Του Γιώργου Ατσαλάκη,Αναπληρωτή καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης, Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης
Η μετάλλαξη Όμικρον διαδίδεται σε όλο τον κόσμο με πολύ υψηλό ρυθμό καθώς τα κρούσματα διπλασιάζονται κάθε δυο έως τρείς μέρες στις χώρες που εμφανίζεται (περίπου 115 χώρες).
Δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τα ακριβή κρούσματα της Όμικρον κατά ημέρα και αυτό δυσκολεύει τις προβλέψεις. Υποθέτουμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των επί πλέον κρουσμάτων μετά την 26/12/2021 (4.036) θα μπορούσαν να προέρχονται από την Όμικρον λόγω της μεγάλης ταχύτητας αύξησής τους. Τις επόμενες μέρες αναμένεται ολοένα και περσότερο να αυξάνονται το ποσοστό της Όμικρον και να συρρικνώνονται αυτό της Δέλτα.
Στο σχήμα φαίνεται ο ρυθμός διπλασιασμού της εξέλιξης των κρουσμάτων με βάση κάθε πόσες μέρες διπλασιάζονται τα κρούσματα. Η μπλε διακεκομμένη καμπύλη δείχνει τα ημερήσια κρούσματα εάν αυτά θα διπλασιαζόταν κάθε 2 ημέρες. Η κόκκινη διακεκομμένη γραμμή δείχνει τα ημερήσια κρούσματα εάν αυτά διπλασιαζόταν κάθε 3 ημέρες. Η κίτρινη διακεκομμένη γραμμή δείχνει τα ημερήσια κρούσματα εάν αυτά θα διπλασιάζονται κάθε 4 ημέρες. Η πράσινη συνεχόμενη γραμμή δείχνει τα πραγματικά κρούσματα όπως τα ανακοινώνει ο ΕΟΔΥ.
Η μέχρι τώρα πορεία της πράσινης συνεχούς καμπύλης δείχνει ότι αρχικά τα κρούσματα διπλασιαζόταν σε λιγότερο από δύο ημέρες σε αντίθεση με ότι συνέβη στις άλλες χώρες. Την 27/12/21 τα κρούσματα υπερδιπλασιάστηκαν σε μια ημέρα από 4.036 στα 9.284. Την 28/12 και πάλι υπερδιπλασιάστηκαν σε μια ημέρα (από 9.284 στα 21.567).
Για να επέλθει ο διπλασιασμός των κρουσμάτων κάθε 2 ή 3 ημέρες όπως έγινε και στις άλλες χώρες, θα πρέπει η πράσινη συνεχή καμπύλη να κινηθεί ανάμεσα στην μπλε και κόκκινη διακεκομμένη καμπύλη. Την 1/1/2022 τα κρούσματα κινήθηκαν πάνω στην μπλε διακεκομμένη καμπύλη που έχει ρυθμό διπλασιασμού 2 (κάθε 2 ημέρες). Την 2/1/2022 τα κρούσματα κινήθηκαν πάνω στην κόκκινη διακεκομμένη καμπύλη με ρυθμό διπλασιασμού κάθε 3 ημέρες.
Μετά την 5η Ιανουαρίου ο ρυθμός διπλασιασμού των κρουσμάτων έγινε πάνω από 3 ημέρες. Μετά την 7η Ιανουαρίου, ο ρυθμός διπλασιασμού των κρουσμάτων γινόταν πάνω από 4 τέσσερεις μέρες. Αυτό με την επιφύλαξη ότι δεν πραγματοποιείται ο ίδιο αριθμός τεστ κάθε ημέρα, είναι ενθαρρυντικό στοιχείο καθώς υποδηλώνει την μείωση του ρυθμού αύξησης των κρουσμάτων.
Τα κρούσματα των επόμενων 5-7 ημέρων θα είναι σημαντικά για την εκτίμηση της κορύφωσης του παρόντος πανδημικού κύματος. Αν και σήμερα 11 Ιανουαρίου αναμένονται πολύ υψηλά κρούσματα λόγω της υποχρεωτικής υποβολής τεστ στους μαθητές για να προσέλθουν στα σχολεία, ο εγκαίρως εντοπισμός και η απομόνωση των κρουσμάτων αποτρέπει σημαντικά την περεταίρω εξάπλωση του ιού. Ιδανικό θα ήταν τα κρούσματα να βρίσκονται κάτω από την κίτρινη διακεκομμένη γραμμή ώστε να διπλασιάζονται κάθε 4 ή και περισσότερες μέρες.
Το ύψος των ημερησίων κρουσμάτων δεν πρέπει να μας ανησυχεί πλέον. Παρόλο που βλέπουμε αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία, σημαντικός δείκτης που θα πρέπει να επιβεβαιωθεί στις επόμενες ημέρες, είναι οι ημέρες που διαρκεί η νοσηλεία και τι ποσοστό θα νοσήσει βαριά και πόσοι από αυτούς είναι ανεμβολίαστοι.
Όσον αφορά την θνησιμότητα εξαρτάται από τις βαριές νοσηλείες όπου υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία για αρκετά μικρότερα επίπεδα σε σχέση με την Δέλτα. Χρειάζονται περαιτέρω δεδομένα από την χώρα μας για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
