Η πανδημία του Co-19 έχει υποχωρήσει σε μεγάλο μέρος του κόσμου και, μαζί με αυτήν, καταργήθηκαν πολλοί από τους κοινωνικούς περιορισμούς για τον περιορισμό της εξάπλωσής του, καθώς οι άνθρωποι ήταν πρόθυμοι να επιστρέψουν στη ζωή πριν από το lockdown.
Στη θέση του όμως έχουν εμφανιστεί μια σειρά από ιούς που συμπεριφέρονται με νέους και περίεργους τρόπους.
Για παράδειγμα η εποχική γρίπη. Οι χειμερινές εποχικές εξάρσεις της γρίπης στις ΗΠΑ το 2020 και το 2021 ήταν μερικές από τις πιο ήπιες που έχουν καταγραφεί, τόσο από πλευράς θανάτων όσο και νοσηλειών. Ωστόσο, τα κρούσματα αυξήθηκαν τον Φεβρουάριο και την άνοιξη και το καλοκαίρι καθώς οι περιορισμοί για τον Co ήρθησαν.
«Δεν έχουμε δει ποτέ μια περίοδο γρίπης στις ΗΠΑ να εκτείνεται μέχρι τον Ιούνιο», δήλωσε στο CNBC την Τρίτη ο Δρ Σκοτ Ρόμπερτς, αναπληρωτής ιατρικός διευθυντής για την πρόληψη των λοιμώξεων στην Ιατρική Σχολή του Γέιλ.
«Ο Co είχε σαφώς πολύ μεγάλο αντίκτυπο σε αυτό. Τώρα που οι άνθρωποι έχουν χαλαρώσει, έχουν βγάλει τις μάσκες, ανοίγουν μέρη, βλέπουμε τους ιούς να συμπεριφέρονται με πολύ περίεργους τρόπους που δεν γινόταν πριν», είπε.
Και η γρίπη είναι μόνο η αρχή.
Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, ένας ιός που μοιάζει με κρυολόγημα, συνηθισμένος κατά τους χειμερινούς μήνες, παρουσίασε αύξηση το περασμένο καλοκαίρι, με τα κρούσματα να αυξάνονται μεταξύ των παιδιών στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Στη συνέχεια, τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, ένα ξέσπασμα αδενοϊού 41, που συνήθως ευθύνεται για γαστρεντερικές ασθένειες, έγινε η προφανής αιτία μιας μυστηριώδους και σοβαρής ηπατικής νόσου στα μικρά παιδιά.
Αλλού, η Πολιτεία της Ουάσιγκτον βιώνει τη χειρότερη έξαρση της φυματίωσης τα τελευταία 20 χρόνια.
Και τώρα, ένα πρόσφατο ξέσπασμα της ευλογιάς των πιθήκων, μιας σπάνιας ιογενούς λοίμωξης που απαντάται συνήθως στην Κεντρική και Δυτική Αφρική, μπερδεύει τους ειδικούς στον τομέα της υγείας με πάνω από 1.000 επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα να εμφανίζονται σε 29 μη ενδημικές χώρες.
Ιοί που συμπεριφέρονται επιθετικά
Τουλάχιστον δύο γενετικά διαφορετικές παραλλαγές της ευλογιάς των πιθήκων κυκλοφορούν τώρα στις ΗΠΑ, που πιθανότατα προέρχονται από δύο διαφορετικά στελέχη από ζώα σε ανθρώπους, ανέφεραν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σημείωσε νωρίτερα την περασμένη εβδομάδα ότι ο ιός, του οποίου τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό και δερματικές βλάβες, μπορεί να παρέμενε απαρατήρητος στην κοινωνία για «μήνες ή πιθανώς μερικά χρόνια».
Δεν είναι ακόμη σαφές εάν ο ιός της ευλογιάς έχει μεταλλαχθεί, αν και ειδικοί στον τομέα της υγείας ανέφεραν ότι συμπεριφέρεται με νέους και άτυπους τρόπους. Το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι φαίνεται να εξαπλώνεται στην κοινότητα – συνήθως μέσω της σεξουαλικής επαφής. Τα συμπτώματα εμφανίζονται επίσης με νέους τρόπους.
Οι περιορισμοί μειώνουν την έκθεση, αλλά και την ανοσία
Μια εξήγηση, φυσικά, είναι ότι οι περιορισμοί που προκλήθηκαν από τον Co και η χρήση μάσκας τα τελευταία δύο χρόνια έδωσαν σε άλλες μολυσματικές ασθένειες ελάχιστες ευκαιρίες να εξαπλωθούν με τον τρόπο που έκαναν κάποτε. Όπου οι ιοί κατάφεραν να περάσουν, συχνά χάνονταν καθώς η επιτήρηση της δημόσιας υγείας επικεντρωνόταν σε μεγάλο βαθμό στην πανδημία.
Αυτό όντως συνέβη στην περίπτωση της επιδημίας φυματίωσης της Ουάσιγκτον, σύμφωνα με τις τοπικές υγειονομικές αρχές, οι οποίες είπαν ότι οι παραλληλισμοί μεταξύ των δύο ασθενειών επέτρεψαν τα κρούσματα φυματίωσης να μείνουν αδιάγνωστα.
Τώρα, καθώς οι περιορισμοί που προκλήθηκαν από την πανδημία έχουν χαλαρώσει και οι συνήθεις συνήθειες επανήλθαν, οι ιοί που ήταν σε αποδρομή βρήκαν ένα γόνιμο έδαφος αναπαραγωγής.
Το πρόσφατο ξέσπασμα της ευλογιάς των πιθήκων πιστεύεται ότι προήλθε, τουλάχιστον εν μέρει, από δύο μαζικές εκδηλώσεις στην Ευρώπη, δήλωσε ο επικεφαλής σύμβουλος του ΠΟΥ τον περασμένο μήνα.
Δεν εμβολιάζονται τα μικρά παιδιά
Εν τω μεταξύ, δύο χρόνια μειωμένης έκθεσης μείωσαν την ατομική ανοσία στις ασθένειες και έκαναν την κοινωνία ως σύνολο πιο ευάλωτη. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά που έχασαν ευκαιρίες να αποκτήσουν αντισώματα έναντι κοινών ιών, είτε μέσω της μήτρας της μητέρας τους είτε μέσω της κοινωνικοποίησης των πρώτων ετών.
Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει την αύξηση των περίεργων περιπτώσεων σοβαρής οξείας ηπατίτιδας μεταξύ των παιδιών, σύμφωνα με ειδικούς στον τομέα της υγείας που εξετάζουν πιθανές συνδέσεις με περιορισμούς για τον Co.
«Εξερευνούμε επίσης εάν η αυξημένη ευαισθησία λόγω μειωμένης έκθεσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας Co-19 θα μπορούσε να διαδραματίσει κάποιο ρόλο», δήλωσε η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου τον Απρίλιο.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους ότι τα lockdown μπορεί να έχουν προκαλέσει πολλά παιδιά να χάσουν τους παιδικούς εμβολιασμούς, αυξάνοντας ενδεχομένως τους κινδύνους άλλων ασθενειών που μπορούν να προληφθούν με εμβόλια, όπως η ιλαρά και ο κοκκύτης.
«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Co, η πρόσβαση στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων των παιδικών εμβολιασμών, δεν ήταν διαθέσιμη σε πολλά παιδιά», δήλωσε στο CNBC η Τζένιφερ Χόρνεϊ, καθηγήτρια επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ.
«Για να αποφευχθούν οι αυξήσεις σε αυτές τις ασθένειες, απαιτούνται εκστρατείες εμβολιασμού σε παγκόσμιο επίπεδο», πρόσθεσε.
