Περιεχόμενα
I. Πρόλογος της κατόχου της έδρας κα Κατερίνας ΣαββαΐδουII. Εξελίξεις στον τομέα της φορολογίας στην ΕΕ (ανά θεσμικό όργανο)Α. Ευρωπαϊκή ΕπιτροπήΑ.1. Προτάσεις Οδηγιών και άλλες ενέργειεςΑ.2. Διαδικασίες παραβάσεων και παραπομπές στο ΔΕΕΑ.3. Αποφάσεις αναφορικά με την παραβίαση των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεωνΒ. ΣυμβούλιοΓ. Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ και Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής ΈνωσηςΓ. 1. Αποφάσεις στον τομέα της άμεσης φορολογίας Γ.2. Αποφάσεις στον τομέα της έμμεσης φορολογίας Γ.3. Αποφάσεις στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων Δ. Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική ΕπιτροπήIII. Δράσεις του ΟΟΣΑIV. Εκθέσεις της Φορολογικής Επιτροπής (Taxation Committee) του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (International Chamber of Commerce)V. Δράσεις της έδρας Jean MonnetΑ. Ομιλίες της κατόχου της έδρας Κατερίνας Σαββαΐδου και της συνεργάτιδος Βασιλικής Αθανασάκη σε επιμορφωτικά συνέδρια και ημερίδεςΒ. Δημοσίευση φορολογικών νέων (tax flash)Γ. Δημοσίευση άρθρωνΔ. Διοργάνωση συνεδρίωνΕ. 2ος κύκλος ομιλιών στο πλαίσιο του μαθήματος «Φορολογική Συνείδηση και Φορολογική Συμμόρφωση»ΣΤ. 1ος κύκλος ομιλιών στο πλαίσιο του Εργαστηρίου για τη Μελέτη της Διαφάνειας, της Διαφθοράς και του Οικονομικού ΕγκλήματοςΖ. Υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας της Έδρας Jean Monnet στην Ευρωπαϊκή Φορολογική Πολιτική και Διοίκηση με το Εργαστήριο για τη Μελέτη της Διαφάνειας, της Διαφθοράς και του Οικονομικού ΕγκλήματοςVI. ΑρθρογραφίαA. Μελέτες, άρθρα και σχόλια αποφάσεων Α.1. Σχόλιο του Ομότιμου Καθηγητή του ΑΠΘ κ. Νικόλαου Μπάρμπα με θέμα «Απόφαση του Γαλλικού Συμβουλίου της Επικρατείας (Conseil d’ Etat) υπό το πρίσμα των οδηγιών της ΕΕ για την εναρμόνιση των ειδικών φόρων κατανάλωσης», αναδημοσίευση από το περιοδικό Ενέργεια και Δίκαιο, τ.30 (β’ εξάμηνο 2019). Α.2. Ευρώπη, κλίμα και φορολογία, άρθρο της Δρ Θεοδώρα Λαζαρέτου, μέλους του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου (ΣΘΕΠ) της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, αναδημοσίευση από Καθημερινή, 26 Φεβρουαρίου 2020, https://www.kathimerini.gr/1054290/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/8eodwra-lazaretoy-eyrwph-klima-kai-forologia.Α.3. Παρουσίαση (“Powerpoint”) του Αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών, Επίκουρου Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, κ. Θεολόγου Γ. Δελλήβεη Δομένικου, με θέμα «Το φορολογικό έγκλημα και η δίωξή του υπό τις πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις», στην 5η Διημερίδα που διοργανώθηκε από την Ένωση Ελλήνων Νομικών (Ε.Ε.Ν. e-Θέμις) και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ), με γενικό θέμα «Επίκαιρα ζητήματα φορολογικού και ασφαλιστικού δικαίου – Ανάπτυξη και προοπτικές».Β. Η στήλη των νέων επιστημόνων του φορολογικού δικαίου Β.1. Η απόφαση στην υπόθεση του ΔΕΕ, C-482/18, Google Ireland κατά Ουγγαρίας, και οι προεκτάσεις της σχετικά με τη φορολόγηση της ψηφιακής οικονομίας, σχόλιο της κας Αγγελικής Σιδηροκαστρίτη, Δικηγόρος, ΔΣΘ, Data Protection Associate DGD, L.LM Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης ΑΠΘ, LLM Transnational Commercial Law Mediation Arbitration and Energy Law Δ.Π.Ε., Υποψ. Διδάκτορας του φορολογικού δικαίου στο ΑΠΘ.VII. Επισκόπηση αρθρογραφίας σε επιστημονικά περιοδικά Α. Ελληνική αρθρογραφία Β. Ξενόγλωσση αρθρογραφία
Πρόλογος της κατόχου έδρας κας Κατερίνας Σαββαΐδου
Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι,
Καταρχήν, στις 28 Ιανουαρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το πρόγραμμα εργασίας της για το 2020. Το πρόγραμμα καθορίζει τις δράσεις που θα αναλάβει η Επιτροπή το 2020 για να μετατρέψει τις πολιτικές κατευθύνσεις της προέδρου φον ντερ Λάιεν σε απτά οφέλη για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία της Ευρώπης. Οι έξι πρωταρχικές φιλοδοξίες της προέδρου φον ντερ Λάιεν, όπως διατυπώθηκαν στην ομιλία της, είναι η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, μιας Ευρώπης έτοιμης για την ψηφιακή εποχή, μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων, μιας ισχυρότερης Ευρώπης στον κόσμο, καθώς και η προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής, αλλά και μια νέα ώθηση για την ευρωπαϊκή δημοκρατία.
Περαιτέρω, στην αρχή του νέου έτους η Κροατία, η οποία ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πρώτη φορά για το διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως τις 30 Ιουνίου 2020, δημοσίευσε το Πρόγραμμα και τις Προτεραιότητες της για το διάστημα της Προεδρίας της, το οποίο συμπυκνώνεται στο σύνθημα «Μια ισχυρή Ευρώπη σε έναν κόσμο προκλήσεων». Το σύνθημα αυτό περιλαμβάνει τις τέσσερις προτεραιότητες της για μια Ευρώπη που αναπτύσσεται, που ενώνει, που προστατεύει και που επηρεάζει τους άλλους λαούς. Στις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της ευρωπαϊκής φορολογικής πολιτικής αναφέρθηκε και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Paolo Gentiloni στην ομιλία του στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής, στις 5 Μαρτίου 2020. Μεταξύ των στοιχείων της φιλόδοξης αυτής ατζέντας, που η Επιτροπή έχει προγραμματίσει για τη φορολογική πολιτική της ΕΕ κατά τα προσεχή πέντε χρόνια, ανήκει και η διασφάλιση του ρόλου της φορολογίας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ώστε η Ευρώπη να ακολουθήσει σταθερή πορεία προς την ουδετερότητα του άνθρακα έως το 2050. Στη φορολογική ατζέντα της πολιτικής της Ε.Ε. βρίσκεται σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο και η ανάκτηση της ψηφιακής κυριαρχίας στην Ευρώπη, ενώ στους στόχους της Ε.Ε. περιλαμβάνεται η εκμετάλλευση των ευκαιριών που προσφέρει η τεχνολογία για τη διευκόλυνση της φορολογικής συμμόρφωσης. Τέλος, στην ατζέντα της ευρωπαϊκής φορολογικής πολιτικής ανήκει και η στήριξη της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς. Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο, η αρχή της δίκαιης φορολογίας – κατά την οποία όλοι πρέπει να πληρώνουν το δίκαιο μερίδιο τους θα στηρίξει κάθε ενέργεια και πρωτοβουλία στη φορολογική πολιτική της Ε.Ε.
Βεβαίως, ο πρώτος μήνας του 2020 χαρακτηρίσθηκε από τη Συμφωνία Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία επισημοποιεί την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, κατά τα μεσάνυχτα (Ώρα Κεντρικής Ευρώπης) της 31ης Ιανουαρίου, η οποία υπεγράφη από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Τσάρλς Μισέλ, και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Ωστόσο, το τρίμηνο αυτό ξέσπασε η παγκόσμια πανδημία του Κοροναϊού, η οποία έχει τεράστιες συνέπειες καταρχήν στη ζωή των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, αλλά και στην παγκόσμια οικονομία. Η Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με αυτό το τεράστιο πλήγμα για τη δημόσια υγεία και τις προεκτάσεις του στην οικονομία της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή επιχείρησε να καθορίσει την ευρωπαϊκή συντονισμένη απόκριση για την αντιμετώπιση του οικονομικού αντικτύπου του Κοροναϊού.
Ειδικότερα προβλέφθηκε η ευελιξία του πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις, η ευελιξία του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου, η διασφάλιση της αλληλεγγύης στην ενιαία αγορά, η κινητοποίηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, η άμβλυνση των επιπτώσεων στην απασχόληση, καθώς και η ανάληψη πρωτοβουλίας επενδύσεων για την αντιμετώπιση του Κοροναϊού. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στα κράτη μέλη, προς διαβούλευση, σχέδιο πρότασης για προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της έξαρσης της νόσου COVID-19, για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας της ΕΕ, στο οποίο προβλέπεται μεταξύ άλλων η χορήγηση άμεσων επιχορηγήσεων και επιλεκτικά φορολογικά πλεονεκτήματα. Παράλληλα και ο ΟΟΣΑ προέβη στη δημοσίευση συστάσεων φορολογικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του COVID-19.
Τέλος, όπως σε κάθε newsletter περιλαμβάνονται οι δράσεις της έδρας, πολλές από τις οποίες δυστυχώς αναβλήθηκαν λόγω της έκτακτης ανάγκης που προέκυψε, καθώς και αρθρογραφία τόσο από έμπειρους επιστήμονες και επαγγελματίες του φορολογικού δικαίου όσο και από νέους επιστήμονες που κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας της έδρας Jean Monnet στην Ευρωπαϊκή Φορολογική Πολιτική και Διοίκηση με το Εργαστήριο για τη Μελέτη της Διαφάνειας, της Διαφθοράς και του Οικονομικού Εγκλήματος.
Καλή ανάγνωση και να είστε όλοι καλάΚατερίνα Σαββαΐδου
Δείτε το 6ο Newsletter από εδώ
