Με δεδομένο ότι οι μονομαχίες του πυροβολικού αποτελούν σημαντική πτυχή στην έκβαση του πολέμου μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας, ο ρωσικός στρατός, σύμφωνα με το Forbes, ανέπτυξε λογισμικό για smartphones ώστε να εντοπίζει τους αντιπάλους, αναβιώνοντας μια τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο συνήθης τρόπος εντοπισμού των βολών πυροβολικού είναι τα ραντάρ των αντιπυραυλικών συστημάτων. Μπορούν να ανιχνεύσουν και να παρακολουθήσουν βλήματα πυροβολικού στον αέρα και να εντοπίσουν το σημείο εκτόξευσής τους με ακρίβεια. Ωστόσο, τα πιο εξελιγμένα είναι εξαιρετικά ακριβά – πάνω από 12 εκατ. δολάρια το καθένα. Οι Ουκρανοί έχουν εξοπλιστεί από ΗΠΑ και Βρετανία με φθηνότερα, ενώ και η Ρωσία διαθέτει το δικό της σύστημα αντιπυραυλικών συστημάτων, το Zoopark-1.
Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό μειονέκτημα. Ο πομπός τους μπορεί να εντοπιστεί από τα ραδιοκύματα που παράγει και να γίνει στόχος.
Τα μικρόφωνα του Μπραγκ
Ο Γουίλιαμ Λόρενς Μπραγκ, ο οποίος κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής για το έργο του στην περίθλαση των ακτίνων Χ, έφερε επανάσταση στην ηχομέτρηση το 1915. Εργαζόμενος για τον βρετανικό στρατό, ο Μπραγκ χρησιμοποίησε διάσπαρτα μικρόφωνα για την αυτόματη καταγραφή μακρινών πυροβολισμών μέσω ενός γαλβανομέτρου, όπως κάνει ένας σεισμογράφος.
Τα μικρόφωνα του ήταν κατασκευασμένα από παλιά κουτιά πυρομαχικών, τυλιγμένα με ύφασμα για την απομάκρυνση θορύβων υψηλής συχνότητας όπως ο άνεμος. Το σύστημα εντόπιζε την θέση βολής με απόκλιση 10 μέτρων.
Σύμφωνα με το ρωσικό στρατιωτικό περιοδικό “Arsenal of the Fatherland”, ο στρατός τους έχει αναπτύξει μια τεχνική για τον εντοπισμό του ουκρανικού πυροβολικού με βάση την ηχητική εμβέλεια, παρόμοια με τη διάταξη του Μπραγκ.
Τέσσερα smartphones που βρίσκονται τέσσερα έως έξι χιλιόμετρα πίσω από τη γραμμή του μετώπου είναι εξοπλισμένα με μία ειδική εφαρμογή. Τα δεδομένα από τα μικρόφωνα αποστέλλονται σε έναν κεντρικό υπολογιστή που με μια άλλη εφαρμογή υπολογίζει την θέση βολής.
Τα smartphones έχουν χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν πειραματικά, αλλά μόνο για τον εντοπισμό πυροβολισμών από σχετικά κοντινή απόσταση, ιδίως κατά των ελεύθερων σκοπευτών.
Το νέο ρωσικό σύστημα δεν θεωρείται απολύτως αξιόπιστο- οι προγραμματιστές του λένε ότι μπορεί να επηρεαστεί από απρόβλεπτες συνθήκες, όπως αλλαγή των ατμοσφαιρικών αλλαγών, ή την αντανάκλαση του ήχου στην μορφολογία του εδάφους.
Έτσι, όταν τα smartphones εντοπίζουν μια πιθανή θέση βολής, αποστέλλονται μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να ανιχνεύσουν την περιοχή και να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη του εχθρού πριν τον πλήξουν.
Η ειρωνεία
Το ζήτημα βέβαια είναι πόσο αξιόπιστο είναι και -το κυριότερο- κατά πόσο μπορεί να αξιοποιηθεί.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι, ότι η Ρωσική στρατιωτική ηγεσία προσπαθεί να απαγορεύσει εντελώς τα κινητά από την πρώτη γραμμή του μετώπου, επειδή -ειρωνεία της τύχης- η Ουκρανία ανιχνεύει τα σήματα και τα εκμεταλλεύεται για να κατευθύνει τα βλήματα του πυροβολικού της σε στόχους.
Αποτέλεσμα; Οι δύο διαφορετικές προσεγγίσεις μπορεί απλώς να αλληλοεξουδετερώνονται.
