Η σοβιετική αυτοκρατορία άρχισε να καταρρέει γύρω στο 1989. Η πτώση της -για όσους καταλάβαιναν- ήταν προεξοφλημένη. Για πολλούς όμως ήταν έκπληξη. Ήρθε γρήγορα, και χωρίς καμιά προειδοποίηση, λόγω της σκληρής φύσης το καθεστώτος.
Η αμερικανική αυτοκρατορία δεν υποστηρίζεται από τείχη με ένοπλους φρουρούς που εμποδίζουν τους πολίτες της να διαφύγουν, αλλά, αντίθετα, από το πανίσχυρο δολάριο, τονίζει ο Patrick Barron σύμβουλος τραπεζικών επενδύσεων και αναλυτής του Mises Institute.
Ο Barron, επιδιώκει να παραλληλίσει την «αναπάντεχη» πτώση της ΕΣΣΔ με την «ειρηνική εγκαθίδρυση ενός εναλλακτικού διεθνούς αποθεματικού νομίσματος, εκτός του δολαρίου, και όλες τις συνέπειες που θα επιφέρει σε έναν απροετοίμαστο κόσμο που κυριαρχείται από τις ΗΠΑ.
Από την ενθρόνιση του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος το 1944 στη διάσκεψη του Bretton Woods και στη συνέχεια την καθιέρωση του πετροδολαρίου στις αρχές της δεκαετίας του 1970, σχεδόν όλο το διεθνές εμπόριο διεξάγεται σε δολάρια. Τα δολάρια κατέχονται από την κεντρική τράπεζα κάθε χώρας για τη διευθέτηση των διεθνών εμπορικών συναλλαγών. Ο Alasdair Macleod της Goldmoney υπολογίζει ότι οι ξένοι κατέχουν περίπου 31,8 τρισ. δολάρια σε υποχρεώσεις των ΗΠΑ, εκ των οποίων 5,8 τρισ. δολάρια κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες.
«Κατάχρηση του “ειδικού προνομίου”»
Αλλά οι ΗΠΑ έχουν κάνει κατάχρηση αυτού του “ειδικού προνομίου” τυπώνοντας δολάρια από το πουθενά, λέει ο αναλυτής. Έχει χρηματοδοτήσει με υπέρογκα ποσά την αυτοκρατορία της, με εκατοντάδες βάσεις παγκοσμίως. Επιπλέον, έχει επιβάλει τη συμμόρφωση με την επεκτατική εξωτερική πολιτική της, δεσμεύοντας λογαριασμούς δολαρίων που διατηρούν ξένες κεντρικές τράπεζες, ξένες επιχειρήσεις και ξένα μεμονωμένα άτομα τα οποία δεν της είναι αρεστά. Αποκόπτοντάς τους από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών γνωστό ως SWIFT, δημιούργησε μεγάλα προβλήματα σε έθνη που θεωρούνταν επιθετικά προς τις ΗΠΑ.
Σήμερα οι ρόλοι αντιστρέφονται
Αλλά αυτά τα έθνη έχουν ανακαλύψει την αχίλλειο πτέρνα της Αμερικής και λαμβάνουν μέτρα. Το παντοδύναμο δολάριο είναι χτισμένο στην… άμμο. Ως fiat money (η αξία του οποίου δεν ανταποκρίνεται στην αξία κάποιου «εμπορεύματος» όπως ο χρυσός ή το ασήμι) έχει οδηγήσει σε πληθωρισμό δολαρίων τα τελευταία πενήντα χρόνια με συνεχώς επιταχυνόμενο ρυθμό. Ο πληθωρισμός αυτός προκαλεί συρρίκνωση της ανταλλακτικής αξίας του.
Από τότε που ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον απέσυρε εντελώς τις ΗΠΑ από τον κανόνα χρυσού το φθινόπωρο του 1971, η αξία του δολαρίου έναντι του χρυσού έχει συρρικνωθεί κατά 98%. Κανείς δεν πιστεύει ότι αυτή η υποτίμηση θα σταματήσει ή έστω θα επιβραδυνθεί. Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ φαίνονται αποφασισμένες να επιταχύνουν την υποτίμηση του δολαρίου για να πληρώσουν τις στρατιωτικές τους περιπέτειες και τα επεκτεινόμενα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας. Ο συνδυασμός της υποτίμησης του δολαρίου με τις εμπορικές κυρώσεις έχει δημιουργήσει μια ανυπόφορη κατάσταση για όσους βρίσκονται σήμερα στην… κακή διάθεση της Αμερικής.
Όμως αυτά τα έθνη αντιμετωπίζουν την αμερικανική ηγεμονία αναπτύσσοντας το δικό τους οπλοστάσιο – όχι πυρηνικά όπλα, αλλά χρυσό. Όπως η Αμερική και το ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αυτά τα έθνη στέκονται όρθια και οπλίζονται με ένα εναλλακτικό και καλύτερο αποθεματικό νόμισμα- δηλαδή, ένα νόμισμα που θα υποστηρίζεται από χρυσό και θα χρησιμοποιείται τουλάχιστον αρχικά για τη διευθέτηση του διεθνούς εμπορίου.
«Τίποτα το κακόβουλο»
Η Ρωσία επεξεργάζεται το πλαίσιο ενός νέου νομίσματος διακανονισμού του εμπορίου εδώ και αρκετό καιρό, και τώρα η Κίνα αλλά και άλλοι -όπως το Ιράν, η Ινδία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική- συμμετέχουν στο σχέδιο. Δεν υπάρχει τίποτα το κακόβουλο στη δημιουργία ενός εναλλακτικού συστήματος διακανονισμού του εμπορίου. Μπορεί κανείς να το αποκαλέσει ως ορθολογικό προσωπικό συμφέρον.
Πρόκειται για ένα ειρηνικό σχέδιο, αλλά τα αποτελέσματά του μπορεί να είναι καταστροφικά για τις χώρες που εξαρτώνται από ένα σταθερό δολάριο.
Εκείνοι που θα ενταχθούν στο νέο σύστημα δεν θα χρειάζεται πλέον να κατέχουν δολάρια. Αυτή η πτώση της ζήτησης για κατοχή δολαρίων θα οδηγήσει σε αναπόφευκτη πτώση της αγοραστικής του δύναμης, ίσως ακόμη και στην πλήρη κατάρρευσή του. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί κυριολεκτικά εν μία νυκτί και χωρίς προειδοποίηση, όπως ακριβώς συνέβη με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
«Τυφλωμένοι από λανθασμένες οικονομικές ιδεολογίες»
«Κανείς από όσους βρίσκονται σε θέση ισχύος στις ΗΠΑ δεν έχει ιδέα από την πραγματική οικονομία, υποστηρίζει ο Barron. Είναι τυφλωμένοι από την υπόσχεση της κεϋνσιανής οικονομίας και της σύγχρονης νομισματικής θεωρίας, η οποία θεωρεί ότι η δημιουργία συνολικής ζήτησης (κεϋνσιανισμός) που χρηματοδοτείται από την μαζική εκτύπωση χρήματος (σύγχρονη νομισματική θεωρία) είναι ο σίγουρος δρόμος προς την οικονομική πρόοδο.
Αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν ότι η σταθερή πτώση της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου και η άνοδος ενός εναλλακτικού συστήματος διακανονισμού του εμπορίου είναι οι αναπόφευκτες συνέπειες της οικονομικής τύφλωσής τους.
Δεν βλέπω τίποτα που μπορεί να σταματήσει τη συνεχή υποτίμηση του δολαρίου, που τώρα συνδυάζεται με αλαζονικές και επιβλαβείς οικονομικές κυρώσεις, που θα αποτρέψουν την ειρηνική εγκαθίδρυση ενός εναλλακτικού διεθνούς αποθεματικού νομίσματος και όλες τις συνέπειες που θα επιφέρει σε έναν απροετοίμαστο κόσμο που κυριαρχείται από τις ΗΠΑ.
