Σε ένα «σκληρό» και παγκόσμιο… πόκερ φαίνεται πως έχει μπει το τελευταίο διάστημα η Ρωσία η οποία έχει απλώσει τα «πλοκάμια» της σε διάφορες χώρες για να ενισχύσει την ενεργειακή της επιρροή και όχι μόνο. Tο συγκεκριμένο «μοτίβο» χρησιμοποιείται, σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου, αμιγώς από τη Μόσχα, στην προσπάθειά της επεκταθεί ενεργειακά σε αρκετές περιοχές σε όλο τον κόσμο, επικεντρώνοντας την προσοχή της στην Ευρώπη. Επιχειρεί ακόμη να στήσει ένα μεγάλο «δίχτυ» σε πολλές χώρες που είτε είναι φιλοδυτικές ή έχουν… αγάπη για τον ισχυρό Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Τι συμβαίνει στις πρώην σοβιετικές χώρες
Σύμφωνα με πολλά δημοσιεύματα του εξωτερικού, η Μόσχα φαίνεται επίσης πως «ελέγχει» σταθερά την κατάσταση αρχικά στη Βουλγαρία. Είναι ενδεικτικό πως ο πρόεδρος της, Ρούμεν Ράντεφ και κάποιοι άλλοι ηγέτες της χώρας δείχνουν την ξεκάθαρη στήριξή τους στο Κρεμλίνο, καθώς πολλοί επαγγελματίες δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι φαίνεται πως ήταν αρκετά κοντά στην Δύση, αντικαταστάθηκαν με άλλους που είναι φιλορωσικοί. Αυτού του είδους οι αλλαγές διαμορφώνουν ριζικά το πολιτικό σκηνικό στη χώρα, η οποία μαστίζεται από την φτώχεια και τη διαφθορά, όπως γινόταν εδώ και πολλά χρόνια.
Παράλληλα, η Μόσχα δείχνει να έχει βρει και άλλες μεθόδους για να επηρεάσει χώρες, τις οποίες θεωρεί πως έχει στην… αυλή της. Ειδικότερα το 2016, οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας κατηγορήθηκαν πως χρηματοδότησαν ένα πραξικόπημα για να ρίξουν την κυβέρνηση στο Μαυροβούνι, η οποία ήταν έτοιμη να συμμαχήσει με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι αρχές είχαν ανακοινώσει τότε την εξάρθρωση δικτύου που σχεδίαζε πραξικόπημα ανήμερα τη μέρα των εκλογών και δολοφονία του πρωθυπουργού Μίλο Τζουγκάνοβιτς, με τη Σερβία να «φωτογραφίζει» ρωσικό δάκτυλο πίσω από την υπόθεση. Ακόμη ένα παράδειγμα είναι αυτό τις Μολδαβίας στις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές το 2020 και το 2021, όταν το Κρεμλίνο έστειλε ομάδα από «Συμβούλους» να βοηθήσουν φιλορωσικά κόμματα και φυσικά να κερδίσουν τις εκλογές. Όμως και οι δύο επιχειρήσεις απέτυχαν, γεγονός το οποίο έστρεψε τη Ρωσία στην… αγκαλιά της Βουλγαρίας προκειμένου να αποκτήσει «πάτημα» στην ευρύτερη «ευαίσθητη» περιοχή.
Ταυτοχρόνως, η παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία επιτείνει ακόμη περισσότερο το θλιβερό ιστορικό της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην περιοχή δεν έχουν υπολογιστεί σωστά οι δομές παροχής νερού, που φαίνεται πως έχουν στερέψει, με τους πολίτες του συγκεκριμένου σημείου να στερούνται πλέον του βασικότερου αγαθού για να ζήσουν. Τι έχει συμβεί; Το σύστημα ύδρευσης της Κριμαίας είχε ενσωματωθεί κατά το παρελθόν στο δίκτυο διανομής νερού της Ουκρανίας, με τους υπολογισμούς να αναφέρουν πως το 85% του νερού της περιοχή να εξαρτάται από αυτό. Πρακτικά οι κάτοικοι της Κριμαίας απειλούνται πλέον με… αφυδάτωση. Οι πολίτες παίρνουν τώρα νερό από ελάχιστες λιμνούλες που έχουν απομείνει στο σημείο και μέσω ενός κυβερνητικού συστήματος χορήγησης….
Όπως αναφέρουν αρκετοί διεθνείς αναλυτές τα παραπάνω καταδεικνύουν τη στρατηγική του Πούτιν να αναλάβουν τα ηνία σε κομβικής σημασίας χώρες του πρώην Σοβιετικού μπλοκ, τουλάχιστον την τελευταία μία δεκαετία. Στόχος φυσικά αποτελεί να «ανακαταλάβουν»- εμμέσως- περιοχές που ήταν στη σφαίρα επιρροής τους κατά το παρελθόν και ίσως να επεκτείνουν τα σύνορά τους, με αποτέλεσμα πολλές φορές να δημιουργούνται συγκρούσεις. Άγνωστο φυσικά παραμένει αν θα επιχειρήσει η Μόσχα να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα και την Αλεξανδρούπολη στο συγκεκριμένο «μονοπάτι» με τις χώρες που έχει επιλέξει.
Η σχέση με τη Σερβία και το μονοπώλιο του φυσικού αερίου
Ένα σημείο στο οποίο φαίνεται πως στέκονται και επενδύουν πολύ στη Μόσχα, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, είναι η Σερβία. Η Ρωσία φαίνεται χρησιμοποιεί τη Σερβία για να βασίσει τις εξαγωγές ενέργειας και να πιέσει το Βελιγράδι. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, η Ρωσία έχει θορυβηθεί και είναι ιδιαίτερα ενοχλημένη από την προσπάθεια των Σέρβων να διαφοροποιηθεί από την εταιρεία Gazprom και φαίνεται να χρησιμοποιεί με κάθε τρόπο τις πηγές ενέργειάς της προκειμένου το Βελιγράδι να λάβει αποφάσεις που προτιμάει η Μόσχα. Από τη μεριά της η Σερβία δείχνει να μην θέλει να μπει σε αυτό το «παιχνίδι» καθώς δεν θα αντέξει να θυσιάσει την ενεργειακή της εικόνα. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που πιέζει την κρατική εταιρεία ενέργειας να αποδεσμευτεί προκειμένου να σπάσει το μονοπώλιο της Gazprom στη χώρα, καθώς το προαναφερθέν αποτελεί προαπαιτούμενο για να ανοίξει το κεφάλαιο της πρόσβασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ενέργεια στις μεταφορές και στο περιβάλλον.
Η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική μόλυνση συνιστά μία από τις μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζει τόσο η Σερβία όσο και ο κόσμος. Στο Βελιγράδι και σε άλλες χώρες θεωρούν πως το χτίσιμο αγωγών από τη Μόσχα δύναται κάλλιστα να τους προκαλέσει «πονοκέφαλο» λόγω των πολλών ατυχημάτων που έχουν γίνει κατά το παρελθόν με τις διαρροές. Όπως σχολιάζουν πολλοί στη γειτονική χώρα της Ελλάδας, κρίνεται επιτακτική ανάγκη να βελτιώσει την ενεργειακή της επάρκεια, να αποκτήσει «καθαρή» ενεργειακή τεχνολογία και να αποκτήσει ανθεκτικό ενεργειακό σύστημα, ούτως ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία. Επιπρόσθετα, αυτό που σχολιάζουν στο Βελιγράδι είναι η ανάγκη να μειωθεί η καύση κάρβουνου σε κινεζικά εργοστάσια και ορυχεία προκειμένου να προστατευτεί η χώρα και να διασφαλιστεί η υγεία των κατοίκων της. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός πως η περιβαλλοντική μόλυνση στη Σερβία είναι ήδη σε αρκετά υψηλά επίπεδα και μόνο μία «καθαρή» ενεργειακή πολιτική θα μπορούσε να… σώσει την κατάσταση. Παραδείγματος χάρη η μόλυνση του αέρα στη Σερβία βρίσκεται στα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη και προκαλούνται αρκετές ασθένειες εξαιτίας αυτού του γεγονότος, κυρίως καρδιαγγειακές και πνευμονολογικές. Το καθαρό κάρβουνο, η καύση του αλλά και το φυσικό αέριο δεν συνιστούν απαντήσεις στα παραπάνω προβλήματα, καθώς φαίνεται πως η χώρα έχει ανάγκη για καθαρές πηγές ενέργειας, όπως ο αέρας, ο ήλιος και το νερό. Είναι επίσης ενδεικτικό πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολόγισε πως λόγω της μόλυνσης του αέρα στη Σερβία, μόνο το 2016, έχασαν τη ζωή του 6592 άνθρωποι, κάτι που δείχνει πως σήμερα οι συγκεκριμένοι αριθμοί είναι υψηλότεροι!
Τι πιστεύουν οι μεγάλες εταιρείες και τι ισχύει…
Μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου θεωρούν πως είναι αρκετά «ακριβή» μία ενδεχόμενη επένδυση στην «πράσινη» τεχνολογία, όπως φαίνεται πως ισχύει το αντίθετο. Αν προχωρούσε μία τέτοια αναδιάταξη στη Σερβία, σύμφωνα με διεθνή μέσα ενημέρωσης, θα δημιουργούνταν νέες βιομηχανίες στη χώρα και θα έρχονταν περισσότερες επενδύσεις, κυρίως από τη Δύση, η οποία δείχνει να είναι πιο πρόθυμη να χρηματοδοτήσει τις τεχνολογικές ενεργειακές αλλαγές που χρειάζονται οι Σέρβοι.
Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα της ηλιακής και αιολικής ενέργειας που σύμφωνα με τις οργανώσεις για το περιβάλλον είναι αρκετά πιο «φθηνές» πηγές συγκριτικά με το φυσικό αέριο και το κάρβουνο. Αντίστοιχα ήδη η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την ανάπτυξη και το «πράσινο» ταμείο έχουν ανακοινώσει πως θα αυξήσουν τις επενδύσεις τους και θα ενισχύσουν τις συνεργασίες τους, λαμβάνοντας πρωτοβουλία για επενδύσεις ενός δις (!) δολαρίων για να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές που θα προστατεύουν το περιβάλλον τόσο στο Βελιγράδι αλλά και σε μερικές άλλες χώρες της ΕΕ. Στη Σερβία θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιήσουν ενεργειακά πάνελ στα σπίτια, κάτι το οποίο έχει δοκιμαστεί στην Γερμανία με μεγάλη επιτυχία. Με αυτόν τον τρόπο οι Σέρβοι θα μπορούσαν όχι μόνο να εξοικονομήσουν χρήματα αλλά να πουλήσουν ενέργεια και να κερδίσουν από αυτό!
: AP, Reuters, BBC
