλούς τόνους κριτική στην κυβέρνηση ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ, αναφορικά με τη συμφωνία με τις ΗΠΑ. Τα «πυρά» αυτά έρχονται λίγες ημέρες μετά την έντονη κριτική που άσκησε η αξιωματική αντιπολίτευση στην αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, την οποία υπενθυμίζεται πως καταψήφισε στη Βουλή.
Ειδικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει πως με την υπογραφή της συμφωνίας «ο κ. Μητσοτάκης γίνεται ο πρώτος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης που εκχωρεί επ’ αόριστον στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε ελληνικό έδαφος. Το κάνει, μάλιστα, ανακοινώνοντας με μεγάλη περηφάνια ότι η συμπερίληψη στρατιωτικής εγκατάστασης στην Αλεξανδρούπολη παρέχει “δυνατότητα ταχείας μεταφοράς και στάθμευσης αμερικανικών δυνάμεων στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία”. Βάζοντας έτσι την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή επικίνδυνων εντάσεων στη Μαύρη Θάλασσα».
Σύμφωνα με την αξιωματική αντιπολίτευση «ως αντιστάθμισμα σε αυτές τις σοβαρότατες παραχωρήσεις έχουμε μόνο γενικόλογες αναφορές στον σεβασμό της κυριαρχίας μας. Δεν εξασφαλίζεται, όμως, καμία συγκεκριμένη αμερικανική παρουσία, εμπλοκή ή δέσμευση για τη στήριξη αυτής της κυριαρχίας απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα, ιδίως στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο». Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει πως «η ελληνοαμερικανική συμφωνία του κ. Μητσοτάκη ταιριάζει γάντι στο νέο του δόγμα, αυτό του προβλέψιμου συμμάχου και της “Ελλάδας- προκεχωρημένου δυτικού φυλακίου”, αλλά δεν ταιριάζει ανάμεσα σε δυο ισότιμους εταίρους και σε μια Ελλάδα με ανεξαρτησία, αξιοπρέπεια και εθνική κυριαρχία.».
Κατερίνα Κοκκαλιάρη
