Έχει αποδειχθεί επιστημονικά, ότι η ντοπαμίνη, η ωκυτοκίνη και η σεροτονίνη που είναι γνωστές και ως οι «ορμόνες της αγάπης», διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις και είναι στενά συνδεδεμένες με την κατάσταση που επικρατεί στον εγκέφαλό μας όταν είμαστε ερωτευμένοι.
Δεκάδες έρευνες έχουν γίνει για την επίδραση που έχει στον οργανισμό μας ο έρωτας καθώς συμβάλλει στην καλή σωματική και ψυχική υγεία μας, αλλά έχουμε λιγότερα δεδομένα για το τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν χωρίζουμε.
Οι ερευνητές κατέληξαν πως το τέλος μιας ρομαντικής σχέσης μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πλήγμα όχι μόνο στην ψυχική αλλά και στη σωματική μας υγεία.
Πιο συγκεκριμένα, όταν είμαστε ερωτευμένοι έχουμε μια σταθερή ροή των «ορμονών της αγάπης» η οποία μπορεί να διαταραχθεί με ένα χωρισμό.
Οι ορμόνες αυτές όπως η ντοπαμίνη και η ωκυτοκίνη που προκαλούν ευεξία, μειώνονται απότομα όταν χωρίζουμε, ενώ ταυτόχρονα, βιώνουμε μια αύξηση των ορμονών που σχετίζονται με το στρες, όπως η κορτιζόλη και η νορεπινεφρίνη.
«Ένας ξαφνικός χωρισμός μας στερεί τους νευροδιαβιβαστές που έχουμε συνηθίσει», σημειώνουν οι ειδικοί.
Και φυσικά, η υπερβολική αύξηση αυτών των ορμονών, για ορισμένους ανθρώπους, περιλαμβάνει ακόμα και σωματική δυσφορία. Σύμφωνα με τη Σου Κάρτερ, ομότιμη διευθύντρια του Ινστιτούτου Kinsey στην Ιντιάνα και βιολόγος που ειδικεύεται στον κοινωνικό δεσμό, «ένας χωρισμός δημιουργεί μια αντίδραση στρες στο σώμα και τον εγκέφαλο και ο εγκέφαλος με τη σειρά του αντιδρά σαν να υπάρχει ένα σωματικά επώδυνο ερέθισμα».
Αυτό, ακολουθείται από μια ξαφνική λαχτάρα για τον άνθρωπο που δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή σου. Οι ειδικοί, έχουν σημειώσει πως αυτά τα συναισθήματα νοσταλγίας μπορεί να εκδηλωθούν ως απώλεια όρεξης, αλλαγές στο βάρος, διαταραχές του ύπνου, άγχος ή κατάθλιψη.
Και εδώ, είναι που παίζει καθοριστικό ρόλο η οξυτοκίνη, μία από τις ορμόνες που χρειάζεται ο οργανισμός μας για να εξισορροπεί τις ορμόνες του στρες, όπως την κορτιζόλη. Η οξυτοκίνη είναι κρίσιμη για την προστασία όλων των ιστών, αλλά κυρίως της καρδιάς. Όταν η σταθερή ροή της σταματά, μπορεί να δημιουργήσει καρδιαγγειακή αντίδραση.
Για πολλούς ανθρώπους, αυτό, καθώς και η απελευθέρωση των ορμονών του στρες που συνοδεύουν την ξαφνική απώλεια, έχει πιθανότητες να προκαλέσει αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία και δυσκολία στην αναπνοή.
Πριν από το χωρισμό του, ο Mark*, τώρα 35 ετών, ήταν υγιής. Έπαιζε χόκεϊ κάθε εβδομάδα και προπονούνταν τακτικά. Έτρωγε καλά και ο διαβήτης τύπου 1 ήταν υπό έλεγχο.
Αλλά όταν η σχέση του Mark έληξε ξαφνικά μετά από πέντε χρόνια, έχασε σχεδόν 15 κιλά, πάλευε να κοιμηθεί και σταμάτησε να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τον διαβήτη του.
«Ήμουν συχνά κουρασμένος και ξεχνούσα να φάω», λέει. «Και όταν το έκανα, ήταν συχνά πρόχειρο φαγητό ή οτιδήποτε άλλο μπορούσα να έχω πρόσβαση εκείνη τη στιγμή. Νομίζω ότι το αρχικό σοκ του χωρισμού ήταν τόσο τραυματικό που επηρέασε την καθημερινότητά μου Καθώς προσαρμοζόμουν στη ζωή μόνος μου, η φροντίδα του εαυτού μου έπεσε και αυτό οδήγησε στη σταδιακή επιδείνωση της υγείας μου».
Παρόλο που ο Mark από τότε προχώρησε συναισθηματικά και ρομαντικά, εξακολουθεί να αισθάνεται τις σωματικές επιπτώσεις αυτής της ζοφερής περιόδου καθώς αμέλησε έναν τραυματισμό στον ώμο του που γινόταν όλο και χειρότερος και του άφησε μόνιμο πρόβλημα.
Η επιστήμη μιας «ραγισμένης καρδιάς»
Το 2010, μια μελέτη με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο Rutgers στις ΗΠΑ «σκάναρε» τον εγκέφαλο ανδρών και γυναικών που είχαν πρόσφατα απορριφθεί από τον σύντροφό τους.
Όταν οι συμμετέχοντες συζητούσαν ή έβλεπαν φωτογραφίες των πρώην τους, ενεργοποιούνταν οι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον σωματικό πόνο, καθώς και περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον εθισμό.
φωτογραφία Unsplash
Ο καρδιοθωρακοχειρουργός με έδρα το Περθ, Dr Nikki Stamp, συγγραφέας του βιβλίου Can You Die of a Broken Heart? αναφέρει ότι υπάρχουν δύο κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στην επίδραση μιας «ραγισμένης καρδιάς» στο σώμα.
Ο πρώτος παράγοντας είναι ο σωματικός, καθώς μπορεί να νιώθουμε υψηλά επίπεδα στρες: «Κατά τη διάρκεια των περιόδων συναισθηματικής αναταραχής ο εγκέφαλός μας πυροδοτεί έναν “καταρράκτη” σωματικών αντιδράσεων που μπορεί να επηρεάσουν τη σωματική μας υγεία», λέει. «Βλέπουμε αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή μας πίεση, απελευθερώνουμε περισσότερες ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, το ανοσοποιητικό μας σύστημα μπορεί να είναι λίγο ευάλωτο και ο ύπνος μας μπορεί να διαταραχθεί».
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η συμπεριφορά: «Είμαι βέβαιος ότι οι άνθρωποι μπορούν να σχετιστούν με τις αλλαγές συμπεριφοράς που συμβαίνουν. Μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να παραμείνουμε σε μια υγιή ρουτίνα ή ακόμα και να απομονωθούμε κοινωνικά, κάτι που επιδεινώνει τις σωματικές αλλαγές».
Πως μπορείτε να «επιβιώσετε» από έναν χωρισμό
Μερικές απλές και χρήσιμες προτάσεις μπορεί να είναι:
Παραμείνετε δραστήριοιΦροντίστε τον εαυτό σας , όπως όταν είστε αδιάθετοιΕλέγξτε τις σκέψεις σας σχετικά με τον χωρισμό, γράφοντας για παράδειγμα, σε ένα ημερολόγιο, αλλά προσπαθήστε να μην αναφέρεστε συνεχώς σε αυτόΒρείτε έναν υποστηρικτικό φίλο να του τηλεφωνείτε αντί για τον/την πρώην σας, αν αισθάνεστε την παρόρμηση να επικοινωνήσετε μαζί του/τηςΤο τέλος μιας σχέσης όσο και να μην φαίνεται αρχικά, μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στην ευημερία σας. Το να βγαίνεις από μια σχέση σου δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία να ασχοληθείς αλλά και να επιβληθείς στον εαυτό σου, να βρεις ποιες συνήθειες και δραστηριότητες σου ταιριάζουν και όχι αυτά που έκανες στο πνεύμα της υποστήριξης του συντρόφου σου.
Και αν αναρωτιέστε αν ο συναισθηματικός πόνος ενός πρόσφατου χωρισμού σας θα μπορούσε πραγματικά να σας σκοτώσει, η απάντηση όχι.
Αν και νιώθεις ότι θα πεθάνεις από τη ραγισμένη σου καρδιά, το πιθανότερο είναι ότι θα επιβιώσεις!
