Κάθε 11 χρόνια, ο ήλιος γίνεται μια χαοτική σφαίρα που εκτοξεύει τεράστιες ποσότητες ενέργειας προς τη Γη -μια περίοδο γνωστή ως «ηλιακό μέγιστο».
Αυτές οι ενεργειακές εκρήξεις προκαλούν ισχυρές ηλιακές καταιγίδες και είναι υπεύθυνες για το γεγονός ότι το Βόρειο Σέλας κάνει την εμφάνισή του σε περιοχές του πλανήτη που δεν συνηθίζεται να το βλέπουμε, ανάμεσά τους και στη χώρα μας.
Ωστόσο, οι επιπτώσεις των ηλιακών αυτών εκρήξεων δεν έχουν μόνο θετικές συνέπειες. Μπορούν επίσης να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα στο διαδίκτυο αλλά και στους δορυφόρους GPS που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη.
Όπως αναφέρει η Dailymail, επιστήμονες της NASA επιβεβαίωσαν ότι την περίοδο που διανύουμε, φτάσαμε στο ηλιακό μέγιστο, κάτι που μπορεί να διαρκέσει 12 μήνες.
Κι ενώ οι ευκαιρίες για να δούμε το Βόρειο Σέλας θα αυξηθούν, τόσο αυξάνεται και η πιθανότητα για ένα παγκόσμιο μπλακάουτ στο διαδίκτυο, που θα μπορούσε μάλιστα να κρατήσει.
Φωτό: Unsplash
«Δεν γνωρίζουμε πότε θα είναι το peak της ηλιακής δραστηριότητας»
Σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε, η NASA, η Εθνική Διοίκηση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) των ΗΠΑ και η Ομάδα Πρόβλεψης Ηλιακού Κύκλου, επιβεβαίωσαν ότι ο ήλιος έχει φτάσει στην ηλιακή μέγιστη περίοδο, η οποία θα μπορούσε να συνεχιστεί για τον επόμενο χρόνο.
«Κατά τη διάρκεια του ηλιακού μέγιστου, ο αριθμός των ηλιακών κηλίδων, και επομένως η ποσότητα της ηλιακής δραστηριότητας, αυξάνεται», δήλωσε ο Jamie Favors, διευθυντής του προγράμματος διαστημικού καιρού της NASA.
«Αυτή η αύξηση της δραστηριότητας μας δίνει μια συναρπαστική ευκαιρία να μάθουμε για το πλησιέστερο άστρο μας, αλλά επίσης προκαλεί πραγματικά αποτελέσματα στη Γη και σε ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα», σημείωσε ο επιστήμονας της NASA.
Ωστόσο, το πότε ακριβώς θα είναι η κορύφωση της δραστηριότητας του Ήλιου δεν είναι ακόμη γνωστό.
Ο Elsayed Talaat, διευθυντής στο τμήμα λειτουργιών για τον διαστημικό καιρό στο NOAA, ανέφερε: «Ενώ ο ήλιος έχει φτάσει στη μέγιστη ηλιακή περίοδο, ο μήνας που κορυφώνεται η ηλιακή δραστηριότητα δεν θα εντοπιστεί για μήνες ή χρόνια».
Πώς προκαλείται η ηλιακή καταιγίδα
Δεν είναι μόνο το απαραίτητο φως και η θερμότητα που λαμβάνει η Γη από τον ήλιο, ο οποίος είναι κατά μέσο όρο 93 εκατομμύρια μίλια μακριά.
Το αστέρι μας είναι μια τεράστια μπάλα ηλεκτρικά φορτισμένου αερίου που κινείται, δημιουργώντας ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο, επίσημα γνωστό ως διπολικό πεδίο.
Αυτό το διπολικό πεδίο, το οποίο εκτείνεται από τον έναν πόλο του ήλιου στον άλλο, διέρχεται από έναν κύκλο, ο οποίος ονομάζεται ηλιακός κύκλος.
Περίπου κάθε 11 χρόνια, το μαγνητικό πεδίο του ήλιου αναστρέφεται εντελώς, πράγμα που σημαίνει ότι ο βόρειος και ο νότιος πόλος αλλάζουν θέση.
Στην αρχή του ηλιακού κύκλου (ακριβώς μετά την ανατροπή), η επιφάνεια του ήλιου έχει τις λιγότερες μαύρες κηλίδες στην επιφάνειά της, γνωστές ως «ηλιακές κηλίδες».
Φωτό: Pixabay
Στο μέσο του ηλιακού κύκλου είναι το ηλιακό μέγιστο, όταν ο ήλιος έχει τις περισσότερες ηλιακές κηλίδες.
Και είναι κατά τη διάρκεια αυτού του ηλιακού μέγιστου, όταν αναμένεται ο πιο βίαιος διαστημικός καιρός, οι γνωστές ηλιακές καταιγίδες.
Οι κίνδυνοι των ηλιακών καταιγίδων
Οι ηλιακές καταιγίδες δεν είναι επικίνδυνες για τον άνθρωπο. Ωστόσο, μπορούν να επηρεάσουν δορυφόρους σε τροχιά καθώς και δίκτυα ισχύος στη Γη.
«Οι πιθανότητες για αυτές τις ηλιακές καταιγίδες αυξάνονται όταν ο αριθμός των ηλιακών κηλίδων είναι υψηλός», τόνισε ο Δρ. Dibyendu Nandi, φυσικός από το Κέντρο Αριστείας IISER στις Διαστημικές Επιστήμες, που βρίσκεται στην Καλκούτα της Ινδίας.
«Οι πιο έντονες καταιγίδες μπορεί μερικές φορές να οδηγήσουν σε τροχιά καταστροφής τους δορυφόρους που βρίσκονται σε χαμηλή τροχιά πάνω από τη Γη και να διαταράξουν τις υπηρεσίες που βασίζονται σε δορυφόρους, όπως τα δίκτυα επικοινωνιών και πλοήγησης», εξήγησε ο Nandi.
Φωτό: Unsplash
«Μπορούν επίσης να προκαλέσουν ισχυρές διαταραχές στο γεωμαγνητικό πεδίο που ενεργοποιεί τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκονται σε περιοχές μεγάλου γεωγραφικού πλάτους», πρόσθεσε.
«Φυσικά, δημιουργούν επίσης όμορφες εμφανίσεις του Βόρειου Σέλατος, οπότε μπορούμε να περιμένουμε ότι το 2024 να είναι μια καλή χρονιά για όσους το κυνηγούν αυτό», είπε ο Nandi.
Μια εφιαλτική πρόβλεψη
Τα πράγματα μπορούν όμως να είναι λίγο χειρότερα. Μια μελέτη του 2021, που δημοσιεύθηκε από επιστήμονα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Irvine, διαπίστωσε ότι το διαδίκτυο στον πλανήτη θα μπορούσε να βγει εκτός λειτουργίας για εβδομάδες, μετά από μια ισχυρή ηλιακή καταιγίδα.
Αυτό οφείλεται σε τρωτά σημεία που υπάρχουν στο παγκόσμιο δίκτυο υποβρυχίων καλωδίων.
Οι ηλεκτρομαγνητικές διακυμάνσεις που προκαλούνται από έντονες ηλιακές καταιγίδες δεν μπορούν να βλάψουν άμεσα τα καλώδια οπτικών ινών που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του Διαδικτύου.
Ωστόσο, έχουν τη δυνατότητα να αφαιρέσουν τους ενισχυτές σήματος που είναι διάσπαρτοι κατά μήκος των υποθαλάσσιων καλωδίων, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τη διατήρηση των συνδέσεων σε μεγάλες αποστάσεις.
Η μελέτη προέβλεψε ότι, τα επόμενα 10 χρόνια, η πιθανότητα να συμβεί μια ηλιακή καταιγίδα ικανή να προκαλέσει καταστροφικές διαταραχές στο δίκτυο, είναι μεταξύ 1,6 και 12%.
Το 1859, μια τεράστια ηλιακή καταιγίδα γνωστή ως το συμβάν Carrington έστειλε ένα τεράστιο ποσό ενέργειας στη Γη, διακόπτοντας τις επικοινωνίες στο έδαφος.
Εάν συνέβαινε ένα τέτοιο γεγονός στον σημερινό κόσμο, οι επιπτώσεις θα ήταν καταστροφικές για τα συστήματα επικοινωνίας μας.
Τι έχει συμβεί στο παρελθόν
Μικρότερες καταιγίδες έπληξαν τον πλανήτη το 1921 και το 1989, το τελευταίο εκ των οποίων έθεσε εκτός λειτουργίας το ηλεκτρικό δίκτυο που διαχειριζόταν η Hydro-Québec, προκαλώντας μπλακάουτ 9 ωρών στα βορειοανατολικά του Καναδά.
Οι επιστήμονες δεν μπορούν να προσδιορίσουν πότε θα είναι το peak σε αυτήν την περίοδο έντονης ηλιακής δραστηριότητας που έχουμε μπροστά μας, επειδή κάτι τέτοιο μπορεί να ανιχνευθεί μόνο αφού παρακολουθήσουμε μια σταθερή μείωση της ηλιακής δραστηριότητας μετά από αυτό το peak. Δηλαδή πρώτα θα συμβεί και μετά θα το καταγράψουμε.
Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει ότι τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξαν κομμάτι αυτής της ενεργούς φάσης του ηλιακού κύκλου, λόγω του σταθερά μεγάλου αριθμού ηλιακών κηλίδων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Οι επιστήμονες αναμένουν ότι η μέγιστη φάση θα διαρκέσει περίπου ένα χρόνο πριν ο ήλιος εισέλθει σε φθίνουσα φάση, η οποία οδηγεί πίσω στο «ηλιακό ελάχιστο», δηλαδή στην αρχή του ηλιακού κύκλου, όταν ο ήλιος έχει τις λιγότερες ηλιακές κηλίδες.
