«Η επιχείρηση που εξαπέλυσε ο Ισραηλινός στρατός στη Ράφα, δεν είναι η μεγάλη χερσαία εισβολή που ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει υποσχεθεί επανειλημμένα ότι θα πραγματοποιούσε το Ισραήλ» μεταδίδει το CNN, επικαλούμενο κυβερνητική πηγή που γνωρίζει το σχέδιο.
Η 401η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία του IDF κατέλαβε με ελάχιστη αντίσταση την παλαιστινιακή πλευρά του περάσματος της Ράφα, αλλά πρόκειται για «περιορισμένη επιχείρηση», δήλωσε κυβερνητικός αξιωματούχος στους Times of Israel.
Ξεκινώντας πάντως μια επίθεση στη Ράφα, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός αυξάνει μεν την πίεση στη Χαμάς, αλλά και αμφισβητεί άμεσα την κυβέρνηση του προέδρου Μπάιντεν, η οποία, πολιτικά αποδυναμωμένη από τον πόλεμο στη Γάζα, εξακολουθεί να ελπίζει να επιτύχει κατάπαυση του πυρός.
«Ο Νετανιάχου έπεσε στην παγίδα της Χαμάς, όταν η οργάνωση έσπευσε να αποδεχθεί αιφνιδιαστικά τη συμφωνία που προτάθηκε από την Αίγυπτο και το Κατάρ», υπογραμμίζει η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz και προσθέτει : «Το Ισραήλ, προφανώς αιφνιδιασμένο από αυτό το σχέδιο, κατέληξε να εκτιμά, αργά το βράδυ της Δευτέρας προς Τρίτη, ότι η συμφωνία ήταν μακριά από τις ισραηλινές απαιτήσεις», σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού Νετανιάχου, ο οποίος ωστόσο ανακοίνωσε την αποστολή αντιπροσωπείας στο Κάιρο για να συνεχιστούν οι συζητήσεις».
Η Χαμάς «έμαθε να παίζει με την πολιτική του Ισραήλ, καθώς οι ηγέτες της οργάνωσης έχουν συνειδητοποιήσει πόσο εύκολα κάνουν τα πράγματα για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου όταν λένε όχι», όπως γράφει η Haaretz. «Και τώρα, που είπαν ναι στη συμφωνία, ο ισραηλινός πρωθυπουργός είναι αυτός που δέχεται την πίεση από παντού».
Διασχίζοντας αυτή την «κόκκινη γραμμή» που χάραξαν σταθερά οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου εμφανίζεται να περιφρονεί πάρα πολύ την κυβέρνηση Μπάιντεν της οποίας η εμπλοκή στο έργο της συμφωνίας του Καΐρου είναι προφανής. Η παρουσία στις διαπραγματεύσεις του Ουίλλιαμ Μπερνς, επικεφαλής της CIA, από την Παρασκευή, δείχνει πόσο επιθυμούσε η Ουάσιγκτον την επίτευξη της εκεχειρίας.
Το «υφαντό της Πηνελόπης»
Η διαπραγμάτευση για τη συμφωνία έμοιαζε περισσότερο με το υφαντό της Πηνελόπης. Για εβδομάδες, οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου και εκείνοι της Χαμάς, έπλεκαν κοπιαστικά τα νήματα μιας συμφωνίας. Η Αίγυπτος και το Κατάρ εναλλάσσονταν στο έργο της επισκευής του πλαισίου κάθε φορά που η συμφωνία κινδύνευε να τιναχτεί στον αέρα.
Αλλά χθες έγινε η ανατροπή: Δόθηκε το πράσινο φως της Χαμάς από τον ηγέτη της, Ισμαήλ Χανίγια. Ρίχνοντας στα σχοινιά τον Νετανιάχου , που βλέπει ότι ο τερματισμός του πολέμου τώρα, χωρίς τη συντριβή της τρομοκρατικής οργάνωσης, δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί νίκη για το Ισράηλ.
«Για τον Νετανιάχου ήταν ζωτικής σημασίας να συνεχιστεί η πολεμική διαμάχη μετά την εκεχειρία προκειμένου να έχει την «εικόνα νίκης»: την καταστροφή της Χαμάς, που αντιπροσωπεύεται από τη σύλληψη ή τον θάνατο του Γιαχία Σινγουάρ ή του Μοχάμεντ Ντέιφ, εκείνων που ευθύνονται για τη σφαγή της 7 Οκτωβρίου», όπως λέει ο Γιονατάν Μέντελ ,καθηγητής για τη Μέση Ανατολή στο Πανεπιστήμιο Ben Gurion με ειδίκευση στην αραβική γλώσσα και πολιτισμό.
Αντίθετα, η Χαμάς, με το τέλος της σύγκρουσης, θα μπορούσε να συνεχίσει να παίζει σημαντικό ρόλο στη μεταπολεμική Γάζα. «Η κίνηση του Χανίγιε έδωσε στο Ισραήλ να σηκώσει το βάρος, χωρίς να εγκαταλείψει εντελώς τον στόχο της. Η Χαμάς είναι πεπεισμένη ότι μετά από μια εκεχειρία έξι εβδομάδων που προβλέπει η συμφωνία, ο πόλεμος δεν θα ξαναρχίσει και λέει ότι έχει λάβει διαβεβαιώσεις για το σκοπό αυτό».
Ταυτόχρονα, όμως, η Χαμάς πετυχαίνει ένα άλλο αποτέλεσμα: δείχνει στους Παλαιστίνιους τις εικόνες χιλιάδων απελευθερωμένων κρατουμένων από διάφορες ομάδες: Χαμάς, Φατάχ, Ισλαμική Τζιχάντ, συμπεριλαμβανομένου του Μαρουάν Μπαργούτι, που χαίρει δικομματικής εκτίμησης και θεωρείται από πολλούς ως ο «Παλαιστίνιος Μαντέλα».
Αναμφίβολα, η Χαμάς, δεν θα μπορεί πλέον να ελέγχει τη Γάζα όπως έκανε μέχρι τις 6 Οκτωβρίου. Ωστόσο, η Χαμάς είναι μια ιδεολογία και ένα κίνημα, αδύνατο να νικηθεί με πόλεμο. Θα συνεχίσει να υπάρχει ανεξάρτητα από το αν η στρατιωτική πτέρυγα θα σταματήσει να ελέγχει τη Λωρίδα. Τα μεσαία στελέχη της θα παραμείνουν στη θέση τους. Ο πολιτικός τομέας έχει επίσης καλές πιθανότητες να διαδραματίσει ρόλο στη νέα δομή».
Τι έχει αλλάξει τώρα;
Ο καθηγητής Μάντελ λέει ότι τώρα «η μπάλα επέστρεψε στο Ισραήλ. Ή, μάλλον, στον Νετανιάχου, ο οποίος είχε ήδη αποδεχθεί τη συμφωνία, έστω και χωρίς υπερβολική ζέση. Τώρα πρέπει να αποφασίσει αν και πώς θα προχωρήσει, πέρα από τη ρητορική. Το πολιτικό κόστος της ανατίναξης της συμφωνίας θα μπορούσε να είναι μεγάλο, δεδομένων των αυξανόμενων διαμαρτυριών για τους ομήρους στο εσωτερικό του Ισραήλ.
Από την άλλη, ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός του με την άκρα δεξιά , μπορεί να μην μπορέσει να αντέξει τον αντίκτυπο της συμφωνίας. «Θα μπορέσει να παραμείνει ο Νετανιάχου στην πρωθυπουργία και μετά τη συμφωνία; Δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις. Ο Νετανιάχου μπορεί βέβαια να παρουσιάσει μια επιμέρους εικόνα νίκης: το τέλος της σύγκρουσης δεν αναφέρεται ρητά στο κείμενο της συμφωνίας. Και θα μπορούσε να καυχηθεί για το επίτευγμα ότι απελευθέρωσε τους ομήρους. Ωστόσο, αυτή είναι μια επισφαλής κατάσταση όσο συνεχίζει να προτείνει στρατιωτικές λύσεις για ζητήματα που είναι πολιτικά», τονίζει ο ισραηλινός καθηγητής.
