Σε μια σύγχρονη φιλελεύθερη κοινωνία, όλοι οι πολίτες πρέπει να έχουν δικαίωμα στο γάμο και την οικογενειακή ζωή, ανεξάρτητα από το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου τους. Ο γάμος είναι έννοια δυναμική, που εξελίσσεται ανάλογα με τις κοινωνικές συνθήκες.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ήταν η πρώτη στην Ελλάδα, που ενέκρινε την εθνική στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+. Αρκετές από τις προτεινόμενες θεσμικές παρεμβάσεις της στρατηγικής έχουν ήδη υλοποιηθεί, ενώ άλλες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Σ’ αυτό το πλαίσιο η δυνατότητα σύναψης πολιτικού γάμου και για τους ΛΟΑΤΚΙ+ συμπολίτες μας είναι ένα σημαντικό βήμα κοινωνικής προόδου που συμβάλλει στην εμβάθυνση της δημοκρατίας μας και στην οικοδόμηση μιας συμπεριληπτικής κοινωνίας, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Μιας κοινωνίας ανοικτής και προοδευτικής, που δεν περιθωριοποιεί κανέναν και δίνει σε κάθε πολίτη το δικαίωμα να δομήσει τη ζωή του όπως επιθυμεί, σε ίση βάση με τους υπόλοιπους.
Αν και η διασφάλιση της ισότητας στο γάμο για τα άτομα με ομόφυλο σεξουαλικό προσανατολισμό συνιστά μεταρρυθμιστική τομή για τη χώρα μας, ωστόσο έχει καθιερωθεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, καθώς επίσης και σε ορισμένες χώρες της Ασίας και στη Νότιο Αφρική.
Πάντα οι μεταρρυθμίσεις στο οικογενειακό δίκαιο συνοδεύονταν από επιφυλάξεις μέρους της κοινωνίας, όπως για παράδειγμα η θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου, η αποποινικοποίηση της μοιχείας, η αποποινικοποίηση των αμβλώσεων, η κατάργηση της προίκας, η ισότητα των συζύγων μέσα στο γάμο. Σήμερα μας φαίνονται θεσμοί απολύτως αυτονόητοι για μια δημοκρατική κοινωνία.
Η φιλοσοφία μας εδράζεται στις αρχές της ισονομίας και του σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. Ο γάμος μεταξύ δύο ενηλίκων ατόμων συνιστά ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εμείς δεν πρέπει να διαχωρίζουμε τα δικαιώματα ανάλογα με το σεξουαλικό προσανατολισμό των ανθρώπων. Η κοινωνία μας δεν κινδυνεύει, ούτε θίγεται η παράδοση μας ή η δημόσια τάξη, επειδή θα βελτιωθούν οι ζωές κάποιων ανθρώπων. Καμία κοινωνία δε μπορεί να αλλοιωθεί, επειδή θα δώσουμε τη δυνατότητα σε κάποιους πολίτες να ζουν ευτυχισμένοι. Αντίθετα, η κοινωνία διαβρώνεται όταν υπάρχουν διακρίσεις, μισαλλοδοξία, ομοφοβία και τρανσφοβία, συμπεριφορές που οδηγούν στο φανατισμό και τη βία.
Επιπρόσθετα, στη χώρα μας, όπως και σ’ όλη την Ευρώπη υπάρχουν οικογένειες ΛΟΑΤΚΙ+, οι οποίες είτε έχουν συσταθεί νόμιμα στο εξωτερικό σε χώρα που προβλέπει την ομόφυλη γονεϊκότητα, είτε ο ένας εκ των ομόφυλων συντρόφων έχει αποκτήσει το παιδί από προηγούμενο γάμο ή με μονομερή υιοθεσία.
Η ελληνική πολιτεία μέχρι τώρα δεν αναγνωρίζει το δεύτερο γονέα που δεν έχει βιολογικό δεσμό με το τέκνο, με αποτέλεσμα ενώ μεγαλώνει κι εκείνος το παιδί μαζί με το σύντροφο του, για το κράτος να είναι «αφανής» γονέας. Αυτό επιδρά δυσμενώς σε μια σειρά από δικαιώματα. Ο γονέας δε μπορεί να ενεργεί ως νόμιμος εκπρόσωπος του παιδιού. Σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης, ο γονέας δεν έχει δικαίωμα γονικής μέριμνας, επιμέλειας, ούτε καν το δικαίωμα επικοινωνίας.
Στην περίπτωση που ο βιολογικός γονέας αποβιώσει, η κηδεμονία του παιδιού δεν ανατίθεται στον ομόφυλο σύντροφο, με αποτέλεσμα είτε να ανατεθεί σε άλλο πρόσωπο, είτε να εισαχθεί σε δομή παιδικής προστασίας.
Το νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί θα λύσει αυτά τα προβλήματα και θα αναγνωρίσει τη γονική ιδιότητα των παιδιών που ζουν σε οικογένειες ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων. Επιπλέον, αν και δεν θα προβλεφθεί η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ωστόσο θα αναγνωριστούν οι γονείς των παιδιών που έχουν γεννηθεί με παρένθετη κύηση στο εξωτερικό. Έτσι, η Ελλάδα εναρμονίζεται πλήρως και με σχετική νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ειδικότερα, το ΕΔΔΑ καταδίκασε την Ελβετία για παραβίαση του αρ.8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου «σεβασμός στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή», επειδή δεν ενέγραφε στο ληξιαρχείο παιδί που είχε γεννηθεί στις ΗΠΑ με παρένθετη κύηση, με τα ονόματα των ομόφυλων γονέων του.
Μια συμπεριληπτική κοινωνία πρέπει να αποδεικνύει στην πράξη ότι διασφαλίζει ίσα δικαιώματα για όλους τους πολίτες, χωρίς διακρίσεις, ότι δε φοβάται τη διαφορετικότητα και αποδέχεται την ποικιλομορφία με σεβασμό των επιλογών του καθενός για τη ζωή του.
*Ο Γιώργος Σταμάτης είναι Βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ.
