Σε έξι επίκαιρες ερωτήσεις στη Βουλή απάντησε ο Υφυπουργός Εργασίας Κος Παναγιώτης Τσακλόγλου, αναφορικά με την επερχόμενη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των μη μισθωτών (ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων). Πιο συγκεκριμένα ο Υφυπουργός ανέφερε τα εξής:
«Σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 5 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 του ν. 4670/2020, από 1/1/2020 οι ελεύθεροι επαγγελματίες (ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ) και οι αυτοτελώς απασχολούμενοι (ασφαλισμένοι του πρώην ΕΤΑΑ) επιλέγουν την ασφαλιστική κατηγορία βάσει της οποίας καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές, με ελάχιστη την 1η ασφαλιστική κατηγορία. Με αίτησή τους μπορούν να επιλέξουν την υπαγωγή τους σε υψηλότερη ή χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία. Η επιλογή τους ισχύει για το επόμενο της υποβολής της αίτησης έτος και για το σύνολο του έτους.
Ειδικότερα, προβλέπονται έξι ασφαλιστικές κατηγορίες και η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά κύριας σύνταξης διαμορφώνονται ως εξής:
Ασφαλιστικές Κατηγορίες
Ποσά εισφορών κύριας σύνταξης σε ευρώ
1η Κατηγορία
155
2η Κατηγορία
186
3η Κατηγορία
236
4η Κατηγορία
297
5η Κατηγορία
369
6η Κατηγορία
500
Ειδική ασφαλιστική κατηγορία (για ασφαλισμένους κάτω 5ετίας)
93
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του ανωτέρω άρθρου και νόμου, από την 01.01.2023 έως την 31.12.2024 τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού, το ποσόν της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγουμένου έτους. Από την 01.01.2025 και εφεξής τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016 για την αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης.
Ως εκ τούτου, βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, προβλέπεται από 01.01.2023 αύξηση της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς βάσει του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή και από 01.01.2025 και εφεξής βάσει του δείκτη μεταβολής μισθών.
Επιπρόσθετα, απαραίτητο κρίνεται να τονιστεί πως σε διανεμητικά συστήματα όπως αυτό της χώρα μας, οι συντάξεις χρηματοδοτούνται από τις εισφορές των σημερινών εργαζόμενων. Συνεπώς η αύξηση της μίας πλευράς της εξίσωσης χωρίς την αντίστοιχη αύξηση της άλλης πλευράς —δεδομένου ότι φέτος θα αυξηθούν για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια οι συντάξεις— δημιουργεί ή μεγεθύνει δημοσιονομικές ανισορροπίες. Επιπλέον, οι μη μισθωτοί σε ποσοστό άνω του 80% επιλέγουν τη χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση καταβάλλοντας εν τέλει μικρότερες εισφορές που αυτές που αντιστοιχούν σε ανειδίκευτο εργάτη αμειβόμενο με τον κατώτατο μισθό.
Τέλος, επειδή ακριβώς το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξης υπολογίζεται στη βάση των εισφορών, αν οι εισφορές δεν αυξηθούν, οι μελλοντικές συντάξεις των μη μισθωτών θα είναι εξαιρετικά χαμηλές, οδηγώντας σε χαμηλό βιοτικό επίπεδο των μη μισθωτών νυν ασφαλισμένων και μελλοντικών συνταξιούχων».
