Συνασπισμός έξι κρατών μελών της ΕΕ προειδοποίησε για τις συνέπειες της μαζικής αποθήκευσης φαρμάκων σε ορισμένες χώρες, προειδοποιώντας ότι οι συγκεκριμένες πρακτικές ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές ελλείψεις σε άλλα μέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συγκεκριμένα, ενόψει της συνεδρίασης του Συμβουλίου των υπουργών Υγείας της ΕΕ αύριο, Παρασκευή 21 Ιουνίου, η Τσεχία, η Κύπρος, η Μάλτα, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία υπέγραψαν ένα μη επίσημο έγγραφο, στο οποίο τονίζεται ο επιζήμιος αντίκτυπος της υπερβολικής εθνικής αποθεματοποίησης στην ενιαία αγορά της ΕΕ και στις αρχές της αλληλεγγύης. Οι υπογράφοντες αναγνωρίζουν το δικαίωμα των μεμονωμένων χωρών να προστατεύουν τους πληθυσμούς τους διασφαλίζοντας τον εφοδιασμό τους με φάρμακα, αλλά προειδοποιούν ότι τα μέτρα αυτά, αν ληφθούν σε ακραίες τιμές, μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία εντός της ΕΕ.
Επιπλέον, το κείμενο που περιήλθε στην κατοχή της Euractiv υπενθυμίζει ότι πριν από ένα χρόνο, τα κράτη μέλη της ΕΕ υποστήριξαν τη δημιουργία ενός εθελοντικού μηχανισμού αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση των οξέων ελλείψεων φαρμάκων. Στο έγγραφο αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ωστόσο, πριν προλάβουν να δοκιμάσουν στην πράξη αυτόν τον μηχανισμό αλληλεγγύης, αρκετά κράτη μέλη έχουν πρόσφατα υιοθετήσει εθνικά μέτρα που ενδέχεται να αντιβαίνουν στην αρχή της αλληλεγγύης και, ως εκ τούτου, μπορεί να προκαλέσουν δευτερογενή μη διαθεσιμότητα φαρμάκων με την εφαρμογή υπερβολικών “στρατηγικών αποθεματοποίησης”». Στη συνέχεια προστίθεται ότι τέτοιες στρατηγικές μπορούν να εμποδίσουν την ενιαία αγορά καθώς και την αλληλεγγύη της ΕΕ.
Τι κάνουν Γερμανία, Γαλλία και Αυστρία
Ο Τσέχος αναπληρωτής υπουργός Υγείας Γιακούμπ Ντβόρατσεκ δήλωσε στο Euractiv ότι ανησυχούν ιδιαίτερα για τη γερμανική προσέγγιση.
Στη Γερμανία, οι ασφαλιστικές εταιρείες υγείας προκηρύσσουν διαγωνισμούς και συνάπτουν συμβάσεις με φαρμακευτικές εταιρείες για την προμήθεια φαρμάκων σε λογικές τιμές. Με τον νέο νόμο που ψηφίστηκε πέρυσι, οι εταιρείες που συμμετέχουν σε αυτούς τους διαγωνισμούς πρέπει να δεσμεύονται για ένα ελάχιστο απόθεμα προμηθειών της μέσης ζήτησης έξι μηνών.
«Δεν αμφισβητούμε το δικαίωμα της χώρας να διασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακα, αλλά αυτό δεν θα πρέπει να επηρεάσει αρνητικά τη γενική διαθεσιμότητα φαρμάκων αλλού», δήλωσε ο κ. Ντβόρατσεκ στην ιστοσελίδα Euractiv, προσθέτοντας ότι η Γερμανία δεν είναι η μόνη που διερευνά τέτοια μέτρα δημιουργίας αποθεμάτων, καθώς παρόμοιες πρωτοβουλίες συζητούνται στην Αυστρία και τη Γαλλία.
Ο Τσέχος υπουργός προειδοποίησε ότι οι μικρότερες αγορές θα μπορούσαν να επηρεαστούν δυσανάλογα, οδηγώντας σε σημαντικούς κινδύνους για την υγεία των πληθυσμών τους. «Δεν είναι βέβαιο ποιοι θα πληγούν περισσότερο, αλλά είναι σαφές ότι οι ασθενέστερες, μικρότερες αγορές θα παραμεληθούν στη συνέχεια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ντβόρατσεκ και συμπλήρωσε: «Αυτό θα μπορούσε να εκδηλωθεί ήδη από αυτό το φθινόπωρο. Θεωρούμε ότι πρόκειται για μια ασυνείδητη κίνηση που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους ασθενείς σε άλλες χώρες».
Απαιτούνται συστάσεις της ΕΕ
Το ανεπίσημο έγγραφο καλεί τις αρχές της ΕΕ να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων αυτών των εθνικών μέτρων αποθεματοποίησης. Συγκεκριμένα, προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει από κοινού συστάσεις για εθνικές στρατηγικές αποθεματοποίησης το συντομότερο δυνατό, ενώ τα κράτη που έχουν ήδη εφαρμόσει μέτρα αποθεματοποίησης θα πρέπει να τα επαναξιολογήσουν με βάση τις συστάσεις αυτές, τηρώντας το πνεύμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Επιπλέον, τα κράτη που προετοιμάζουν επί του παρόντος τις στρατηγικές τους για τη δημιουργία αποθεμάτων θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις εν λόγω συστάσεις.
Ο συνασπισμός καλεί επίσης τα κράτη μέλη να μοιραστούν ανοιχτά τις προθέσεις τους σχετικά με τα μέτρα αποθεματοποίησης στο πλαίσιο των σχετικών πλατφορμών. Επιπλέον, η Επιτροπή καλείται να εξετάσει το κατά πόσον τα εθνικά μέτρα αποθεματοποίησης που έχουν ήδη υιοθετηθεί συμμορφώνονται με το δίκαιο της ΕΕ.
Όπως εξήγησε ο κ. Ντβόρατσεκ, η Τσεχία βρίσκεται ήδη σε επαφή με τις γερμανικές αρχές προκειμένου να συζητήσει το θέμα. Η Γερμανία υποστηρίζει ότι τα μέτρα αποθεματοποίησης που λαμβάνει δεν θα επηρεάσουν αρνητικά τις αγορές. Ωστόσο, η διαβεβαίωση αυτή δεν καθησυχάζει τους φόβους των κρατών μελών που θα μπορούσαν να επηρεαστούν.
Ο Τσέχος υπουργός επικεντρώθηκε στις ανησυχίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα αντιβιοτικών, φαρμάκων για χρόνιες ασθένειες και εποχιακών φαρμάκων λέγοντας χαρακτηριστικά: «Θα θέλαμε να δούμε συστάσεις σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με το πώς να προχωρήσουμε με τη δημιουργία αποθεμάτων – αυτό είναι το πιο εύκολο πράγμα που μπορεί να γίνει τώρα».
Ο κ. Ντβόρατσεκ υπογράμμισε επίσης τη σημασία της προσέγγισης της δημιουργίας αποθεμάτων με διακριτικότητα και σχέδια που αντικατοπτρίζουν την παραγωγική ικανότητα των φαρμακευτικών εταιρειών.
Οι ενστάσεις της φαρμακοβιομηχανίας
Η Medicines for Europe, που εκπροσωπεί τους κατασκευαστές γενόσημων και βιοομοειδών φαρμάκων, εξέφρασε τις δικές της ανησυχίες σχετικά με τις εκτεταμένες εθνικές απαιτήσεις για τη δημιουργία αποθεμάτων. Στην πρόσφατη έκθεσή της η ομοσπονδία, υποστηρίζει ότι τα μέτρα αυτά έχουν ακούσιες συνέπειες που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα ίδια τα προβλήματα που στοχεύουν να αποτρέψουν.
Σύμφωνα με το Medicines for Europe, το πρόσθετο κόστος και η πολυπλοκότητα για τους κατασκευαστές μειώνουν την οικονομική βιωσιμότητα των φαρμάκων χαμηλής τιμής ή χαμηλού όγκου, επιδεινώνοντας την ενοποίηση της αγοράς, αυξάνοντας τον κίνδυνο ελλείψεων και απειλώντας την πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακα.
Επιπλέον, ο κλάδος υποστηρίζει ότι τα εθνικά αποθέματα εμποδίζουν τους κατασκευαστές να ανακατανέμουν τα αποθέματα από ένα κράτος μέλος της ΕΕ σε άλλο για να μετριάσουν τις ελλείψεις, καθώς τα αποθέματα περιορίζονται στην εθνική αγορά.
«Ζητούμε την αλληλεγγύη της ΕΕ και όχι τις εθνικές υποχρεώσεις αποθεματοποίησης. Η τελευταία θα οδηγήσει σε υπερπροσφορά σε μεγάλες χώρες, ενώ θα επιδεινώσει τον κίνδυνο ελλείψεων αλλού», υποστηρίζει ο βιομηχανικός όμιλος σε δελτίο Τύπου που δημοσιεύθηκε πριν από το Συμβούλιο Υγείας της Παρασκευής.
Η ένωση γενόσημων φαρμακευτικών προϊόντων υπογραμμίζει επίσης τον πιθανό αρνητικό αντίκτυπο της γερμανικής νομοθεσίας, υποστηρίζοντας ότι «έξι μήνες αποθεματοποίησης αντιβιοτικών στη Γερμανία θα επιβαρύνει τις ανάγκες 10 άλλων κρατών μελών της ΕΕ σε ένα τμήμα όπου οι κατασκευαστές παράγουν ήδη με πλήρη δυναμικότητα».
Αντ’ αυτού, οι εταιρείες ζητούν τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατηγικού αποθέματος που θα στοχεύει στα πιο κρίσιμα φάρμακα σε επίπεδο ΕΕ.
