Την διεθνή κατακραυγή προκάλεσε η ισραηλινή επιδρομή σε καταυλισμό εκτοπισμένων στη Ράφα με το Ισραήλ να ανακοινώνει ότι σύμφωνα με τα αρχικά ευρήματα της έρευνας για το πολύνεκρο «περιστατικό» οφείλεται σε αεροπορική επιδρομή «κατά διοικητών της Χαμάς» που προκάλεσε πυρκαγιά, κατά την οποία σκοτώθηκαν δεκάδες άμαχοι.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση να σεβαστεί πλήρως την εντολή του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ) της Χάγης για τη Ράφα, υπενθυμίζοντας ότι η συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ βασίζεται στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου.
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τον αποτροπιασμό του για τα πολυάριθμα θύματα μεταξύ των Παλαιστινίων που έχουν καταφύγει στην Ράφα και ζήτησε «άμεση κατάπαυση του πυρός».
Outraged by the Israeli strikes that have killed many displaced persons in Rafah.
These operations must stop. There are no safe areas in Rafah for Palestinian civilians.
I call for full respect for international law and an immediate ceasefire.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) May 27, 2024
Εντείνονται οι πιέσεις στην ηγεσία του Ισραήλ
Πριν το τραγικό συμβάν με τρεις μοχλούς είχαν ήδη ενταθεί οι πιέσεις στην ηγεσία του Ισραήλ για τον τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων και της ανθρωπιστικής τραγωδίας στη Λωρίδα της Γάζας.
Οι πιέσεις κλιμακώθηκαν τόσο στο επίπεδο της διεθνούς δικαιοσύνης – όπου ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ εγκαλούνται για εγκλήματα πολέμου μαζί με τους ηγέτες της Χαμάς – όσο και στο διπλωματικό πεδίο με την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης από τρεις ευρωπαϊκές χώρες.
Αποφασίζοντας επί της επείγουσας προσφυγής της Νότιας Αφρικής το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) διέταξε το Ισραήλ να σταματήσει την επίθεσή του στη Ράφα, να ανοίξει το μεθοριακό πέρασμα για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό πληθυσμό καθώς και να λάβει μέτρα για απρόσκοπτη επιτόπια έρευνα των καταγγελιών για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονία. Το Διεθνές Δικαστήριο λειτουργεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, οι αποφάσεις του είναι δεσμευτικές και εφόσον το Ισραήλ δεν συμμορφωθεί, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για την επιβολή κυρώσεων.
Η σταδιακή μετατροπή της ηγεσίας του εβραϊκού κράτους σε διεθνή παρία, τώρα και με τη σφραγίδα της Χάγης, επιβεβαιώνει ότι η κριτική στην πολιτική της ισραηλινής κυβέρνησης και η αξίωση λογοδοσίας της δεν συνιστούν οπωσδήποτε αντισημιτισμό.
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κατήγγειλε την εξίσωση της αυτοάμυνας μιας δημοκρατικής χώρας με την τρομοκρατική δράση της Χαμάς ενώ κυβερνητικές πηγές στο Τελ Αβίβ τόνισαν ότι «καμία δύναμη στη Γη δεν μπορεί να σταματήσει το Ισραήλ από το να προστατεύει τους πολίτες του και να καταδιώκει τη Χαμάς στη Γάζα». Θα είχαμε αποφύγει αυτή την ηθικά απαράδεκτη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου εάν η κυβέρνησή μας είχε σώας τας φρένας, δήλωσε ο αρχηγός της ισραηλινής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ.
Είχε προηγηθεί το αίτημα του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ, που επίσης εδρεύει στη Χάγη) για την έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης σε βάρος του Νετανάχιου και του υπουργού Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ καθώς και των τριών ηγετών της Χαμάς. Ο εισαγγελέας Καρίμ Χαν τόνισε ότι «ουδείς είναι υπεράνω του νόμου» και προέτρεψε το Ισραήλ αντί να κατακεραυνώνει τον ίδιον, να προσφύγει στην τριμελή δικαστική επιτροπή η οποία θα εξετάσει το ζήτημα των ενταλμάτων σε εύλογο χρονικό διάστημα.
«Η σταδιακή μετατροπή της ηγεσίας του εβραϊκού κράτους σε διεθνή παρία επιβεβαιώνει ότι η κριτική στην πολιτική της και η αξίωση λογοδοσίας της δεν συνιστούν οπωσδήποτε αντισημιτισμό»
Εφόσον εκδοθούν τα εντάλματα, η Γερμανία δεν μπορεί παρά να τα σεβαστεί, ανακοίνωσε το Βερολίνο, αντίθετα η Ουγγαρία έσπευσε να δηλώσει ότι δεν δεσμεύεται για την εφαρμογή τους. Ο Νετανιάχου ποντάρει στην πάγια υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών προς το Ισραήλ, όμως με την πολιτική του έχει καταφέρει να διχάσει και το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα εν μέσω προεκλογικής περιόδου. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απέρριψε τα εντάλματα κατά ισραηλινών αξιωματούχων, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ (όπως επίσης το Ισραήλ, η Ρωσία, η Κίνα κ.ά.).
Με πρωτοβουλία των Ρεπουμπλικανών και παρά τις αντιδράσεις μερίδας των Δημοκρατικών, ο Νετανιάχου προσεκλήθη να μιλήσει ενώπιον της Ολομέλειας του Κογκρέσου «το προσεχές διάστημα», ενώ η Ουάσιγκτον απειλεί με κυρώσεις τα στελέχη του Διεθνούς Δικαστηρίου τα οποία θεωρητικά δύνανται επίσης να ασκήσουν διώξεις κατά αμερικανών αξιωματούχων για τα έργα και τις ημέρες του αμερικανικού στρατού ανά τον κόσμο.
Μετά την ταυτόχρονη αναγγελία Ισπανίας, Ιρλανδίας και Νορβηγίας για αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης στις 28 Μαΐου, στην ίδια κατεύθυνση κινούνται το Βέλγιο, η Σλοβενία και η Μάλτα. Η Γαλλία τόνισε ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους «δεν αποτελεί ταμπού», ενώ ο υπεύθυνος για την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική Ζοσέπ Μπορέλ δήλωσε ότι «η αναγνώριση δεν αποτελεί δώρο στη Χαμάς», απορρίπτοντας την απόπειρα του Νετανιάχου να ταυτίσει την Παλαιστινιακή Αρχή με την οργάνωση που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική από την ΕΕ.
Συμβολισμός
Η Σουηδία έχει αναγνωρίσει την Παλαιστίνη από το 2014 ενώ το ίδιο είχαν κάνει Βουλγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Κύπρος πριν από την ένταξή τους στην ΕΕ. Η Νορβηγία δεν είναι μέλος της ΕΕ, όμως η απόφασή της έχει ιδιαίτερο συμβολισμό, καθώς είναι η χώρα που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στις μυστικές διαπραγματεύσεις και στη συμφωνία του Οσλο μεταξύ του ισραηλινού πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν και του ηγέτη της PLO Γιάσερ Αραφάτ το 1993. Σε πρακτικό επίπεδο, μέσω της Νορβηγίας μεταφέρονται παρακρατούμενοι φόροι από το Ισραήλ στο ταμείο της Παλαιστινιακής Αρχής (που κινδυνεύει με οικονομική κατάρρευση).
Την Παλαιστίνη αναγνωρίζουν 143 από τα 193 μέλη του ΟΗΕ, όμως στις 50 χώρες που δεν την αναγνωρίζουν περιλαμβάνονται οι ΗΠΑ και ισχυρές δυνάμεις όπως Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία, Ιταλία, Καναδάς, Αυστραλία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα. Στροφή στην πολιτική της εξετάζει τώρα η Αυστραλία ενώ ο βρετανός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε ότι η αναγνώριση θα καθιστούσε μη αναστρέψιμη τη λύση των δύο κρατών.
Στην Αθήνα
Η Ελλάδα δεν έχει αναγνωρίσει επίσημα το κράτος της Παλαιστίνης, όμως στην Αθήνα λειτουργεί Διπλωματική Αντιπροσωπεία της Παλαιστίνης (που θα αναβαθμιζόταν σε πρεσβεία μετά την αναγνώριση). Η ελληνική κυβέρνηση τηρεί αποστάσεις απέναντι στις τελευταίες εξελίξεις αναφέροντας ότι «η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους εντάσσεται στην υπό εξέλιξη ειρηνευτική διαδικασία στο πλαίσιο της συνολικής πολιτικής λύσης στο Μεσανατολικό» ενώ παραμένει προσηλωμένη στην εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ για λύση δύο κρατών.
Η Αθήνα εκτιμά ότι προέχει η άμεση διακοπή των εχθροπραξιών, η απελευθέρωση των ομήρων και η απρόσκοπτη διοχέτευση ανθρωπιστικής βοήθειας. Απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο σύλληψης του Νετανιάχου σε ελληνικό έδαφος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν σχολιάζει αποφάσεις διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων και ότι «προβληματίζεται για το πώς μια τέτοια απόφαση μπορεί να βοηθάει την εξομάλυνση της κατάστασης ευρύτερα στη Μέση Ανατολή».
