Παρά τα υψηλότερα επιτόκια εδώ και δεκαετίες και τη μίνι χρηματοοικονομική κρίση, μετά και τις καταρρεύσεις περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ και της συστημικής ελβετικής τράπεζας Credit Suisse, τις γεωπολιτικές εντάσεις και τους πολέμους, τον γεωοικονομικό κατακερματισμό, τους φόβους για την εφοδιαστική αλυσίδα και τον πληθωρισμό, οι μετοχές παγκοσμίως με βάση τον σχετικό δείκτη MSCI World σημείωσαν άνοδο 22%, κερδίζοντας πάνω από 10 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2023, ενώ και οι ελληνικές μετοχές αυξάνοντας τη χρηματιστηριακή τους αξία κατά 22 δισ. ευρώ οδήγησαν το ελληνικό χρηματιστήριο στην 4η θέση των αποδόσεων παγκοσμίως.
Ειδικότερα, με βάση στοιχεία της ΕΧΑΕ, στην κορυφή βρέθηκε η αγορά της Κύπρου (+52,9%), ενώ ακολούθησε ο δείκτης Nasdaq Composite των ΗΠΑ (+44,3%) που σημειώνει μία από τις κορυφαίες χρονιές των τελευταίων δύο δεκαετιών, καθώς η ζήτηση για μετοχές τεχνητής νοημοσύνης και τσιπ ημιαγωγών εκτινάχθηκε. Οι «υπέροχες επτά» («Magnificent 7»), μετοχές των τεχνολογικών κολοσσών (Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon.com, Nia, Tesla και Meta Platforms) σχεδόν διπλασίασαν (+99%) την αξία τους.
Στην 3η θέση βρέθηκε ο δείκτης ΜΟΕΧ Russia Index της Ρωσίας, από την αγορά της οποίας όμως απουσιάζουν οι διεθνείς επενδυτές, ενώ και το ρωσικό ρούβλι σημειώνει απώλειες 20% εφέτος, ενώ ακολουθεί το ελληνικό χρηματιστήριο (+39%).
Οι μετοχές
Το 74% των ελληνικών μετοχών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΧΑΕ (ως 27.12.2023), σημειώνουν κέρδη το 2023, με τη μετοχή της Δομικής Κρήτης (+309,9%) να σημειώνει τη μεγαλύτερη άνοδο. Μία εταιρεία της Ν. Κορέας που παράγει εξαρτήματα για μπαταρίες είναι ο μεγάλος κερδισμένος του 2023 στα χρηματιστήρια του κόσμου, καθώς η μετοχή της Ecopro με κέρδη 571% βρέθηκε στην 1η θέση ανάμεσα στις 2.647 μετοχές του δείκτη Bloomberg World Index.
Οι αγορές ομολόγων πάλι, μετά από μία δύσκολη περίοδο, μόλις άρχισαν να προεξοφλούν τους τελευταίους μήνες μειώσεις επιτοκίων από την άνοιξη του 2024, σημείωσαν ράλι, με τον παγκόσμιο δείκτη ομολόγων συνολικής απόδοσης του Bloomberg να σημειώνει κέρδη 10% περίπου το 2μηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου, με αποτέλεσμα οι ομολογιακές αγορές να αποφύγουν μία τρίτη συνεχόμενη χρονιά απωλειών, κάτι που δεν έχει συμβεί εδώ και τουλάχιστον 40 χρόνια.
Τελικά στο σύνολο του έτους ο δείκτης Bloomberg Global Aggregate Bond Index (σε δολάρια) σημειώνει κέρδη 4,7%, έναντι 6,35% του παγκόσμιου δείκτη ομολόγων Bloomberg Euro – Aggregate Total Return των ευρωπαϊκών ομολόγων, ενώ οι τιμές των ελληνικών 7-10ετών ομολόγων σημειώνουν κέρδη 18% περίπου. Τα εταιρικά ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας παγκοσμίως σημειώνουν επίσης ράλι, με απόδοση σχεδόν 11% από τις αρχές Νοεμβρίου, πραγματοποιώντας τα μεγαλύτερα κέρδη διμήνου από το 2001.
Στην κορυφή
Η ελάφρυνση των κυρώσεων των ΗΠΑ οδήγησε τα ομόλογα της Βενεζουέλας με κέρδη 151% στην κορυφή των αποδόσεων της κατηγορίας, ενώ και τα ομόλογα του του Ελ Σαλβαδόρ που παλεύει να ξεφύγει από την χρεοκοπία κέρδισαν 114%.
Ακολούθησαν ορισμένες περιφερειακές ομολογιακές αγορές αναδυομένων αγορών με ιδιαίτερα δεδομένα όπως το Πακιστάν (+96,9%), η Σρι Λάνκα (+71%), η Αργεντινή (+47%), η Ουκρανία (+41%), η Ζάμπια (+36%), η Τυνησία (+28%), η Σουμάτρα (+27%) κ.ά.
Από τα νομίσματα, το πέσο Κολομβίας (+24,3%), το πέσο Μεξικού (+14,8%), το ζλότι Πολωνίας (+11,3%), το ρεάλ Βραζιλίας (+8,8%) και το ελβετικό φράγκο (+8,1%) σημείωσαν τα μεγαλύτερα κέρδη ως προς το δολάριο (+3,7% και το ευρώ), ενώ τις μεγαλύτερες απώλειες εμφάνισαν αντίστοιχα, το πέσο Αργεντινής (-78%), η νάιρα Νιγηρίας (-50,6%), η τουρκική λίρα (-36,2%), το σελίνι της Κένυας και το ρούβλι της Ρωσίας (-20%).
Το Bitcoin
Μετά την κατάρρευση των αγορών crypto στα τέλη του 2022, το 2023 το Bitcoin επανήλθε με άνοδο άνω του 160%, ενώ εκατοντάδες μικρότερα κρυπτονομίσματα, από το Solana που υποστηρίζεται από τον Σαμ Μπάκμαν Φριντ μέχρι τα λεγόμενα memecoins με σκύλους ή βατράχια, απογειώθηκαν. Π.χ. 1.000 δολάρια Solana στις αρχές του 2023 έφθασαν τα 8.000 δολάρια στο τέλος του έτους. Στα πολύτιμα μέταλλα και μετά και το ράλι της τελευταίας περιόδου, καθώς προεξοφλούνται από τις αγορές μειώσεις επιτοκίων από τη Fed, ο χρυσός σημείωσε κέρδη 14%. Το κακάο ΗΠΑ (+64%), ο καφές Λονδίνου (+63,5), ο χυμός πορτοκαλιού (+55%) και το λευκό ρύζι Ταϊλάνδης (+38%) ξεχώρισαν από τα αγροτικά προϊόντα. Ο δείκτης BDI Baltic Dry που εκφράζει το επίπεδο ναύλων που επικρατεί στην αγορά πλοίων ξηρού φορτίου κέρδισε 38,2%.
Το στοίχημα του 2024
Αισιόδοξοι για τις ριψοκίνδυνες αξίες εμφανίζονται οι επαγγελματίες των αγορών, καθώς όπως προκύπτει από την τελευταία έρευνα του Δεκεμβρίου της Bank of America, συνολικά 254 fund managers με υπό διαχείριση κεφάλαια 691 δισ. δολαρίων που συμμετείχαν, αύξησαν τις θέσεις τους σε μετοχές στο υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2022, μειώνοντας παράλληλα τις τοποθετήσεις σε μετρητά, καθώς εκτιμούν πως οι κεντρικές τράπεζες θα προχωρήσουν το 2024 σε μειώσεις επιτοκίων, ενώ η παγκόσμια οικονομία θα αποφύγει τη βαθιά ύφεση.
Οι περισσότεροι μάλιστα διαχειριστές ποντάρουν σε ένα σενάριο «Goldilocks» (σχετικά ισχυρή ανάπτυξη με ελεγχόμενο πληθωρισμό) για το 2024, με το 75% να προβλέπει χαμηλότερο πληθωρισμό το επόμενο έτος και το 69% «ήπια προσγείωση» για την παγκόσμια οικονομία. Οι επαγγελματίες των αγορών διατηρούν επίσης «αυξημένες θέσεις» στα ομόλογα στο υψηλότερο επίπεδο από το 2009, καθώς οι διαχειριστές κεφαλαίων ποντάρουν πως τα ομόλογα θα είναι η κατηγορία εκείνη των περιουσιακών στοιχείων που θα σημειώσει την καλύτερη απόδοση το 2024. Το 62% των διαχειριστών προβλέπει εξάλλου πως οι αποδόσεις των ομολόγων θα μειωθούν το 2024, δηλαδή οι τιμές τους που κινούνται αντίστροφα θα αυξηθούν, αν και το ράλι του τελευταίου 2μήνου περιορίζει τα περιθώρια.
Στα νομίσματα, το 73% των διαχειριστών εκτιμά πως το γεν της Ιαπωνίας είναι υποτιμημένο έναντι του δολαρίου και αναμένεται να ανακάμψει καθώς η κεντρική τράπεζα της χώρας θα απομακρυνθεί από την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική.
