Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) διενήργησε 25 έρευνες και άλλα ερευνητικά μέτρα σε έξι χώρες, στο πλαίσιο δράσης με στόχο εικαζόμενη απάτη στον τομέα του ΦΠΑ ύψους 19 εκατ. EUR, στην οποία εμπλέκονται μεταχειρισμένα κινητά τηλέφωνα που εισήχθησαν από το Χονγκ Κονγκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο κωδικός «Concertina», η έρευνα, με επικεφαλής την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στο Μόναχο (Γερμανία), εκτείνεται στη Βουλγαρία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Μάλτα, τις Κάτω Χώρες και τη Σλοβενία. Κατά τη διάρκεια των ερευνών, κατασχέθηκε μεγάλος αριθμός εγγράφων, ηλεκτρονικών συσκευών και αποδεικτικών στοιχείων, καθώς και 31 500 EUR σε μετρητά και κρυπτονομίσματα αξίας περίπου 40 000 EUR. Μέχρι στιγμής έχουν δεσμευθεί αρκετοί τραπεζικοί λογαριασμοί, με τουλάχιστον 88 000 EUR να έχουν κατασχεθεί.
Πρόκειται για ύποπτο εγκληματικό καθεστώς στο πλαίσιο του οποίου εταιρείες, εγκατεστημένες σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, εφαρμόζουν δολίως μειωμένο ΦΠΑ στην πώληση μεταχειρισμένων κινητών τηλεφώνων που εισάγονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες τρίτες χώρες, προκειμένου να αυξήσουν παράνομα τα κέρδη τους.
Συνήθως, κατά την πώληση μεταχειρισμένων αγαθών που αγοράζονται από ιδιώτες στην ΕΕ ή από πωλητές που έχουν ήδη καταβάλει ολόκληρο τον ΦΠΑ για τα εν λόγω είδη, ο μεταπωλητής μπορεί να εφαρμόσει το λεγόμενο καθεστώς «φορολόγησης επί του περιθωρίου κέρδους», υπό τους όρους που προβλέπονται στο εφαρμοστέο δίκαιο. Στις περιπτώσεις αυτές, ο μεταπωλητής πρέπει να καταβάλει ΦΠΑ μόνο για το περιθώριο κέρδους που πραγματοποιεί (τη διαφορά μεταξύ της τιμής που καταβλήθηκε για το αγαθό και της τιμής για την οποία πωλείται) και όχι επί της συνολικής τιμής πώλησης του αγαθού. Ωστόσο, υπάρχουν υπόνοιες ότι οι εταιρείες που αποτελούν αντικείμενο της έρευνας εφάρμοσαν παράνομα τη διάταξη αυτή, χρεώνοντας μειωμένο ΦΠΑ όταν ήταν απαιτητός ο πλήρης συντελεστής. Η εικαζόμενη απάτη επέτρεψε επίσης την πώληση κινητών τηλεφώνων σε χαμηλότερη τιμή της αγοράς, προκαλώντας έτσι αθέμιτο ανταγωνισμό.
Τέσσερις ύποπτοι στο ραντάρ
Σύμφωνα με την έρευνα, μεταξύ 2019 και 2022, τέσσερις ύποπτοι συνεργάστηκαν για την εξαπάτηση των βουλγαρικών, γερμανικών και σλοβενικών φορολογικών αρχών όσον αφορά τον οφειλόμενο ΦΠΑ για μεταχειρισμένα έξυπνα τηλέφωνα που εισάγονται από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, δημιουργώντας μια αλυσίδα εταιρειών που εμπλέκονται σε φαινομενικά νόμιμη ενδοκοινοτική παράδοση αγαθών, στο πλαίσιο τριγωνικών συναλλαγών που απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ έως τον τελικό προορισμό. Εξυπακούεται ότι επωφελήθηκαν από το γεγονός ότι πολλές εθνικές αρχές συμμετείχαν κατά μήκος της αλυσίδας των συναλλαγών, για να εξουδετερώσουν εν γνώσει τους την ενδεχόμενη μετάβαση στη φορολόγηση των περιθωρίων κέρδους — παρά το γεγονός ότι γνώριζαν ότι σαφώς δεν πληρούνταν οι απαιτήσεις για την εφαρμογή της εν λόγω φορολόγησης.
Οι εταιρείες που εμπλέκονται στην εικαζόμενη απάτη είναι εγκατεστημένες στη Βουλγαρία, τη Γερμανία και τη Σλοβενία και τελούν υπό τη διαχείριση των τεσσάρων ατόμων που αποτελούν αντικείμενο της έρευνας. Η εταιρεία στη Σλοβενία αγόρασε τα έξυπνα τηλέφωνα από εταιρείες στο Χονγκ Κονγκ, τα ΗΑΕ και τις ΗΠΑ και στη συνέχεια τα πώλησε στην εταιρεία στη Βουλγαρία. Στη συνέχεια, τα εμπορεύματα πωλήθηκαν στην υπό εξέταση εταιρεία στη Γερμανία με συντελεστή περιθωρίου ΦΠΑ. Ο ίδιος συντελεστής εφαρμόστηκε κατά την πώληση των εμπορευμάτων σε τελικούς πελάτες στην Ιταλία, τη Φινλανδία, την Πολωνία και τη Σουηδία.
Υπάρχουν υπόνοιες ότι τα υπό έρευνα μέρη έχουν εξαπατήσει την καταβολή ΦΠΑ στη Βουλγαρία, τη Γερμανία και τη Σλοβενία, με εκτιμώμενη ζημία ύψους τουλάχιστον 19 εκατ. ευρώ. Εξυπακούεται ότι ορισμένα από τα παράνομα κέρδη μπορεί να έχουν αποκρυβεί σε τραπεζικούς λογαριασμούς και περιουσιακά στοιχεία σε άλλα κράτη μέλη.
Η έρευνα βασίστηκε στην υποστήριξη της Ευρωπόλ και της υπηρεσίας φορολογικών ερευνών του Μονάχου (Finanzamt München – Steuerfahndungsstelle).
