Ο κυβερνήτης του HMS Endeavour είχε διανύσει πολύ δρόμο στη ζωή του. Γεννημένος στην επαρχιακή φτώχεια του Βόρειου Γιόρκσαϊρ κι έχοντας παρακολουθήσει μόνο για λίγα χρόνια τα μαθήματα στο σχολείο του χωριού, πλέον είχε τεθεί επικεφαλής ενός από τα πιο φημισμένα και σημαντικά ταξίδια εξερεύνησης στην ιστορία της Βρετανίας.
Έτσι, σαν σήμερα, 6 Οκτωβρίου του 1769, έπειτα από ταξίδι 15.000 μιλίων, ο υποπλοίαρχος Τζέιμς Κουκ εντόπισε μία έκταση στεριάς, την οποία αναγνώρισε ως τη Νέα Ζηλανδία. Δύο ημέρες αργότερα, έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος που πάτησε το πόδι του εκεί, συγκεκριμένα στο Τε Ονερόα, κοντά στο βορειοανατολικό άκρο του Βόρειου Νησιού.
Ένα σκίτσο από το ημερολόγιο του Άμπελ Τασμάν για την πρώτη του συνάντηση με τους Μαορί / Φωτ.: Wikipedia
Το Αοτεραόα ή «Γη του Μακρού, Λευκού Σύννεφου» είχε εντοπιστεί πριν από 127 χρόνια, δίχως όμως να εξερευνηθεί από μία ολλανδική αποστολή με επικεφαλής τον Άμπελ Τασμάν. Ο Τασμάν το είχε ονομάσει Nova Zeelandia, από το όνομα μίας ολλανδικής επαρχίας. Ο Κουκ δεν ήταν μόνο ο πρώτος που βγήκε στη στεριά αλλά και ο πρώτος που έκανε τον περίπλου του νησιού, χαρτογραφώντας την ακτογραμμή του. Ο πρώτος που το εντόπισε από το πλοίο του Κουκ ήταν ο νεαρός Νίκολας Γιανγκ, ο βοηθός του χειρουργού, καθισμένος στην κορυφή του καταρτιού.
Η «πρώτη επαφή» δεν πήγε και τόσο καλά
Αφού έριξαν άγκυρα, ο Κουκ και μερικοί άνδρες του βγήκαν στη στεριά με δύο μικρές βάρκες. Ακολούθησε συμπλοκή με μία ομάδα εχθρικών Μαορί, η οποία έληξε όταν ένας από τους άνδρες του Κουκ πυροβόλησε έναν από τους ιθαγενείς. Δεν είχαν κάνει καλή αρχή.
Την επόμενη ημέρα, ο Κουκ έφερε μαζί του δώρα και επιχείρησε να επικοινωνήσει με τους Μαορί. Δυστυχώς και η δεύτερη συνάντηση έληξε βίαια. Έπειτα ο Κουκ δοκίμασε να φέρει μερικούς Μαορί στο πλοίο του, όπου τους φέρθηκαν με σεβασμό και επέστρεψαν στη στεριά με πιο διαλλακτική διάθεση. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο Κουκ είχε απογοητευτεί από αυτές τις πρώτες επαφές και από την αδυναμία να εξασφαλίσει προμήθειες, οπότε ονόμασε το μέρος «Πόβερτι Μπέι» (Κόλπο της Φτώχειας) και συνέχισε το ταξίδι του. Πέρασε άλλους έξι μήνες χαρτογραφώντας την ακτή και δίνοντας ονόματα σε κόλπους και άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά του τοπίου.
Το πλοίο Endeavour / Φωτ.: Wikipedia
Οι Μαορί είχαν δίκιο που ήταν καχύποπτοι απέναντι στους Ευρωπαίους. Η αποστολή του Κουκ θα έφερνα μεταγενέστερα στο νησί τους εμπόρους, αποίκους, χωροκατακτητικά ξένα είδη και τη σύγχρονη τεχνολογία που θα αλλοίωνε ριζικά κάθε όψη του τρόπου ζωής τους. Ο Κουκ διασφάλισε πως το Αετοαρόα θα γινόταν μία πραγματική Νέα Ζηλανδία, ένα αποικιακό αντίγραφο ευρωπαϊκής χώρας, στην άλλη άκρη του κόσμου.
(Με πληροφορίες από το βιβλίο του Dan Snow «Σαν σήμερα στην παγκόσμια ιστορία»)
