«Αν εκλεγεί ο Κιλιτσντάρογλου, ο λαός μου δεν θα του παραδώσει αυτή τη χώρα», επαναλαμβάνει σε κάθε ομιλία του, τις τελευταίες μέρες, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκαλώντας για πρώτη φορά την ανησυχία σχολιαστών στην Τουρκία. Στο μεταξύ, ο Τούρκος πρόεδρος καλεί τους ψηφοφόρους να «μην θυσιάσετε τον ηγέτη σας για πατάτες και κρεμμύδια», με σκοπό να αντικρούσει την ρητορική της Αντιπολίτευσης, που εστιάζει (και) στην εκτόξευση των τιμών βασικών τροφίμων, όπως τα κρεμμύδια και οι πατάτες, λόγω πληθωρισμού.
Στο πλαίσιο του προεκλογικού αγώνα δρόμου των επιτελείων των δυο μεγάλων στρατοπέδων-συμμαχιών (της Εθνικής Συμμαχίας, υπό το κυβερνόν ΑΚΡ και της Λαϊκής Συμμαχίας, υπό το CHP), το διαδίκτυο – Youtube, Tic Toc, Twitter-, βρίσκονται σε θέση βολής. Υπάρχουν ενδιαφέροντα ευρήματα. Σε ρεπορτάζ youtubers, στα μεγάλα αστικά κέντρα, με ερωτήσεις σχετικά με τον πρόσφατο δολοφονικό σεισμό, πολίτες αναφωνούν, μοιρολατρικά, αναφερόμενοι στον Ερντογάν: «Τι να έκανε κι αυτός;». Απαλλάσσοντας πλήρως τον τούρκο πρόεδρο από οποιαδήποτε ευθύνη.
Γυναίκα, μάλιστα, στο ερώτημα «ποιον θα ψηφίσετε;», αναφώνησε: «Φυσικά τον αρχηγό» (εννοώντας τον Ερντογάν), προσθέτοντας οργισμένη «Πήγαινα στο νοσοκομείο, το παιδί μου ήταν ανασφάλιστο, (περιμέναμε) σε μια ουρά. Στεκόμουν εγώ, στην άλλη (ουρά) ο άντρας μου. Κι ο γιατρός με κατσάδιαζε… Έτσι μας φερόντουσαν. Τώρα, εμείς διαλέγουμε τον γιατρό που θα πάμε, δέρνουμε γιατρούς. Τέτοια άνεση. Τι κάθεσαι και μου λες εσύ τώρα;».
«Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι την επόμενη στιγμή αποδοχής της ήττας του θα γινόταν ο στόχος ενός μπαράζ δικαστικών διώξεων, όχι μόνο για κατάχρηση εξουσίας, αλλά για μια πλούσια, μακράς διαρκείας ποινική παραβατικότητα», σχολιάζει στο ΒΗΜΑ διπλωματική πηγή, με θητεία στην Κωνσταντινούπολη, προσθέτοντας ότι γι’ αυτό το λόγο δεν πρόκειται να αποδεχτεί το αποτέλεσμα και θα καταφύγει στην «πιο σκληρή παρέμβαση στις κάλπες».
Υπάρχει μια «παράδοση» στον λαϊκίστικο πολιτικό λόγο στη γείτονα. Υποψήφιοι στις προεκλογικές ομιλίες τους αναφέρονται συχνά σε… λαχανικά και ζαρζαβατικά. Δεν διστάζουν ακόμη και να τα κραδαίνουν στις ομιλίες του, όπως έκανε στην τελευταία μεγάλη συγκέντρωσή του, πριν από τις εκλογές του 2018 , στο Μάλτεπε, στην Κωνσταντινούπολη, ο υποψήφιος του CHP, εναντίον του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Μουαρέμ Ιντζέ. «Σκίζοντας» τον αέρα με… κρεμμύδια και πατάτες! Είναι ο ίδιος άνθρωπος, που σήμερα θεωρείται «προδότης» από το κόμμα του, καθώς κατεβαίνει στις εκλογές της 14ης Μαίου, υποψήφιος με το νέο προσωποπαγές κόμμα Πατρίδα (Memleket).
Παραδόξως, ο Μουαρέμ Ιντζέ ανέπτυξε εντυπωσιακή δυναμική, ξεπερνώντας το 5% στις δημοσκοπήσεις, χάρη στην είσοδό του στο TikTok, στο οποίο τελευταία άνοιξε λογαριασμό κι ο Κεμάλ Κιλιτζντάρογλου, όπως μας επισημαίνει ο Cagatay, influencer στο τουρκικό twitter, με ψεύτικο όνομα και το πορτρέτο του Σλάβοι Ζίζεκ. Παρ’ολο που το ποσοστό του, αθροισμένο με αυτό του υπερθνικιστή τέταρτου και τελευταίου υποψήφιου Σινάν Ογκάν, θα κρίνει το αν θα διεξαχθεί β’ γύρος, στις 28 Μαίου, «όσο πλησιάζουμε στις εκλογές τόσο ο Ιντζέ όσο και ο Ογκάν χάνουν καθημερινά δυνάμεις»,» σχολιάζει στο ΒΗΜΑ ο τούρκος ακαδημαϊκός Ιλχάν Ουζτζέλ.
@yahudeslyrics Muharrem ince’nin akım olan sempatik dansı @Muharrem İnce 👨✈️ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . #türkçerap #lvbelc5 #muharremincebaşkan #muharreminceedit #memleketpartisi #keşfetaç ♬ ARABADA GAZ PEDAL – Lvbel C5 & Arem Ozguc & Arman Aydin
«Έριξε όμως έναν χορό μια φορά στο TikTok ο Ιντζέ και οι νέοι τον λάτρεψαν. Έγινε viral στην Generation Ζ. Είναι πολλοί αυτοί που έκαναν μετά τα δικά τους βιντεάκια στο TikTok ακολουθώντας το παράδειγμά του », εξηγεί ο Cagatay.Ο Iντζέ έχει υποστηρίξει ότι «αν μικρύνει η ηλικία των ψηφοφόρων, θα κερδίσω στον α’ γύρο», υπερβάλλοντας μεν, αλλά «πιάνοντας» την απήχηση σε ένα κοινό που θα βρεθεί στην κάλπη για πρώτη φορά, προσθέτει influencer του twitter.
@mevzuderinde Muharrem İnce dans 2 #muharremincedans #muharremince #koklamışgülü #muharremince #komik #dans ♬ ARABADA GAZ PEDAL – Lvbel C5 & Arem Ozguc & Arman Aydin
Και ναι μεν ο Μουαρέμ Ιντζέ «δημιουργεί ένα προβληματάκι στην δυναμική πορεία του Κιλιτζντάρογλου προς τη νίκη», αλλά μετά τη συνέντευξή του στο BaBaLa TV, στο Youtube , «έχασε τους ψηφοφόρους του υπέρ του Κιλιτζντάρογλου, που χρειάζεται ένα 2-3% επιπλέον για να βγει καθαρός νικητής από τις 14 Μαίου», υποστηρίζει στο ΒΗΜΑ το μέλος του CHP Τζαν Γιουκσέλ, με τατουάζ την υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ στον καρπό.
Στην εκπομπή στο Youtube, που μας αναφέρει, ενώ το νεανικό κοινό θέτει τα ερωτήματά του, ο Ιντζέ ,κατά τη διαδικασία των απαντήσεων, χάνει τον έλεγχο και ουρλιάζει. Aυτές οι τρομερά «αδέξιες εμφανίσεις, μπορεί να του κοστίσουν», εκτιμά ο Ιλχάν Ουζτζέλ.
«Η προσέγγιση του Ιντζέ θυμίζει Ερντογάν. Ο κόσμος όμως δεν έχει ανάγκη από ένα νέο Ερντογάν», συνεχίζει ο Τζαν Γιουκσέλ, υπογραμμίζοντας ότι «η κακή απομίμηση πάντα ενισχύει το original», αναφερόμενος στο αβαντάζ που ο Ιντζέ δίνει τελικά στον Ερντογάν.
«Νιώθω πάντως ότι πολύ άνετα θα χάσει τελικά ο Ερντογάν την προεδρία», σχολιάζει, παρακολουθώντας τις τάσεις των τουρκικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης ο Catagay , ο οποίος, όπως μας λέει, σε ένα σκηνικό ακραίας πόλωσης, δέχτηκε πρόσφατα επίθεση από «5.400 διάσημους λογαριασμούς υποστηρικτών του Ερντογάν και βουλευτών του», οι οποίοι κάναν report για προσβολή, επειδή ανέβασε βίντεο του γαμπρού του Ερντογάν, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, από την Teknofest 2023. Θέτοντας το ερώτημα: «Ποιος είσαι; Έφτιαξες δύο drones και έγινες πρίγκιπας; Είσαι ο γαμπρός. Μπόρεσες να το κάνεις αυτό γιατί ήσουν ο γαμπρός (του Ερντογάν). Θα δώσεις ό,τι έχεις κάνει μέχρι τώρα. Θα αφήσετε και την τεχνολογία σας. Σταματήστε να υποτιμάτε αυτή τη χώρα, υπάρχουν χιλιάδες μορφωμένοι άνθρωποι που θα το κάνουν καλύτερα από εσάς, αυτή εδώ είναι μια μεγάλη χώρα».
Κι ενώ σχεδόν οι πάντες στο χώρο του διαδικτύου εκφράζουν την βεβαιότητα ότι ο Ερντογάν θα χάσει τις εκλογές, συγχρόνως, προβλέπουν ότι «δεν θα δεχτεί εύκολα την ήττα του». «Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα σήμαινε καταστροφή για αυτή τη χώρα», υποστηρίζει ο Catagay.
Το ψηφοδέλτιο με τα πορτρέτα των 4 υποψηφίων Προέδρων. Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία ο εγγραματισμός είναι στο 97%. (Ήτοι στην Άγκυρα των 5 εκ. αναλφάβητοι είναι 101.182 άνθρωποι και στην Πόλη των 15 εκ. 259.907 άνθρωποι)
Η τουρκική οικονομία θα είναι ακόμη ένας από τους κριτές των επερχόμενων εκλογών. «Ο κατώτερος μισθός είναι 8560 λίρες, περίπου 400 ευρώ», μάς λέει ο Ρωμιός Ιάκωβος Καραγιάννης, που νιώθει τις πιέσεις και στην επιχείρηση με φρεσκοκατεψυγμένα ψαρικά, που διατηρεί στο Σισλί, στην Κωνσταντινούπολη. Η τιμή των κρεμμυδιών, που τόσο προβάλλεται από την Αντιπολίτευση, έχει εκτοξευτεί από 5 λίρες σε 30 ,το κιλό. Οι σημερινές τιμές στο super market (με την ισοτιμία ένα ευρώ προς 22 λίρες), όπως μας τις μεταφέρει ο κ.Καραγιάννης, ανά κιλό ή λίτρο, είναι αποκαλυπτικές: ο κιμάς κοστίζει 350 λίρες (19 ευρώ), τα παϊδάκια 550 λίρες (27 ευρώ), οι ντομάτες 29,9 λίρες (1,48 ευρω), το αγγούρι 29,9 λίρες (1,48 ευρώ) και το γάλα 27 λίρες (1.25 ευρώ).
Ο πληθωρισμός, το μεγάλο «αγκάθι» για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον Μάρτιο του 2023, επισήμως ήταν 50,51%. Σύμφωνα όμως με την ανεξάρτητη Inflation Research Group ENAG, ο αληθινός αριθμός για το μήνα Μάρτιο είναι 112%. «Οι οικονομικές πιέσεις φυσικά επηρεάζουν τις εκλογές», υποστηρίζει στο ΒΗΜΑ η Ντιλέκ Γκαπί, Πρόεδρος του Συλλόγου Δημοσιογράφων Σμύρνης. «Οι πολίτες αναμένουν, λόγω πληθωρισμού, αλλαγή. Ωστόσο, οι εκλογικές διαδικασίες στην Τουρκία είναι δυναμικές. Χρήματα μεταφέρονται στις αγορές και οι προσαρμογές που αναμένει η κοινωνία (όπως η επίλυση των προβλημάτων στις συντάξεις) υλοποιούνται προεκλογικά και έχουν αντίκτυπο στις εκλογές. Η Τουρκία περνά την ίδια διαδικασία σχεδόν πάντοτε πριν τις εκλογές. Και την ξαναζεί και τώρα».
