Της Ανθής Αγγελοπούλου[email protected]
Ένα χρόνο μετά την μετά την πρώτη παράδοση εμβολίων κατά της νόσου Co19 στην Αφρική και συγκεκριμένα στην Γκάνα μέσω του μηχανισμού COVAX, ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, μιλώντας σήμερα στο διεθνές φόρουμ Ports to Arms επεσήμανε ότι δυστυχώς, ο εθνικισμός των εμβολίων και οι κατασκευαστές που δίνουν προτεραιότητα σε χώρες υψηλού εισοδήματος γι’ αυτό και περιόρισαν σημαντικά τον αριθμό των εμβολίων που μπόρεσε να προμηθεύσει η COVAX το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους.
Ως αποτέλεσμα, το 83% του πληθυσμού της Αφρικής δεν έχει λάβει ακόμη μία δόση.
Αυτό, όπως είπε, δεν είναι μόνο μια ηθική αποτυχία, είναι επίσης μια επιδημιολογική αποτυχία, η οποία δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες για την εμφάνιση νέων παραλλαγών. Ωστόσο, τόνισε ότι μέσω του COVAX, ξεπερνούνται τώρα πολλοί από τους περιορισμούς προσφοράς και παράδοσης που αντιμετώπισαν πέρυσι, με σχεδόν 1,2 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου που παραδόθηκαν, και οι προοπτικές εφοδιασμού για φέτος είναι θετικές.
Μέσω αγορασμένων και δωρεών δόσεων, το COVAX έχει εξασφαλίσει αρκετά εμβόλια για να επιτύχει κάλυψη 45% στις χώρες αποδέκτες μέχρι τα μέσα του τρέχοντος έτους. Ενώ, όπως είπε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου του AVAT, παρέχουν τα μέσα για τις χώρες να επιτύχουν τον παγκόσμιο στόχο του 70% έως τα μέσα του 2022.
Συμπλήρωσε όμως ότι τώρα πρέπει όλοι να στρέψουν την προσοχή τους στην αντιμετώπιση του κρίσιμου ερωτήματος, που είναι, το πώς μετατρέπουν τα εμβόλια σε εμβολιασμούς.
«Η προστασία των ομάδων ύψιστης προτεραιότητας, συμπεριλαμβανομένων όλων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, των ηλικιωμένων ενηλίκων και εκείνων με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις, πρέπει να παραμείνει η επείγουσα και άμεση εστίασή μας, για την πρόληψη σοβαρών ασθενειών, τη διάσωση ζωών και την προστασία των βασικών υπηρεσιών υγείας» ανέφερε ο Dr Tedros.
Ωστόσο, ανακοίνωσε κάτι πολύ σημαντικό, δηλαδή τη μεταφορά τεχνογνωσίας στην Αφρική για την παραγωγή δικού τους εμβολίου. Όπως είπε «Ο ΠΟΥ και οι συνεργάτες μας στο ACT Accelerator εργάζονται νύχτα και μέρα για να αντιμετωπίσουν τα σημεία συμφόρησης που παραμένουν, σε συνεργασία με χώρες, την AVAT, το CDC της Αφρικής, τους χρηματοδότες, τους κατασκευαστές και την κοινωνία των πολιτών.
Είμαστε μαζί σας, για να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να επιτύχουμε τους στόχους της χώρας όχι μόνο για τα εμβόλια αλλά και για τις δοκιμές και τη θεραπεία. Έχουμε επίσης λάβει μέτρα για τη διευκόλυνση της εθελοντικής ανταλλαγής τεχνολογίας, πνευματικής ιδιοκτησίας, τεχνογνωσίας και δεδομένων, συμπεριλαμβανομένου του Co-19 Technology Access Pool ή C-TAP και του κόμβου μεταφοράς τεχνολογίας mRNA στη Νότια Αφρική, που έχει ήδη αναπτύξει δικό της υποψήφιο εμβόλιο mRNA».
Μόλις την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκαν οι πρώτες έξι αφρικανικές χώρες που θα λάβουν τεχνολογία από τον κόμβο για την παραγωγή των δικών τους εμβολίων, συμπεριλαμβανομένης της Νιγηρίας. Μάλιστα ο ΠΟΥ έχει επικοινωνία με 20 χώρες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για εκπαίδευση ανάπτυξης εμβολίων mRNA από τον κόμβο της Νότιας Αφρικής.
Παγκόσμιος κόμβος εκπαίδευσης βιοκατασκευής
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. σήμερα θα ανακοινωθεί επίσης η ίδρυση ενός παγκόσμιου κόμβου εκπαίδευσης βιοκατασκευής. Αυτός ο δεύτερος κόμβος, θα παρέχει στις χώρες που εργάζονται με τον κόμβο τεχνολογίας εμβολίων mRNA την ευρύτερη εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού για να μετατρέψουν τις νέες τεχνολογίες σε μεγάλης κλίμακας βιομηχανικές δόσεις εμβολίων και άλλων προϊόντων.
Φυσικά, όπως σημείωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, όλη αυτή η διαδικασία θα επιταχυνόταν εάν οι κατασκευαστές ήταν πρόθυμοι να μοιραστούν την πνευματική ιδιοκτησία και την τεχνογνωσία τους μέσα στον κόμβο αυτό.
«Υποστηρίζουμε σθεναρά την πρόταση της Νότιας Αφρικής και της Ινδίας για προσωρινή παραίτηση από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας βάσει της συμφωνίας TRIPS για τη διάρκεια της πανδημίας» τόνισε συμπληρώνοντας ότι «οι ευελιξίες στη συμφωνία TRIPS υπάρχουν για να χρησιμοποιηθούν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Αν όχι τώρα πότε?» τόνισε ο Dr Tedros.
Ο κόμβος μεταφοράς τεχνολογίας εμβολίου mRNA στην Αφρική
Να θυμίσουμε ότι στις 21 Ιουνίου 2021, ανακοινώθηκε για πρώτη φορά ο στόχος του κόμβου μεταφοράς τεχνολογίας είναι η δημιουργία ικανότητας σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος για την παραγωγή εμβολίων mRNA μέσω ενός κέντρου αριστείας και εκπαίδευσης (το κόμβο τεχνολογίας εμβολίων mRNA). Ο κόμβος βρίσκεται στο Afrigen, στο Κέιπ Τάουν, στη Νότια Αφρική και θα συνεργάζεται με ένα δίκτυο παραληπτών τεχνολογίας (spokes) σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η κάλυψη όλων των χωρών εμβολιαστικά στο 70% θα αποτρέψει νέες μεταλλάξεις
«Πρέπει να κάνουμε όλα τα εμπόδια για να επιτύχουμε τον στόχο κάλυψης του εμβολίου 70% μέχρι τα μέσα του τρέχοντος έτους, καθώς και τους ελάχιστους στόχους για δοκιμές, θεραπείες και κάλυψη ΜΑΠ. Η επίτευξη του στόχου του 70% σε όλες τις χώρες είναι απαραίτητη για τον τερματισμό της πανδημίας ως παγκόσμια έκτακτη ανάγκη για την υγεία και την ώθηση μιας πραγματικά χωρίς αποκλεισμούς παγκόσμια ανάκαμψη. Θα βοηθήσει επίσης στην αποτροπή της εμφάνισης νέων παραλλαγών, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι πιο σοβαρές ή μεταδοτικές την επόμενη φορά» σημείωσε στην ομιλία του ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Dr Tedros, επισημαίνοντας επίσης ότι η πολιτική ηγεσία υψηλού επιπέδου και η υπευθυνότητα για την ανάδειξη του εμβολιασμού κατά του COVID-19 ως εθνική και υποεθνική προτεραιότητα είναι βασική προϋπόθεση για την επιτυχία.
Για να υποστηρίξουν αυτές τις ενέργειες, ο ΠΟΥ, η UNICEF και ο Gavi έχουν ξεκινήσει τη Συνεργασία Παροχής Εμβολίων για τον COVID-19, για να βοηθήσουν τις κυβερνητικές στρατηγικές εμβολίων μέσω πολιτικής δέσμευσης, χρηματοδότησης παράδοσης, τεχνικής βοήθειας και αυξημένης υποστήριξης. Αυτή η συνεργασία θα φέρει τα εργαλεία, την εκπαίδευση και την τεχνογνωσία για την ενίσχυση των αλυσίδων ψύξης και της εφοδιαστικής, την ανάπτυξη εμβολιαστών, την κινητοποίηση χρηματοδότησης, την ενίσχυση των συστημάτων δεδομένων, τη συμμετοχή των κοινοτήτων και τον σχεδιασμό και τον συντονισμό των επιχειρήσεων.
