Πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση του δημογραφικού και της ακριβής και δυσεύρετης στέγης, μείωση της φορολογίας των ενοικίων, αυξήσεις στις συντάξεις και τον κατώτατο μισθό, αλλαγές στα επιδόματα ανεργίας, αλλά και σημειακές βελτιώσεις στα ελάχιστα τεκμαρτά εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών και «μπόνους» σε συνεπείς φορολογουμένους πρόκειται να ανακοινώσει, μεταξύ άλλων, από το βήμα της 88ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε μία προσπάθεια να αντισταθμίσει τις σοβαρές απώλειες εισοδημάτων που έχουν υποστεί τα νοικοκυριά από τις επιπτώσεις της ακρίβειας αλλά και να «μαζέψει» τις εκλογικές απώλειες που υπέστη η κυβέρνηση στις ευρωεκλογές.
Από τα υπερέσοδα
Τα παραπάνω μέτρα αναμένεται να καλυφθούν δημοσιονομικά από τις αυξημένες δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 αλλά και τα υπερέσοδα που εμφανίζει μέχρι στιγμής και εκτιμάται ότι θα συνεχίσει καθώς αποδίδουν τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής και της απόκρυψης εισοδημάτων.
Μάλιστα, οι αυξημένες δαπάνες για το 2025 εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε περίπου 3 δισ. ευρώ, βάσει των νέων δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και θα περιγράφονται αναλυτικά στο νέο πρόγραμμα σταθερότητας και ανάπτυξης που θα υποβάλει η κυβέρνηση στην Κομισιόν έως τις 21 Σεπτεμβρίου. Το εν λόγω πρόγραμμα θα πρέπει να τηρεί απαρέγκλιτα τους νέους κανόνες.
Ωστόσο, το γεγονός ότι τα σχετικά μακροοικονομικά μεγέθη τελούν ακόμη υπό διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ευελπιστούν, όταν καταλήξουν σε οριστική συμφωνία με την Κομισιόν, να εντάξουν στο νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2025-2028 (τετραετούς διάρκειας) ακόμη περισσότερα μέτρα. Προς το παρόν πάντως το ανώτατο ποσό αύξησης των κρατικών δαπανών για το επόμενο έτος ανέρχεται σε 3 δισ. ευρώ.
Ευάλωτες ομάδες
Αξίζει να τονιστεί ότι σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια το φετινό «πακέτο ΔΕΘ» θα είναι περιορισμένο και θα στοχεύει σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, ενώ τα μέτρα θα αφορούν δύο σημαντικότατα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική κοινωνία και δεν είναι άλλα από το δημογραφικό, με τη διαρκή συρρίκνωση του πληθυσμού, αλλά και την πανάκριβη και δυσεύρετη στέγη.
Για το δημογραφικό αναμένεται να ανακοινωθούν μέτρα που θα αφορούν την αύξηση των επιδομάτων για τα τέκνα μέσω ενός ενιαίου μητρώου που θα μπορεί η πολιτεία και ορθά να ελέγχει και να διασταυρώνει συνολικά το τι δικαιούται ένα νοικοκυριό είτε έχει ένα παιδί είτε δέκα.
Επίσης, περιμένουν οι τρίτεκνες οικογένειες που ανέρχονται σε περίπου 200.000 να ακούσουν από τον Πρωθυπουργό ότι εξισώνονται με τους πολυτέκνους, ενώ αναμένεται να δοθούν φορολογικά και άλλα κίνητρα σε νέες οικογένειες καθώς και σε όσες επιθυμούν να αποκτήσουν το πρώτο ή το δεύτερο παιδί τους.
Η ακριβή στέγη
Από την άλλη, ιδιαίτερη αναφορά θα κάνει ο Πρωθυπουργός στο ζήτημα της ακριβής στέγης και των χιλιάδων κλειστών διαμερισμάτων, ενώ μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται και άλλα θα ανακοινωθούν από το βήμα της 88ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης και άλλα θα περιληφθούν αργότερα στο σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 είναι η μείωση της αυτοτελούς φορολογίας των ενοικίων, όπως αποκάλυψε πρόσφατα «Το Βήμα της Κυριακής», οι αλλαγές – αυστηροποίηση στο καθεστώς Airbnb, το πάγωμα των αντικειμενικών αξιών σε περίπου 14.000 υφιστάμενες ζώνες, η αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, η εφαρμογή για 1η φορά τιμών ζώνης σε 505 περιοχές και οικισμούς, η διεύρυνση των κριτηρίων του προγράμματος «Σπίτι μου» και το νέο πρόγραμμα και οι βελτιώσεις στο «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω».
Για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους ο Πρωθυπουργός θα αναφερθεί σε μέτρα που άλλα είναι γνωστά και άλλα δεν έχουν οριστικοποιηθεί καθώς ακόμη εξετάζεται το πώς θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κόστος. Ετσι, για τους συνταξιούχους δεδομένη και θεσμοθετημένη είναι η 3η κατά σειρά αύξηση που θα δουν στις κύριες συντάξεις στα τέλη του έτους (αφορά τη σύνταξη Ιανουαρίου 2025).
Αύξηση συντάξεων
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει υπολογίσει για το 2025 δαπάνη 400 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για την ετήσια αύξηση των συντάξεων, η οποία αναμένεται να κυμανθεί κατά μέσο όρο στο 2,5% – 3% ανάλογα με τη μεγέθυνση του φετινού ΑΕΠ αλλά και του πληθωρισμού.
Μεγάλοι κερδισμένοι θα είναι όσοι δεν έχουν ή διατηρούν μικρή προσωπική διαφορά, ενώ για τους υπόλοιπους ήδη έχει ανακοινωθεί ότι τα Χριστούγεννα θα δοθεί ένα έκτακτο επίδομα από την έκτακτη φορολόγηση των διυλιστηρίων. Επίσης αναμένεται να κλειδώσει το επόμενο διάστημα και η μείωση ή η κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης στις συντάξεις (κύριες και επικουρικές). Το βασικό σενάριο που εξετάζεται είναι η μείωση κατά 50% ή ακόμη και η κατάργηση στις επικουρικές συντάξεις και η μείωση από 15% έως 25% στις κύριες συντάξεις.
Στην περίπτωση των μισθωτών, αυτά που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός έχουν να κάνουν με την προεκλογική του δέσμευση για νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% αλλά και τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού την άνοιξη του 2025.
Επαγγελματίες
Παράλληλα θα εξαγγείλει αλλαγές στο μέτωπο του τεκμαρτού προσδιορισμού των εισοδημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών που του στοίχισε και πολιτικά στις ευρωεκλογές, ενώ θα δώσει έμφαση στην πλήρη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για επαγγελματίες (παραμένει για τις επιχειρήσεις) και τη μόνιμη επιστροφή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στους αγρότες.
Μεταξύ των βασικών αλλαγών που εξετάζονται είναι να παγώσουν οι αυξήσεις που προβλέπεται να συμβούν στο ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα λόγω αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, για τον καθορισμό του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος να λαμβάνονται υπόψη τα οικογενειακά εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών – κάτι που δεν ισχύει σήμερα – και να συνυπολογίζονται στα συνολικά εισοδήματα πέραν εκείνων που προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες, από συντάξεις ή από αγροτικές δραστηριότητες και εκείνα που προέρχονται από ενοίκια, τόκους καταθέσεων, υπεραξίες από μετοχές, ομόλογα κ.τ.λ.
Το επίδομα ανεργίας
Σημαντικές αλλαγές αναμένεται να γίνουν στο μέτωπο του επιδόματος ανεργίας καθώς για πρώτη φορά θα χορηγείται συνδυαστικά ανάλογα με τα έτη εργασίας, τις αμοιβές, τις εισφορές που έχουν καταβληθεί, την οικογενειακή κατάσταση κ.τ.λ. και θα είναι αυξημένο για το πρώτο τρίμηνο στα 580 ευρώ από 509 σήμερα, καθώς θα υπολογίζεται στο 70% του κατώτατου μισθού και όχι στο 61% που είναι σήμερα.
Το επίδομα ανεργίας θα συνεχίσει να χορηγείται για 12 μήνες, αλλά θα βαίνει μειούμενο με στόχο να μην αποτελεί, όπως λένε αρμοδίως, «ως αντικίνητρο για να βρει κάποιος δουλειά».
Το πακέτο μέτρων της ΔΕΘΔημογραφικόΕνιαίο μητρώο – αύξηση επιδομάτων τέκνωνΕξίσωση 200.000 τριτέκνων με πολύτεκνουςΦορολογικά κίνητρα σε νέες οικογένειεςΣτοχευμένα κίνητρα απόκτησης 1ου ή 2ου παιδιούΣτέγηΜείωση φορολογίας ενοικίων – αλλαγές σε AirbnbΑναστολή ΦΠΑ στις οικοδομέςΠάγωμα αντικειμενικών αξιών υφιστάμενων ζωνώνΕφαρμογή 1η φορά σε 505 περιοχές – οικισμούςΔιεύρυνση κριτηρίων προγράμματος «Σπίτι μου»Νέο πρόγραμμα «ΑνακαινίζωΕνοικιάζω»ΣυνταξιούχοιΝέα αύξηση συντάξεων (2,5% – 3%)Μείωση ή κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης στις συντάξεις
Βασικό σενάριο:
Μείωση 50% της εισφοράς ή κατάργηση στις επικουρικέςΜείωση 15% ή 25% της εισφοράς στις κύριες συντάξειςΜισθωτοίΜείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%Νέα αύξηση κατώτατου μισθούΕπαγγελματίες – ΑγρότεςΚατάργηση τέλους επιτηδεύματος για επαγγελματίες (120 εκατ. €)Μόνιμη επιστροφή ΕΦΚ στους αγρότες (100 εκατ. €)Αλλαγές τεκμηρίων επαγγελματιώνΑνεργοι – ΦοιτητέςΑλλαγή δομής επιδόματος ανεργίας ανάλογα με έτη εργασίας, εισφορές κ.τ.λ.Αύξηση επιδόματος στο 70% κατώτατου μισθού για 1ο 3μηνοΣταδιακή μείωση έως συμπλήρωση 12 μηνώνΑύξηση φοιτητικού επιδόματοςΣυνεπείς ΦορολογούμενοιΕκπτωση φόρου 5% (από 3% σήμερα) για εφάπαξ πληρωμή φόρου εισοδήματοςΕπέκταση έκπτωσης για εφάπαξ πληρωμή ΕΝΦΙΑ & ασφαλιστικών εισφορώνΜείωση επιτοκίου 50% για μελλοντικές οφειλές προς ΔημόσιοΕκπτωση 5% για εφάπαξ πληρωμή φόρων
Για τους συνεπείς φορολογουμένους αναμένεται να εξαγγελθεί η αύξηση του ποσοστού έκπτωσης σε περίπτωση εφάπαξ πληρωμής φόρου εισοδήματος στο 5% από το 3% σήμερα, ενώ για πρώτη φορά εξετάζεται να εφαρμοστεί το μέτρο και στην περίπτωση αποπληρωμής εφάπαξ του ΕΝΦΙΑ αλλά και των ετήσιων ασφαλιστικών εισφορών επαγγελματιών και επιτηδευματιών. Παράλληλα, εξετάζεται η μείωση του επιτοκίου κατά 50% για ρύθμιση μελλοντικών οφειλών προς το Δημόσιο.
