«Αρκετές δυτικοευρωπαϊκές δημοκρατίες συγκεντρώθηκαν για να εφαρμόσουν διάφορα σχέδια για μεγαλύτερη στρατιωτική συνεργασία και συλλογική άμυνα, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας της Δυτικής Ένωσης το 1948, που αργότερα έγινε η Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση το 1954. Στο τέλος, καθορίστηκε ότι μόνο μια πραγματικά υπερατλαντική συμφωνία ασφαλείας θα μπορούσε να αποτρέψει τη σοβιετική επιθετικότητα, αποτρέποντας ταυτόχρονα την αναβίωση του ευρωπαϊκού μιλιταρισμού και θέτοντας τις βάσεις για την πολιτική ολοκλήρωση.
Συνεπώς, μετά από πολλές συζητήσεις και διαβουλεύσεις, η Βορειοατλαντική Συνθήκη Συνθήκη υπεγράφη στις 4 Απριλίου 1949. Στο περίφημο Άρθρο 5 της Συνθήκης, οι νέοι Σύμμαχοι συμφώνησαν «μια ένοπλη επίθεση εναντίον ενός ή περισσοτέρων από αυτούς… θα θεωρείται επίθεση εναντίον όλων και ότι μετά από μια τέτοια επίθεση, κάθε Σύμμαχος θα λάβει «όσες ενέργειες κρίνει αναγκαίες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ένοπλης δύναμης» ως απάντηση. Είναι σημαντικό ότι τα άρθρα 2 και 3 της Συνθήκης είχαν σημαντικούς σκοπούς που δεν σχετίζονται άμεσα με την απειλή επίθεσης. Το άρθρο 3 έθεσε τα θεμέλια για τη συνεργασία στη στρατιωτική ετοιμότητα μεταξύ των Συμμάχων και το Άρθρο 2 τους επέτρεπε κάποια περιθώρια να συμμετάσχουν σε μη στρατιωτική συνεργασία»….. Και κάπως έτσι εγένετο το ΝΑΤΟ, όπως περιγράφεται στην ιστοσελίδα της Συμμαχίας.
75 χρόνια μετά, οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ συναντώνται (3-4 Απριλίου) έχοντας πια φτάσει τους 32 και όντας αντιμέτωποι εδώ και δύο χρόνια με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η ατζέντα της επικείμενης Συνόδου
Η Σύνοδος της Ουάσιγκτον τον Ιούλιο και η απτή στήριξη της Συμμαχίας στην Ουκρανία είναι το επίκεντρο της υπουργικής με τον Γενικό Γραμματέα, Γενς Στόλτενμπεργξ να σημειώνει χαρακτηριστικά στην επιστολή του προς τους Συμμάχους ότι «η συνάντηση θα εστιάσει στην επιπλέον ενίσχυση της στήριξης της Ουκρανίας κάνοντας τη βιώσιμη μακροπρόθεσμα».
Το ΝΑΤΟ, πιθανόν βλέποντας ή προνοώντας για ενδεχόμενη εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ, θέλει να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στην αποστολή βοήθειας για την Ουκρανία χωρίς βέβαια ενεργή εμπλοκή στη σύγκρουση. Μέχρι τώρα την ηγεσία έχουν οι Αμερικανοί μέσω της ομάδας Ραμστάιν . Παράλληλα, στο επίκεντρο θα βρεθεί και η χρηματοδοτοτική στήριξη του Κιέβου χωρίς να υπάρχει κάτι συγκεκριμένο σε σχέση με τα ποσά αυτή τη στιγμή, ενώ αναμένεται ενδεχομένως κοινή δήλωση ΝΑΤΟ-Ουκρανίας.
Η στάση της Συμμαχίας είναι ξεκάθαρη. Ο πόλεμος ξεκίνησε από τον Πούτιν και εκείνος πρέπει να τον τελειώσει καθώς δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή καμία συμφωνία που θα υπαγόρευε η Μόσχα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις αμυντικές δαπάνες με το ασαφές και ολοένα πιο εχθρικό γεωπολιτικό περιβάλλον. Η αντιμετώπιση των αυξανόμενων παγκόσμιων απειλών απαιτεί συνεχείς δαπάνες τονίζει το ΝΑΤΟ, με 18 Συμμάχους να πετυχαίνουν φέτος τον στόχο του 2% του ΑΕΠ.
Οι στόχοι
Εν τούτοις, αυτό που αποτυπώνεται είναι η αγωνία του Γενς Στόλτενμπεργκ για την υστεροφημία του και την παρακαταθήκη που θα αφήσει, αφού παρά τις όποιες καθυστερήσεις για το ποιος θα τον αντικαταστήσει, η θητεία του λήγει τον ερχόμενο Οκτώβριο. Με το δεδομένο μάλιστα ότι η ΕΕ «ανέβασε ταχύτητες» δείχνοντας μια άνευ προηγουμένου αποφασιστικότητα και κινητικότητα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Βορειοατλαντική Συμμαχία καλείται να βγει από την εν μέρει «νωχελικότητα» και να προσαρμοστεί το συντομότερο δυνατόν στα νέα δεδομένα και τις ανάγκες των Συμμάχων.
Στο τραπέζι των υπουργών θα βρεθεί και η Νότια Γειτονία με τον Γενς Στόλτενμπεργκ να αναφέρει ότι προς τους υπουργούς ότι θα ζητήσει να παρέχουν περαιτέρω καθοδήγηση στη βάση της έκθεσης της ομάδας των ειδικών (από την Ελλάδα συμμετέχει ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Πρωθυπουργού, Θάνος Ντόκος) με στόχο να γίνουν σαφείς προτάσεις για τους ηγέτες που θα συμμετάσχουν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο.
Για την Σύνοδο των Υπουργών, μεταβαίνει στις Βρυξέλλες ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης ο οποίος θα παραστεί παράλληλα σε εκδήλωση που διοργανώνει ο Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Άντονι Μπλίνκεν για την 75η επέτειο της ίδρυσης της Συμμαχίας αλλά και στην ειδική τελετή που θα πραγματοποιηθεί στην έδρα της Συμμαχίας για τον ίδιο λόγο την Πέμπτη. Στο περιθώριο της Υπουργικής, πολύ πιθανό ο κ. Γεραπετρίτης να έχει χωριστή διμερή συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν.
