Η προσεκτική μελέτη των πολιτικών δηλώσεων, του δημοσίου διαλόγου και των αναλύσεων που προβάλλονται στα ελληνικά και στα τουρκικά ΜΜΕ κατά τους τελευταίους μήνες αποκαλύπτει τη δυσάρεστη αλήθεια, την οποία ορισμένοι είτε αδυνατούσαν να διαβλέψουν και τώρα δεν επιθυμούν να παραδεχτούν είτε δεν θέλουν να την αντιληφθούμε εμείς σε όλη της την έκταση.
Η ελληνική πλευρά σε μεγάλο βαθμό έτρεφε -ίσως μάλιστα ακόμα τρέφει- αυταπάτες για αγλαούς καρπούς του ελληνοτουρκικού «διαλόγου» και αισθάνεται μία περίεργη μακαριότητα για τα «ήρεμα νερά του Αιγαίου». Την ίδια στιγμή, η τουρκική πλευρά έχει ήδη αποκομίσει από τον ελληνοτουρκικό «διάλογο» τεράστιο όφελος (έγκριση από τις ΗΠΑ για την απόκτηση νέων μαχητικών F-16 Viper, για την αναβάθμιση του παλαιού στόλου των F-16 που διαθέτει και για την απόκτηση ενός τεράστιου αποθέματος ανταλλακτικών και όπλων υψηλής τεχνολογίας), έχει θέσει στο τραπέζι κατά τον πλέον επίσημο τρόπο τις παράνομες και παράλογες διεκδικήσεις της εις βάρος της Ελλάδος και έχει προαναγγείλει ότι κάποια στιγμή θα ταράξει τα «ήρεμα νερά του Αιγαίου» και ότι θα κλιμακώσει τις προκλήσεις της αμφισβητώντας τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εθνική κυριαρχία της Ελλάδος.
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε λογικά σκεπτόμενος και απαλλαγμένος από ιδεολογικές αγκυλώσεις και κομματικές παρωπίδες Έλληνας πολίτης εύλογα θα διερωτηθεί και αν τελικά ήταν ορθή επιλογή της Ελληνικής Κυβέρνησης η εξαγγελία, όταν και όπως έγινε αυτή, για τη δημιουργία θαλασσίων πάρκων στο Αιγαίο Πέλαγος. Ήταν άραγε πραγματικά αποφασισμένη και επαρκώς προετοιμασμένη η Ελληνική Κυβέρνηση για να πραγματώσει άμεσα το σχέδιο αυτό; Κατά τις επίσημες δηλώσεις ήταν, κατά την εξέλιξη της υπόθεσης (φαίνεται ότι) δεν ήταν. Η εξαγγελία ενός τέτοιου σχεδίου, τόσον καιρό πριν την υλοποίησή του, επέτρεψε στην Τουρκία να εικάσει ότι η Ελληνική Κυβέρνηση αγωνιά για τη δική της πιθανή αντίδραση. Ταυτοχρόνως, η καθυστέρηση αυτή εκ μέρους της Ελλάδος έχει προσφέρει στην Τουρκία τον απαιτούμενο χρόνο, για να προετοιμάσει την «απάντησή» της, δηλ. για να εκπονήσει ένα ανάλογο σχέδιο το οποίο βεβαίως είναι πολύ πιο «τολμηρό», αφού συνιστά κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της εθνικής κυριαρχίας της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Με αυτά τα δεδομένα, η εξαγγελία της Ελλάδος για τη δημιουργία θαλασσίων πάρκων στο Αιγαίο Πέλαγος -με τον τρόπο που έγινε, στον χρόνο που επελέγη και όπως εξελίσσεται- υπάρχει κίνδυνος να μας οδηγήσει σε πολύ επικίνδυνες ατραπούς. Τι θα σημαίνει άραγε για τους Τούρκους αλλά και για τους φίλους και εταίρους μας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, αν η Ελλάδα τους επόμενους μήνες και υπό την πίεση των τουρκικών απειλών δεν υλοποιήσει τις εξαγγελίες της, οι οποίες πέραν πάσης αμφιβολίας είναι και απολύτως νόμιμες και σύμφωνες με το Διεθνές Δίκαιο και τις Διεθνείς Συνθήκες;
Τι θα συμβεί άραγε, αν η τουρκική κυβέρνηση, η οποία δεν διακατέχεται από την αμφιθυμία που (φαίνεται ότι) διακατέχεται η ελληνική κυβέρνηση, προχωρήσει στην επίσημη ανακήρυξη θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο παραβιάζοντας έτσι κατάφωρα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και την εθνική μας κυριαρχία; Θα πρέπει να αποδεχτούμε παθητικά ένα ολέθριο για την πατρίδα μας τετελεσμένο «εν ονόματι της ειρήνης»; Προφανώς και «όχι»! Θα πρέπει να υπερασπιστούμε με κάθε διαθέσιμο μέσο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και την εθνική μας κυριαρχία επί του πεδίου «σεβόμενοι την Ιστορία μας»; Ασφαλώς και «ναι»! Θα συρθούμε εντέλει στο τραπέζι ενός διαλόγου (υπό «άνωθεν» επιτήρηση και υπό ασφυκτική διαιτησία αυτή τη φορά), για «να τα βρούμε ως καλοί γείτονες» και να «συνδιαχειριστούμε» αυτό που πέραν πάσης αμφιβολίας ανήκει αποκλειστικά και μόνον σε εμάς; Δυστυχώς, αναπόφευκτα!
Παράλληλα, η Τουρκία προωθεί, και μάλιστα με διαρκώς αυξανόμενη ταχύτητα και ένταση, τους αναθεωρητικούς σχεδιασμούς της. Τα φαιδρά αφηγήματα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και της «Πατρίδας των Αιθέρων» έχουν αναχθεί σε εθνικό δόγμα, το οποίο πλέον θα διδάσκεται επισήμως στα τουρκικά σχολεία και θα προετοιμάζει τις νέες «αγέλες των γκρίζων λύκων» που θα βρούμε μπροστά μας στο εγγύς μέλλον. Σε ένα εγγύς μέλλον, στο οποίο εμείς θα προασπίζουμε τα εκ του Διεθνούς Δικαίου και εκ των Διεθνών Συνθηκών απορρέοντα δικαιώματά μας στο Αιγαίο Πέλαγος και οι Τούρκοι θα διεκδικούν τα κατά φαντασία «δικαιώματά» τους στη «Θάλασσα των νήσων»…
Τα ιστορικά μνημεία της Ορθοδοξίας στη Βασιλίδα των Πόλεων (και όχι μόνον εκεί), μολονότι συνιστούν προστατευόμενα από την Unesco μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και στη συλλογική συνείδηση του Ελληνισμού (και των απανταχού χριστιανών) θα είναι πάντα χώροι χριστιανικής λατρείας, βεβηλώνονται βάναυσα και μετατρέπονται το ένα μετά το άλλο σε μουσουλμανικά τεμένη. Μπροστά στις αδιανόητες αυτές τουρκικές προκλήσεις, και σε πολλές ακόμα, κάποιοι «κάνουν πως δεν βλέπουν», κάποιοι περιορίζονται σε (άνευ ουσίας) δηλώσεις «δυσαρέσκειας» και κάποιοι το «στραβοκαταπίνουν», για να μην χαλάσει το «καλό κλίμα» στα ελληνοτουρκικά…
Πέραν αυτών, διόλου τυχαίο φαίνεται να είναι το γεγονός ότι, ενώ ο ελληνοτουρκικός «διάλογος» βρίσκεται εν εξελίξει, ορισμένα κράτη, με τα οποία η Τουρκία διατηρεί στενές σχέσεις, επιχειρούν να προκαλέσουν εντάσεις με την Ελλάδα και να δυσχεράνουν τη θέση της. Η Λιβύη π.χ. με διάβημά της διαμαρτύρεται, διότι η Ελλάδα εντός των ελληνικών ορίων, δηλ. νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης (!), διεξάγει έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Η Αλβανία παραβιάζει βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας της Βορείου Ηπείρου και καταλύει προκλητικά το κράτος δικαίου, ενώ σε κάθε ευκαιρία προκαλεί την Ελλάδα άλλοτε ανασύροντας το ανύπαρκτο θέμα των Τσάμηδων, άλλοτε μιλώντας για «Αλβανούς» ήρωες που απελευθέρωσαν την Ελλάδα από τον τουρκικό ζυγό και άλλοτε διαμαρτυρόμενη για τη δήθεν κακή μεταχείριση των Αλβανών οικονομικών μεταναστών, οι οποίοι με την εργασία τους απέκτησαν αναμφίβολα ένα πολύ καλό βιοτικό επίπεδο στην Ελλάδα και σαφώς δεν επιθυμούν να επιστρέψουν στον… «αλβανικό παράδεισο». Τέλος, η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, αφού ένεκα της Συμφωνίας των Πρεσπών εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ με τη συναίνεση της Ελλάδος, τώρα δια στόματος της νεοεκλεγείσας προέδρου της επιχειρεί στην πράξη να ακυρώσει τις δεσμεύσεις της έναντι της Ελλάδος (και όχι μόνον).
Αποκαλυπτική των γενικότερων (και των ειδικότερων) προθέσεων των Τούρκων «συνομιλητών» μας είναι η επίσημη παραδοχή εκ μέρους τους ότι για την Τουρκία συνιστά ζήτημα υψίστης σημασίας η παρεμπόδιση της Ε.Ε. από το να διαμορφώσει μία ενιαία στρατιωτική και αμυντική πολιτική έναντι οιασδήποτε εξωτερικής απειλής. Εφόσον η Τουρκία κατορθώσει να ματαιώσει το σχέδιο για τη δημιουργία ευρωστρατού και για την ανάπτυξη ευρωπαϊκού αντιαεροπορικού θόλου -κάτι που πολύ σωστά εισηγήθηκε ο πρωθυπουργός της Ελλάδος- η εξάρτηση της εξωτερική ασφάλειας της Ε.Ε. από το ΝΑΤΟ θα είναι σχεδόν απόλυτη. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να εξακολουθήσει η Τουρκία να διαδραματίζει καθοριστικότατο ρόλο σε κάθε απόφαση του ΝΑΤΟ, η οποία αφορά στην προστασία κρατών-μελών της Ε.Ε. από κάθε εξωτερική απειλή.
Η Τουρκία, η οποία αντιλαμβάνεται μεν ότι οι αναχρονιστικοί στόχοι της («αιώνας της Τουρκίας», αναθεωρητισμός εις βάρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.λπ.) έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τους πάγιους στόχους της Ε.Ε. (διατήρηση της ειρήνης και προστασία του status quo, το οποίο εγγυάται την ασφάλεια, την αρμονική συνύπαρξη και την ευημερία των λαών της Γηραιάς Ηπείρου), αλλά και είναι αποφασισμένη να προωθήσει τους στόχους της με κάθε τρόπο, εφόσον οι συνθήκες της το επιτρέψουν, εκλαμβάνει τη διαμόρφωση ενιαίας αμυντικής πολιτικής της Ε.Ε. ως ανυπέρβλητο εμπόδιο για όσα οραματίζεται και σχεδιάζει μεθοδικότατα. Λογικό είναι, λοιπόν, ότι θα επιχειρήσει με κάθε τρόπο να ματαιώσει το σχέδιο της Ε.Ε. για αμυντική αυτονομία (παράλληλα φυσικά με το ΝΑΤΟ).
Όλα καταδεικνύουν ότι οι προθέσεις της Τουρκίας έναντι της Ελλάδος ούτε έχουν αλλάξει ούτε είναι καλές. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο «χρόνος που κερδίζεται» -όπως ισχυρίζονται ορισμένοι, χωρίς να διευκρινίζουν όμως τι ακριβώς θεωρούν ότι θα βρούμε μπροστά μας- δια του ελληνοτουρκικού «διαλόγου» αξιοποιείται περισσότερο από την Ελλάδα παρά από την Τουρκία. Σε κάθε περίπτωση, εάν φυσικά επιθυμούμε να εξακολουθήσουμε να θεωρούμαστε σοβαροί, επιβάλλεται να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν μπορούμε να διαλεγόμαστε επ’ άπειρον και σαν να μην συμβαίνει τίποτα με μία χώρα, η οποία διαρκώς προσθέτει παράνομες και παράλογες αξιώσεις εις βάρος μας και αμφισβητεί ευθέως και επισήμως τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εθνική κυριαρχία μας.
Υστερόγραφο: Είθε το μεγαλεπήβολο σχέδιο του υπουργού εθνικής άμυνας για την ανασυγκρότηση των ενόπλων δυνάμεών μας και κυρίως για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας να ευοδωθεί, αφού κάτι τέτοιο μπορεί πραγματικά να ακυρώσει όλους τους τουρκικούς σχεδιασμούς εις βάρος του Ελληνισμού.
* Ο Κωνσταντίνος Παΐδας είναι καθηγητή του ΕΚΠΑ
